Ambasada
Mapa: Czechy Ambasada Republiki Czeskiej
Adres: Czechy Ambasada Republiki Czeskiej
Dane kontaktowe:
Logo:
O instytucji:
Czechy (czes. Česko), Republika Czeska (czes. Česká republika) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Od północnego wschodu graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od południowego wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Kraj składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i części Śląska Austriackiego. Na powierzchni 78 866 km² żyje ponad 10,5 mln osób, z czego 94% to Czesi. Obowiązuje czterostopniowy podział administracyjny – na 14 krajów, 204 gminy III stopnia, 384 gminy II stopnia oraz 5661 gmin I stopnia.
W starożytności ziemie czeskie były zamieszkiwane przez celtyckie plemię Bojów, a następnie germańskich Markomanów. W VI wieku n.e. pojawiły się pierwsze plemiona słowiańskie. W IX w. Czechy zostały zjednoczone przez Przemyślidów. W roku 884 pierwszy historyczny władca Czech, książę Borzywoj I, przyjął chrześcijaństwo. W 1019 r. Brzetysław I zjednoczył Czechy i Morawy, a w 1085 r. Wratysław II został koronowany na króla. Wtedy też Czechy weszły w skład Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Po wygaśnięciu dynastii Przemyślidów na pocz. XIV wieku władzę objęli Luksemburgowie. Za czasów Karola IV Czechy, a przede wszystkim Praga, stały się centrum cesarstwa niemieckiego przeżywając swój największy rozkwit. Po XV-wiecznych wystąpieniach husytów i wywołanych tym wojnach religijnych spadło znaczenie Czech, które od 1526 r. znalazły się pod władzą Habsburgów, uzależniając się stopniowo od Niemiec. Zależność ta została przypieczętowana po wojnie trzydziestoletniej przegranej przez protestanckie Czechy. W XIX w. kraj faktycznie stał się integralną częścią Cesarstwa Austriackiego. Odrodzenie świadomości narodowej następowało dopiero po Wiośnie Ludów. W 1918 r. obszar dzisiejszych Czech wszedł w skład nowo utworzonej Republiki Czechosłowackiej istniejącej do 1939 (podział między III Rzeszę, Polskę, Węgry i marionetkową Słowację) i odrodzonej po 1945 r. jako państwo komunistyczne w strefie wpływów ZSRR. W 1989 r. upadł ustrój komunistyczny (aksamitna rewolucja), a w 1993 r. Czechosłowacja została podzielona na dwa państwa – Republikę Czeską i Słowację.
Czechy są wielopartyjną republiką parlamentarną z dwuizbowym parlamentem – Izbą Poselską i Senatem. Głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na pięcioletnią kadencję. Naczelny organ władzy wykonawczej stanowi rząd z czternastoma ministerstwami. Od 1999 r. Czechy są członkiem NATO, a od 2004 r. Unii Europejskiej. Należą także m.in. do Rady Europy, OECD i Grupy Wyszehradzkiej.
Pierwsze ślady osadnictwa (plemiona celtyckie) pochodzą z epoki brązu. Około roku 400 p.n.e. na terytorium dzisiejszych Czech przybyło z terenów dzisiejszych Niemiec plemię Bojów (od których pochodzi łacińska nazwa kraju Bohemia). Około 100 roku p.n.e. obszar dzisiejszych Czech podbiło plemię Markomanów, które skutecznie przeciwstawiało się wojskom rzymskim. W VI wieku pojawiły się pierwsze plemiona słowiańskie.
W pierwszej połowie X wieku Kotlinę czeską opanowali Morawianie. W 890 roku plemienne państewka czeskie oderwały się od państwa morawskiego. Na przełomie IX i X wieku Czechy zostały zjednoczone przez Przemyślidów, dynastię rządzącą pierwotnie państewkiem plemiennym znajdującym się na terenie wokół Pragi (Praga była stolicą państwa Przemyślidów). Około roku 955 do Czech włączono Morawy. W roku 973 zostało założone biskupstwo praskie. Od XI wieku (okresowo już w X wieku) Czechy były lennem Rzeszy (Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego). Pierwszym królem Czech, dzięki poparciu cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Henryka IV został Wratysław II w roku 1085. W 1212 roku Przemysł I uzyskał dziedziczny tytuł królewski i uczynił z państwa czeskiego pełnoprawnego członka Rzeszy (dotąd tylko zależny lennik Rzeszy). Podczas panowania Przemysła Ottokara I (żył w latach 1197-1230) miał miejsce napływ niemieckich osadników, rozwój miast, handlu i przemysłu. Dzięki zwiększonym dochodom jego wnuk Przemysł Ottokar II rozszerzył swoje panowanie na obszar od Śląska poprzez Austrię po Słowenię. Doprowadziło to do konfliktu z Habsburgami, a sam Ottokar II zginął w bitwie na Morawskim Polu. Jego syn Wacław II podbił część ziem polskich i koronę Polski, jednakże jego syn Wacław III został zamordowany w drodze do Polski na koronację, w wyniku czego główna linia dynastii wygasła.
