Mieszków (województwo wielkopolskie)

Mieszków – duża wieś w Polsce nad rzeczką Lubieszką położona 7 km od Jarocina, na obszarze Wału Żerkowskiego, w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Jarocin przy drodze krajowej nr 11. Archidiecezja poznańska.

Herb

W herbie Mieszkowa znajduje się kościół o trzech wieżach zakończonych krzyżami. Kolory to czerwone tło, białe mury, niebieskie dachy i złote krzyże. Pojawił się na pieczęci pochodzącej z XVIII wieku o owalnym kształcie z napisem częściowo nieczytelnym SIGIL, INHABITATOR... POS... S. OPIDI MISKE...

Historia

Kiedy i w jakich okolicznościach powstała osada Mieszków, skąd się wzięła nazwa i jakie miała znaczenie w okolicy – tego nie wiemy. Jako ciekawostkę zacytować można Kwartalnik historyczny Tom 112 wyd. 3 z roku 1923, str. 202, gdzie autor przedstawia relację szwedzkiego kronikarza: „(…) ze Szwecji Styrbjörn walczy z polskim Miszką – Börnem w Jonsburgu nad ujściami Ody. Osiedlili się członkowie rodu Miszków-Bjornów nad Wartą, zakładając osadę Miszków – dziś Mieszków w pow. jarocińskim, rzecz ciekawa między osadami Rusko, Cerekwica z jednej strony a Iwanowem z drugiej (villa Ivani).”. Zagadką jest też znany nam Dokument nr 365 z 30 listopada 1257 roku, w którym książę Bolesław ustanawia parafię Św. Marcina w Jarocinie. Pojawiają się w nim trzy miasta wyliczone jedno po drugim: "...Czelcza et Mireci et Iaroczino civitatem nuncupantur,...", z których jedynie owo zagadkowe Mireci nie zostało jak dotąd zidentyfikowane. Ze źródeł pisanych wiemy jak dotąd tylko tyle, że wieś Mieszków istniała już przed rokiem 1282. W 1290 biskup poznański Jan Gerbisz ustanowił tu parafię. Dziedzicami byli kolejno: Mieszkowscy, Hersztopscy i Taczanowscy. Za ks. proboszcza Jana Cieńskiego w 1654 roku podczas wojen szwedzkich kościół był całkowicie zrujnowany. Odbudował go dziedzic Stanisław Mięckowski w 1678 roku. Budowę nowego kościoła zapoczątkowaną w 1769 roku ufundował dziedzic Hersztopski. Nadanie praw miejskich aktem z 16 czerwca 1777 r. podpisanym przez dziedzica Hersztopskiego zatwierdził król Stanisław August Poniatowski 15 lutego 1781 r. Około roku 1800 w miasteczku był kościół, klasztor Franciszkanów, 8 wiatraków a miasto utrzymywało nawet stróża nocnego. Odbywało się tu 9 dorocznych jarmarków. W 1818 Piotr Hersztopski założył w Mieszkowie Bractwo Strzeleckie. W 1826 miasto zostało doszczętnie zniszczone w skutek pożaru. W 1852 roku nawiedziła je epidemia cholery. Zmarło aż 208 osób. Po tych tragediach miasto nie odzyskało już dawnej świetności i utraciło prawa miejskie w 1874 roku. Ks. St. Gibasiewicz, znany ze swojej gospodarności, m.in. założył w Mieszkowie w roku 1902 Bank Ludowy, zaś jego następca ks. Jan Donat (jarociński delegat na Polski Sejm Dzielnicowy 3-5 grudnia 1918) założył w Mieszkowie chór kościelny a 3 lipca 1927 roku zorganizował tu nawet zjazd chórów kościelnych. Obaj byli zresztą mocno zaangażowani w szeroko rozumianą pracę organiczną.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Strój

Ok. 1876 Oskar Kolberg tak napisał o naszych strojach tradycyjnych:

...mężczyźni: kiecka (bluza) długa biała, u możniejszych na wpół z wełną, spodnie w butach, kapelusz niski i zimą kaptur. Kobiety: spódnik w tyle gęsto fałdowany; czasem sznurówka. Kabat sukienny z krótkimi fałdami; rzadką już jest czapka złotem wyszywana. Najczęściej czerwoną chustką głowa jest okrytą lub czapeczką białą ze wstążkami. Dziewki mają warkocz zwieszony i strój ze wstążek na głowie.

Zabudowa wsi

W Mieszkowie znajduje się kościół rzymskokatolicki pw. św. Wawrzyńca Dk. i M., który został odrestaurowany za ks. Eugeniusza Woźniaka. W kościele znajduje się obraz NMP Królowej Nieba pochodzący prawdopodobnie z poprzedniego kościoła pod tym właśnie wezwaniem, o którym wspomina rejestr inwentarza diecezji poznańskiej w 1658 roku.

Zabytkowy rynek w kształcie kwadratu z "ratuszem" i figurą Najśw. Serca Pana Jezusa, stary dworek, stojący obok kościoła i zabytkowej plebanii, dom katolicki i budynek dawnego szpitala, rozpadający się młyn. Do niedawna była tu starodawna kuźnia. Na rynku w kształcie kwadratu otoczonym zabytkowymi kamieniczkami, m.in. budynkiem, w którym kiedyś mieściła się szkoła oraz ratuszem, postawiono w roku 2009 pomnik gen. Stanisława Taczaka.

Mieszkowianie

Osoby związane z Mieszkowem:

gen.Stanisław Taczak (1874-1960) głównodowodzący powstania wielkopolskiego, gen.Heliodor Cepa (1895-1974).

Zobacz też

• Mieszków