Gmina Biały Bór

Gmina Biały Bór – gmina miejsko-wiejska w województwie zachodniopomorskim, w północno-wschodniej części powiatu szczecineckiego. Siedzibą gminy jest miasto Biały Bór.

Według danych z 30 czerwca 2009 roku, gmina miała 5253 mieszkańców.

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 25., ludność 74.

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia gminy wynosi 269,93 km². Gmina stanowi 15,3% powierzchni powiatu.

W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie koszalińskim.

Sąsiednie gminy:

• Szczecinek (powiat szczecinecki)
• Bobolice i Polanów (powiat koszaliński)

w województwie pomorskim:

• Miastko (powiat bytowski)
• Koczała i Rzeczenica (powiat człuchowski)
• Szczecinek (powiat szczecinecki)
• Bobolice i Polanów (powiat koszaliński)

Demografia

Gminę zamieszkuje 6,7% ludności powiatu.

W 2002 roku w powszechnym spisie ludności na 5280 mieszkańców gminy Biały Bór przeważająca większość zdeklarowała narodowość polska. Największą grupą obywateli polskich w powiecie należącą do mniejszości narodowej lub etnicznej była mniejszość ukraińska, do której należało 560 osób, którzy stanowili 10,6% ogółu mieszkańców.

Mniejszości narodowe i etniczne (obywatele polscy) w 2002 r. w gminie Biały Bór

Mniejszość	Liczba osób	Procentowy udział w gminie	Liczba osób deklarujących używanie w kontaktach domowych języka mniejszości	Procentowy udział w gminie
Mniejszość ukraińska	560	10,606%	491	9,299%
Mniejszość niemiecka	13	0,246%	35	0,663%

Przyroda i turystyka

Gmina leży na Pojezierzu Bytowskim oraz Równinie Charzykowskiej. Jest to najdalej na wschód położona gmina w województwie. Przez gminę przepływa rzeka Biała (dopływ Czernicy i Gwdy), która tworzy 3 duże jeziora: Cieszęcino, Łobez i Bielsko. W granicach gminy dwa rezerwaty przyrody wodno-florystyczne: "Jezioro Głębokie" i "Jezioro Iłowatka", dwa pomnikowe głazy, w lesie, 3 km na zachód-północny zachód od Sępolna Wielkiego i 3 km na północny zachód od Sępolna Małego. W gminie znajduje się najwyżej położony punkt województwa, góra Rozwaliny o wysokości 239,1 m n.p.m. Przez gminę prowadzi znakowany zielony turystyczny Szlak Wzniesień Moreny Czołowej. Tereny leśne zajmują 49% powierzchni gminy, a użytki rolne 39%.

Komunikacja

Przez obszar gminy prowadzą drogi krajowe: droga krajowa nr 20 ze Stargardu Szczecińskiego do Gdyni, łącząca Biały Bór z Miastkiem (16 km) i ze Szczecinkiem (29 km) oraz droga krajowa nr 25 do Bobolic (18 km) i przez Rzeczenicę (25 km) do Człuchowa (45 km).

Biały Bór uzyskał połączenie kolejowe w 1878 r. po połączeniu Szczecinka ze Słupskiem przez Miastko oraz Korzybie. W linia ta obecnie jest niezelektryfikowana. Obecnie czynne są 2 stacje: Biały Bór i Drzonowo.

W gminie czynne są 2 urzędy pocztowe: Drzonowo (nr 78-421) i Biały Bór (nr 78-425).

Zabytki

• neogotycki kościół św. Michała Archanioła z 1878 r. z zachowanym późnobarokowym ołtarzem głównym i amboną z 1731 r. (Biały Bór, Rynek)
• kamień pamiątkowy poświęcony ofiarom I wojny światowej (plac Jana Pawła II, Biały Bór)
• pomnik ofiar I wojny światowej (Biskupice, Kaliska, Sępolno Wielkie)
• tablica pamiątkowa poświęcona porucznikowi Humelowi z IX Pułku Huzarii, który zginął w trakcie lotu balonem nad Morzem Północnym (cmentarz Sępolno Wielkie)
• pomnik Tarasa Szewczenki – ukraińskiego poety i malarza, patrona szkoły ukraińskiej (Biały Bór, ul. Dworcowa)
• pomnik poświęcony cesarzowi Fryderykowi III (park miejski w Białym Borze) – w tej chwili pozostał jedynie cokół
• pomnik Bohaterów Armii Radzieckiej (park miejski Biały Bór)
• rezerwat przyrody Jezioro Iłowatka – wodny, jezioro lobeliowe, oligotroficzne (Cybulin)
• rezerwat przyrody Jezioro Głębokie (Linowo)
• ścieżkę przyrodniczo – leśną wokół jeziora Łobez z pomnikiem K. Russa (niemiecki poeta i lekarz żyjący w Białym Borze), odcinek Wału Pomorskiego udostępniony do zwiedzania (Biały Bór)
• dawny gmach sądu grodzkiego w stylu neogotyckim z 1878 r. (Biały Bór, ul. Sądowa)
• plenerową wystawę rzeźb w drewnie – teren Białego Boru
• cerkiew greckokatolicka (Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy) autorstwa prof. Jerzego Nowosielskiego – perła architektury sakralnej (Biały Bór, ul. Ks. Bazylego Hrynyka)
• nowy kościół wyznania rzymskokatolickiego (Biały Bór, ul. Żymierskiego)
• plenery wykorzystane do nakręcenia filmowych scen batalistycznych ("Pan Wołodyjowski", "Mazepa", "Karino")
• kościół wyznania rzymskokatolickiego w Stepieniu
• kościół pw. św. Mikołaja w Kazimierzu z 1617 r.
• grodzisko nizinne tzw. "majdan wklęsły" VIII-IX w., 300 m na zachód od wsi Kazimierz

Podział administracyjny

W skład gminy wchodzi 17 sołectw: Biała, Biały Dwór, Bielica, Biskupice, Brzeźnica, Dyminek, Drzonowo, Grabowo, Kaliska, Kazimierz, Kołtki, Przybrda, Sępolno Małe, Sępolno Wielkie, Stępień, Świerszczewo i Trzebiele.

Miejscowości

Wsie Biała, Biały Dwór, Bielica, Biskupice, Brzeźnica, Dyminek, Drzonowo, Grabowo, Kaliska, Kazimierz, Kołtki, Przybrda, Sępolno Małe, Sępolno Wielkie, Stępień, Świerszczewo i Trzebiele.Osady Bagniewko, Białka, Biskupice-Kolonia, Błogowo, Borzęcino, Cieszęcino, Cybulin, Dalkowo, Dołgie, Domaradz, Donimierz, Jawory, Kamienna, Kierzkowo, Koleśnik, Kosobudy, Linowo, Lubiesz, Miłkowo, Miłobądz, Ponikwa, Radzewo, Rosłonki, Rzyszczewko, Stepno, Zduny.