Nastąpił okres destabilizacji państwa i konfliktów z Świętym Cesarstwem Rzymskim, zażegnane dopiero małżeństwem córki Wacława II Czeskiego, Elżbiety z Janem Luksemburskim, synem cesarza Henryka VII. Jego syn i następca Karol IV został wybrany na cesarza (1355) i walnie przyczynił się do rozkwitu Pragi, która będąc stolicą cesarstwa, stała się kulturalnym i intelektualnym jego centrum. Rozpoczęto budowę Katedry św. Wita i mostu Karola. W roku 1348 zostało zaprojektowane Nowe Miasto, po dziś dzień pozostające przykładem nowoczesnej urbanistyki. Karol założył również Uniwersytet w Pradze, pierwszy w Europie Środkowej.
Królestwo Czech odgrywało znaczącą rolę w regionie do czasu husyckich wojen religijnych w XV wieku. W okresie od 1526 r. znalazło się w strefie wpływów Habsburgów.
W XVI wieku katoliccy Habsburgowie coraz bardziej naciskali w dziedzinie wiary na wyznających husytyzm Czechów i doprowadzili do buntu Czeskich husytów (byli jednym z kościołów protestanckich) i wybuchu wojny trzydziestoletniej w 1618 roku. Konsekwencją klęski Czechów na Białej Górze w 1620 roku była przymusowa rekatolicyzacja kraju, likwidacja monarchii stanowej i zaprowadzenie sterowanego z Wiednia absolutyzmu. Chociaż Czechy były dalej formalnie niepodległym krajem, to faktycznie stały się częścią Państwa Habsburgów. Pogłębieniu ulegała także germanizacja ziem czeskich - tak pod względem językowym jak i kulturowym. W 1803 roku państwo czeskie przestało formalnie istnieć, stając się częścią Cesarstwa Austriackiego a następnie w 1867 roku Austro-Węgier.
Dopiero działalność kilku językoznawców na przełomie XVIII i XIX wieku doprowadziły do odrodzenia języka czeskiego i powstania czeskiego ruchu narodowego, w którym główną rolę odgrywał Franciszek Palacký. Początkowo niemałą rolę w czeskim odrodzeniu narodowym nieświadomie odegrali Habsburgowie, którzy na uniwersytecie wiedeńskim pod koniec XVIII wieku otworzyli wydział języka czeskiego. Było to związane z niewielką ilością Niemców w państwie Habsburgów i chęcią zwiększenia ilości stale brakujących urzędników w rozrastającym się państwie. Urzędników czeskich wysyłano zwłaszcza na tereny zamieszkane przez Słowian (stąd licznie występujący urzędnicy czescy w Galicji w XIX wieku).
Po upadku monarchii austro-węgierskiej w roku 1918 powstało państwo Czechów i Słowaków - Czechosłowacja, czyli tzw. I republika (Słowacy jednak odgrywali w niej drugorzędną rolę). W 1938 roku na mocy układu monachijskiego Niemcy zaanektowały tereny Kraju Sudetów, a Słowacja zyskała większą autonomię. W tym samym czasie Polska, korzystając z osłabienia Czechosłowacji zaanektowała Zaolzie, natomiast Węgry uzyskały komitaty naddunajskie. Państwo zmieniło nazwę na Czecho-Słowację. Okres między układem monachijskim i marcem 1939 jest nazywany tzw. II republiką (okres, w którym elity rządzące obrały wyraźnie skrajnie prawicowy kurs). W marcu 1939 Czechy znalazły się pod okupacją Trzeciej Rzeszy (Protektorat Czech i Moraw), zaś Słowacja ogłosiła niepodległość (od początku do końca swego istnienia była mocno zależna od Niemiec). Podczas niemieckiej okupacji w Protektoracie Czech i Moraw działał współpracujący z Niemcami czeski rząd, istniała czeska policja, czeskie szkolnictwo oraz bardzo skromne siły zbrojne (pilnujące między innymi przejściowe obozy dla Romów). Natomiast w Londynie podczas wojny powstał czechosłowacki rząd na uchodźstwie i w szeregach wojsk alianckich walczyły jednostki czeskie.
