Powiat gryfiński

Powiat gryfiński – powiat w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gryfino. Obejmuje obszar Równiny Wełtyńskiej, Puszczy Bukowej, Doliny Dolnej Odry i zachodnią część Pojezierza Myśliborskiego.

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia powiatu gryfińskiego wynosi 1869,11 km². Powiat gryfiński jest powiatem o największej powierzchni w woj. zachodniopomorskim.

Na terenie powiatu znajdują się: Szczeciński Park Krajobrazowy "Puszcza Bukowa" (w gminie Stare Czarnowo), Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry (polska część, między Odrą Zachodnią a Wschodnią) oraz Cedyński Park Krajobrazowy (na najdalej na zachód wysuniętym krańcu Polski). W Nowym Czarnowie koło Gryfina znajduje się Elektrownia Dolna Odra. Powiat graniczy z niemieckim landem Brandenburgia. Do 1975 r. na obecnym obszarze istniały 2 powiaty: gryfiński (część północna obecnego powiatu) i chojeński z siedzibą w Dębnie (część południowa).

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejsko-wiejskie: Cedynia, Chojna, Gryfino, Mieszkowice, Moryń, Trzcińsko-Zdrój
• gminy wiejskie: Banie, Stare Czarnowo, Widuchowa
• miasta: Cedynia, Chojna, Gryfino, Mieszkowice, Moryń, Trzcińsko-Zdrój

Gospodarka

W końcu stycznia 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie gryfińskim obejmowała ok. 6,3 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 23,0% do aktywnych zawodowo.

Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 3569,94 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie gryfińskim – 7996 osób. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 2946,55 zł, a w sektorze prywatnym 3780,94 zł.

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2010 roku powiat gryfiński zamieszkiwało 82 727 osób.

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Komunikacja

• Linie kolejowe:
  • czynne: 273: Szczecin Gł.- Wrocław Gł. (przez Gryfino, Widuchowę, Chojnę, Godków, Mieszkowice).
  • nieczynne, istniejące: Pyrzyce-Wriezen (przez Trzcińsko-Zdrój, Godków, Przyjezierze-Moryń, Siekierki).
  • nieczynne, nieistniejące: Gryfino-Pyrzyce (przez Chwarstnicę, Bielice-Parsów), Szczecin-Sobieradz (przez Szczecin-Płonia, Kołbacz, Stare Czarnowo), Chwarstnica-Swobnica (przez Banie) oraz Cedynia-Bad Freienwalde (Oder).
• Drogi:
  • krajowe: 3: Świnoujście- Jakuszyce (przez Stare Czarnowo), 26: Krajnik Dolny- Głazów (przez Chojną i Trzcińsko-Zdrój) oraz 31: Szczecin- Słubice (przez Gryfino, Widuchową, Chojnę i Mieszkowice).
  • wojewódzkie: 119: Klucz (skrzyżowanie z autostradą A6) – Gardno, 120: Gryfino- Stare Czarnowo, 121: Gryfino- Rów (przez Banie), 122: Krajnik Dolny- Pyrzyce (przez Banie), 124: Osinów Dolny – Chojna (przez Cedynię), 125: Bielinek – Wierzchlas (przez Cedynię i Moryń), 126: Osinów Dolny – Dębno (przez Mieszkowice) oraz 143: Kołbacz – Kobylanka.
• Dawne przejścia graniczne:
  • drogowe: Gryfino - Mescherin, Krajnik Dolny – Schwedt/Oder oraz Osinów Dolny – Hohenwutzen (kier. Bad Freienwalde (Oder))
  • piesze Gryfino – Mescherin
  • rzeczne Osinów Dolny – Hohensaaten, Widuchowa – Gartz oraz Gryfino – Mescherin
• Komunikacja autobusowa:

Komunikację autobusową w powiecie zapewniają przedsiębiorstwa PKS Szczecin ( część północna) oraz PKS Myślibórz ( część południowa). Bezpośrednie połączenia ze Szczecinem, Gorzowem Wielkopolskim, Myśliborzem, Choszcznem i Dębnem.

Bezpieczeństwo

W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie gryfińskim wynosił 74,2%. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 235 kradzieży z włamaniem, 13 kradzieży samochodów, 119 przestępstw narkotykowych.

Większa część obszaru powiatu obejmująca gminy: Banie, Cedynia, Chojna,Gryfino, Mieszkowice, Moryń i Stare Czarnowo, położona jest w strefie nadgranicznej. Powiat gryfiński obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Szczecinie z Nadodrzańskiego Oddziału SG.

Powiat gryfiński jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Gryfinie i Prokuratury Okręgowej w Szczecinie.

Na terenie powiatu działa 13 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Ponadto istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Gryfinie.

Administracja

Siedzibą władz powiatu jest miasto Gryfino. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Gryfinie, w której skład wchodzi 21 radnych.

Powiat gryfiński jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie.

Mieszkańcy powiatu gryfińskiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 5. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 41, senatora z okręgu wyborczego nr 98, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Zobacz też

• podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego
• powiat chojeński