Sianów

Sianów (niem. Zanow) – miasto w północno-zachodniej Polski, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Sianów. Położone na Równinie Słupskiej nad strugą Polnicą, ok. 5 km od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie.

Według danych z 30 czerwca 2009 roku, miasto miało 6606 mieszkańców.

Jest ośrodkiem usługowym z drobnym przemysłem spożywczym.

Położenie

Sianów (przy współrzędnych 54°13′N 16°18′E / 54.217, 16.3) leży w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego, w północnej części powiatu koszalińskiego. Położony jest na Równinie Słupskiej, nad strugą Polnicą. Na południe od miasta płynie rzeka Unieść oraz Struga Sianowska. Sianów leży na północny wschód od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie poprzez lasy Góry Chełmskiej.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 15,88 km².

Miasto leży na historycznym Pomorzu Zachodnim. Od 1815 roku w rejencji koszalińskiej, w prowincji Pomorze. Po II wojnie światowej Sianów przyłączono do województwa szczecińskiego, a w 1950 roku został włączony do nowo powstałego województwa koszalińskiego.

W pobliżu Sianowa znajduje się rezerwat przyrody "Jodły Karnieszewickie".

Historia

W roku 1311 przy okazji opisu granic Gorzebądza wspomniano o "villa Sanow", w roku 1330 wzmiankowany był Zamek, który prawdopodobnie znajdował się w widłach Unieści i Polnicy. Sianów prawa miejskie uzyskał w 1343 jako własność Święców, a następnie książąt zachodniopomorskich, od 1653 Hohenzollernów brandenburskich (zgermanizowana nazwa Zanow). Od XIX ośrodek przemysłu zapałczanego. W 1869 uzyskał połączenie kolejowe.

Po przejęciu miasta przez administrację polską w 1945 roku przejściowo używano nazwy Canów (ew. Cianowo), zmienionej po konsultacji z naukowcami Instytutu Bałtyckiego rozporządzeniem rządowym z listopada 1946 roku na Sianowo.

O gospodarce miasta decydował głównie rozwinięty przemysł zapałczany - Zakłady Przemysłu Zapałczanego "Polmatch" w Sianowie zostały zlikwidowane w 2007 r.

Demografia

Architektura

Zabytki chronione prawnie w Sianowie:

• układ urbanistyczny miasta,
• kościół pw. św. Stanisława Kostki - szachulcowy kościół parafialny z XVIII w. z wieżą murowaną z 2. połowy XVI w.,
• kaplica cmentarna z 1844 r. (ul. Węgorzewska),
• Park Miejski im. gen. K. Świerczewskiego z alejami dojazdowymi z początku XIX w. (ul. Chrobrego),
• szachulcowy dom z XIX w. (ul. Tylna 7).

Obiekty o walorach historycznych:

• zamek z 1. połowy XIV wieku (nie istnieje ze względu na zatarcie śladów przy budowie drogi do Koszalina)
• ratusz z 1879 r.
• eklektyczna brama miejska
• fabryka zapałek z 1845 r.

Transport

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 6 (Berlin - Szczecin - Gdańsk - Kaliningrad) i linia kolejowa Koszalin - Słupsk. Połączenie z centrum Koszalina umożliwiają prywatni przedsiębiorcy oraz autobusy PKS (linia nr 7 koszalińskiej komunikacji miejskiej została zlikwidowana). Najbliższa stacja kolejowa położona jest w miejscowości Skibno (około 3 km od centrum) - zatrzymują się tam pociągi osobowe. W Skibnie znajduje się duża składnica drewna. Pociągi pospieszne i ekspresowe zatrzymują się w położonym 10 km od Sianowa Koszalinie.

Gospodarka

Obecnie w Sianowie znajdują się następujące zakłady przemysłowe:

• firma i fabryka "Dega" - wyroby garmażeryjne w Karnieszewicach
• palarnia kawy "MK Cafe" w Skibnie
• gospodarstwo rybackie "Dadoń"

Edukacja

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janka Bytnara
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bohaterów 8. Drezdeńskiej Dywizji Piechoty
• Gimnazjum Gminne im.Ireny Sendlerowej
• Przedszkole Gminne
• Liceum dla dorosłych

Sport

Kluby sportowe w mieście:

• UKS Kometa Sianów - Badminton.
• UKS Victoria Dega Sianów
• klub sportowy "Victoria Sianów" (IV liga, grupa zachodniopomorska).

Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Sianowa wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15). Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Sianów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy ul. Armii Polskiej.

Burmistrzowie Sianowa:

• Andrzej Henryk Matyjaszek (2002–2006)
• Ryszard Stanisław Wątroba (2006-2010)
• Maciej Berlicki (od 2010)

Gmina Sianów utworzyła w obrębie miasta 3 jednostki pomocnicze, zwane osiedlami (tj. Osiedle Nr 1, 2, 3). Organem uchwałodawczym każdego jest ogólne zebranie mieszkańców, które wybiera zarząd osiedla, składający się z przewodniczącego zarządu, sekretarza oraz od 1 do 3 członków

Mieszkańcy Sianowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Ludzie związani z Sianowem

• Władysław Czerkawski - działacz kombatancki i społeczny
• Edward Kozieł - pamiętnikarz, autor wydanych wspomnień
• Bolesław Kurzawiński - malarz, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
• Katarzyna Sobczyk - polska piosenkarka
• Kazimierz Trzeciak - dr medycyny, absolwent Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, oficer 6 pułku piechoty Legionów
• Edward Żentara - polski aktor

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Sianowie