W 1945 roku Czechosłowacja została odnowiona w granicach przed 1938 roku (poza Ukrainą Zakarpacką, która została włączona do ZSRR). Po II wojnie światowej odrodzona Czechosłowacja nie była okupowana przez wojska radzieckie. Podczas wyborów w 1948 roku zwyciężyli komuniści i wprowadzili państwo w strefę wpływów Związku Radzieckiego. W 1968 roku w Czechosłowacji część partii komunistycznej była skłonna podjąć próbę wprowadzenia pewnych zmian ustrojowych, co wywołało przeciwdziałanie konserwatywnej części komunistów czechosłowackich oraz interwencję zbrojną pozostałych krajów komunistycznych Układu Warszawskiego. W latach 1968-1991 na terenie Czechosłowacji stacjonowały wojska radzieckie.
W roku 1989 Czechosłowacja zmieniła ustrój podczas "aksamitnej rewolucji". W roku 1991 wycofane zostały z kraju ostatnie jednostki radzieckie. 1 stycznia 1993 w sposób pokojowy podzielona została na dwa niezależne i suwerenne państwa: Czechy i Słowację. 9 czerwca 1993 Parlament Republiki Czeskiej wydał "Ustawę o bezprawności reżimu komunistycznego i oporze przeciw niemu" potępiającą komunistyczną przeszłość kraju. Mimo to partia komunistyczna nie została zdelegalizowana i nadal legalnie działa osiągając w wyborach wyniki pozwalające na wprowadzenie wielu posłów do parlamentu czeskiego.
Republika Czeska wstąpiła do NATO w 1999 roku, a do Unii Europejskiej została przyjęta w roku 2004.
Gospodarka
Gospodarka Czech jest uważana za jedną z najstabilniejszych spośród wszystkich państw postsocjalistcznych. Od chwili podziału Czechosłowacji, w kraju wdrożono szereg reform gospodarczych i strukturalnych, wprowadzono program naprawy finansów państwa oraz przeprowadzono prywatyzację i restrukturyzację przedsiębiorstw państwowych.
W połowie 1999 roku doszło do recesji w gospodarce, która w następnych latach powoli ustępowała ożywieniu gospodarczemu, związanemu głównie ze wzrostem eksportu do Niemiec i innych krajów Unii Europejskiej. W tym okresie znacząco wzrosła również ilość inwestycji krajowych i zagranicznych. Wprowadzone reformy doprowadziły do rozwoju gospodarki, stabilizacji cen oraz spadku bezrobocia. Podobnie jak pozostałe państwa ubiegające się o członkostwo w Unii Europejskiej, Czechy musiały przystosować swoje prawo do jej zaleceń, co dodatkowo ustabilizowało rozwój gospodarczy[potrzebne źródło].
Z PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca 25 525 USD (2011) Republika Czeska osiąga poziom 2/3 PKB w wiodących krajach UE i może równać się z krajami takimi jak Portugalia, Grecja czy Słowenia.
Działania mające na celu dokończenie prywatyzacji sektora bankowego, telekomunikacyjnego i energetycznego ma przynieść dalsze zwiększenie inwestycji zagranicznych, co przy restrukturyzacji dużych przedsiębiorstw i usprawnieniu sektora bankowego może doprowadzić do dalszego wzrostu gospodarczego.
Głównymi ośrodkami przemysłu są: Praga, Brno, Ostrawa, Pilzno i Młoda Bolesław.
Główne produkty
Przemysłowe
- maszynowe
- elektrotechniczne i elektroniczne
- motoryzacyjne
- zbrojeniowe
- materiały budowlane
- szkło
- przemysł chemiczny (m.in. nawozy sztuczne)
- przemysł odzieżowy
- żywnościowe
Produkcja w rolnictwie i hodowli
- pszenica
- żyto
- buraki cukrowe
- ziemniaki
- chmiel
- jęczmień
- tytoń
- kukurydza
- rzepak
- owoce (np. winogrono)
- warzywa
Przemysł wydobywczy
- węgiel brunatny i kamienny
- rudy żelaza
- gaz ziemny
- ropa naftowa
- rudy metali kolorowych
- rudy uranu
- rudy srebra
- rudy rtęci
- grafit
Turystyka
Turystyka jest bardzo ważną dziedziną czeskiej gospodarki przynoszącą pokaźne dochody, w 2001 roku, całkowity zysk z turystyki wyniósł 118,13 miliardów Koron czeskich, co stanowiło 5,5% PNB i 9,3% ogólnych dochodów z eksportu. Branża turystyczna daje zatrudnienie dla ponad 110 000 osób – czyli ponad 1% wszystkich mieszkańców Czech.
Galeria:
Ocena internautów:
Wyślij wiadomość do instytucji:
Komentarze internautów:
Tagi:
Ostatnia data aktualizacji: 2013-01-19 09:50:43
Średnia Ocena: 4.00
liczba ocen: 26