Jarosław (województwo dolnośląskie)

Jarosław (niem. Jerschendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Udanin, w pobliżu autosrady A4. Osada jest typem wsi rolniczej. Uprawiane są tu zboża i hodowane jest bydło.

Historia

Najstarszym zachowanym zapisem nazwy wsi jest Luzoboc z 1202 r., który występuje ponownie jako Lusoboc w 1260 r., co wskazuje na nazwę topograficzną "Łysobok" - zbocze gołe i nie zalesione. Równolegle pojawiają się formy Jarozlaw (1218) i Yeseritz (1318), a także niemiecka Jerslendorff (1218), które okazuje się najbardziej trwała i w różnych formach (Jerschendorf 1345, Jerlandsdorff 1543, Jascchendorff 1666, Jaerschendorf 1795) przetrwała w użyciu do 1945 r. Powojenną nazwę polską ustalono w oparciu o średniowieczne zapisy łacińskie i niemieckie; imię Jarosław poświadczone jest na Śląsku od XIII wieku.

9 lutego 1945 r. wieś została zajęta przez wojska radzieckie. W wyniku II wojny światowej miejscowość włączono do Polski. Jej dotychczasowi, niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni do zachodnich części Niemiec 11 czerwca 1946 r.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Architektura

Zabytkowy kościół

Kościół. Fil. pw. MB Częstochowskiej , wzn. ok. 1500 r., przeb. ok. 1710 r. gotycko-barokowy, Budowla jednonawowa, z węższym prezbiterium, murowana, tynkowana. Nawa główna nakryta dachem dwuspadowym, kryta dachówką, szczyt zach. schodkowy, ozdobiony krenelażem. Na dachu ośmioboczna wieża, nakryta dachem cebulastym z glorietą, zwieńczona krzyżem, ustawionym na kuli. Od strony pd. i pn. wieży zegar. Okna nawy prostokątne Prezbiterium niższe, nakryte dachem trzyspadowym, kryty dachówką. Okna prezbiterium zamknięte łukiem odcinkowym. Od strony pn. – wsch. dobudowany jest budynek zakrystii, częściowo od strony zach. nakryty dachem pulpitowym, łączącym się z dachem prezbiterium, w części wsch. dach dwuspadowy, kryty dachówką.. Drzwi umieszczone we wnęce zamkniętej łukiem pełnym. Od strony pd. kruchta, nakryta dachem dwuspadowym, kryta dachówką. Szczyt pd. ujęty w woluty, zakończony półkolistym naczółkiem, podzielony horyzontalnie gzymsami. Drzwi prostokątne. Świątynia posiada gzyms podokapowy. We wnętrzu empory i portal wykonany z granitu, p. gotyk XV-XVI w.. Do wyposażenia wnętrza należy: ołtarz główny drewno polichr., barok XVIII w., Obraz z rama, Ukrzyżowanie, olej deska, barok, XVIII w. Kropielnica, kamień, kruchta płd., drzwi, blacha żelazna XVII/XVIII w., krzyż procesyjny, drewno, polichr., barok ludowy, XVIII w. Żyrandol, mosiądz, szkło, barok, XVIII w. ( fot.1530,1424, 1631) Nr rej. zab. 615/L Data 28.12. 1988 r.

Pałac

Wzniesiony na pocz. XX w., murowany, tynkowany, jednopiętrowy, wysoko podpiwniczony, posadowiony na ceglany cokole, posiada gzyms cokołowy, podokienny i podokapowy. Okna prostokątne ujęte w obramowania. Nakryty dachem czterospadowym z powiekami, kryty dachówką. Na osi pd. ryzalit zakończony półkolistym naczółkiem w nim trzy kwadratowe małe okna.. Przed ryzalitem drewniana weranda, nakryta dachem trzyspadowym. Okna w niej prostokątne. Do wejścia prowadzą schody ujęte w murowaną balustradę. We wnętrzu na parterze zachowana stara stolarka drzwi i schodów. Od strony wsch. dobudowana jest druga weranda, nakryta dachem trzyspadowym, okna prostokątne obecnie zabezpieczone deskami. Od strony pn. taras ze schodami jednobiegowymi prowadzącymi do parku.

Źródła

• Nazwy geograficzne Śląska pod redakcją Henryka Borka PWN Wrocław 1988 tom 4