Wojbórz

Wojbórz – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Historia Wojborza

Wojbórz jest to miejscowość leżąca w Kotlinie Kłodzkiej. Wieś ciągnie się na przestrzeni 5 km wzdłuż rzeki Jaśnicy. Leży na wysokości około 330-460m, wśród rozległych użytków rolnych. Lasy porastają jedynie grzbiety Gór Bardzkich. Wojbórz jest ciekawym terenem pod względem geologicznym. Nastąpiło tu połączenie czerwonego spągowca ze strukturą bardzką. Tereny zachodnie zbudowane są z dolno karbońskich piaskowców szarogłazowych, mułowców i łupków ilastych. U podnóża tych terenów ciągną się permskie mułowce, iłowce oraz piaskowce z fillitami i łupkami chlorytowymi z soczewami i wkładkami wapieni z kalcytem. Obniżenie Łącznej zaś to czwartorzędowe gliny zwałowe. W okresie lodowcowym dolina ta była całkowicie wypełniona lodem lądolodu skandynawskiego. W pobliżu Wojborza znajduje się las bukowo-jaworowy. Jest on pozostałością pierwotnego lasu dolnoreglowego - jest to teren projektowanego rezerwatu przyrody "Las Wojborski". Tereny Wojborza od najdawniejszych czasów były zasiedlone przez człowieka. To właśnie tu w latach 1962-64 znaleziono najstarsze ślady człowieka na terenie Ziemi Kłodzkiej. Odkrywcy datują je na około 30 tys. lat i zaliczane są do kultury oryniackiej.

Powstanie wsi datowane jest na początek XI wieku. Wiąże się ze szlakiem handlowym. Właśnie przy takich drogach budowano wieże obronne, później budowano domy wzdłuż potoku około 100 m od drogi. Wieś ta ma charakter łańcuchowy. Za każdym domem znajdował się pas pola. Powstawały również mniejsze domki rzemieślników. Dawniej ta wioska nazywała się Jaworze, a po niemiecku Gabylzdorff. Niemiecka nazwa pochodzi od szlachcica, który mieszkał na tych terenach. Ostatecznie w latach 1945-1950 zmieniono nazwę na obecną.

Zabytki Wojborza

Z czasów średniowiecznych zachował się jedynie pręgierz, który postawiono w centralnym punkcie wsi (jest to również dzisiejsze centrum Wojborza). Kamienny pręgierz został postawiony 15 czerwca 1382. Miał on 2,18 m wysokości, obwód górnej części wynosił 83 cm, a dolnej 102 cm. Stał on pomiędzy dzisiejszym Domem Ludowym, a sklepem spożywczym. Po zlikwidowaniu kar cielesnych, pręgierze niszczono albo stawały się zabytkami muzealnymi. W Wojborzu po 1945 pręgierz przeniesiono w pobliże kościoła, a w 1978 został rozbity. Jego fragment znajduje się w muzeum na zamku Grodno.

Kościół

Pierwsze wzmianki o kościele i proboszczu pochodzą z 1358 roku, musiała wobec tego być to już wówczas duża i ludna wieś. Niestety drewniany kościół nie zachował się do naszych czasów, spłonął w czasie najazdu husytów na te ziemie około 1425 roku. Dziś w tym miejscu stoi słup z małą kapliczką.

Zobacz też

• Parafia św. Jerzego w Wojborzu