Rurka (powiat gryfiński)

Rurka (Rorike, Rorik, Rorka, Roreken - 1377 r., Rorchen - przed 1945 r.) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Chojna nad Rurzycą.

Historia

• W 1248 roku poświęcono w Rurce kaplicę templariuszy zbudowaną w stylu romańskim
• W 1261 roku - biskup kamieński Hermann von Gleichen wystawił w Rurce dokument fundacyjny dla templariuszy.
• 1373 - zniszczenie komandorii templariuszy
• W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Zabytki

Kaplica templariuszy w Rurce jest małą jednonawową budowlą, z prosto zamkniętym prezbiterium. Ściany kościoła wzniesiono z ciosów granitowych, układanych w regularne warstwy o wysokości 25-30 cm. W średniowieczu od strony północnej równolegle do kaplicy przebiegała w odległości 40 m fosa. W 1373 roku założenie zostało spalone przez mieszczan z Chojny i rycerzy pod przywództwem Wedla. W wieku XVII kościół został opuszczony i zamieniony na spichlerz. W drugiej połowie XIX wieku został przebudowany na gorzelnię. Dzięki odkryciu nasady krzyżowego sklepienia na gurtach prostokątnego chóru zakwestionowano przynależność tego zakonnego obiektu do wiejskich kościołów granitowych Pomorza i Wkrzanii. Kaplica w Rurce jest założeniem starszym, co poświadcza technika wykonania i przynależność formalna. E. Lambert jak i A. Demurger zgodnie oceniają prostokątną nawę (15-20 m) i takowy chór (5-7 m) z przesklepieniem jako typowe rozwiązanie planistyczne charakterystyczne dla prowincji położonych między Bordeaux a Poitiers, gdzie już sto lat wcześniej opracowano technikę przesklepiania kolebkowego, krzyżowego na gurtach oraz kopułowego. Po II wojnie światowej kaplica ulegała dalszej dewastacji. W roku 1999 podjęto badania archeologiczne wokół kaplicy i prace zabezpieczające. Obecnie kaplica jest własnością prywatną i podlega dalszej renowacji (stan na rok 2006).