Wałycz

Wałycz – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Wąbrzeźno. Siedziba sołectwa.

Według podziału administracyjnego Polski obowiązującego w latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa toruńskiego.

Historia

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1312 roku. W 1338 wieś miała rozszerzone przywileje. Według dokumentu z 1414 roku Wałycz uległ zniszczeniu. Z kolei dokument z 1550 roku wymienia miejscowość jako wieś królewską, dzierżawioną przez Marcina Dulskiego. Od roku 1787 była to własność Dietricha Stach von Golssheim, a następnie Józefy Jeżewskiej ze Zboińskich. Na początku XIX wieku tutejszy majątek stał się własnością rodziny Działowskich, a od 1884 roku Gajewskich. Od roku 1902 właścicielem majątku w Wałyczu był Chełmicki, a od 1921 Aleksander Dąmbski.

Zabytki

W Wałyczu znajduje się eklektyczny dwór murowany z drugiej połowy XIX wieku (wg innych źródeł z XVIII wieku), rozbudowany na początku XX wieku, oraz otaczający go park. W skład zespołu pałacowo-parkowego wchodzą też zabudowania gospodarcze. W pałacu w latach 1871–1873 przebywał Wojciech Kętrzyński. Zespół pałacowo-parkowy obecnie jest własnością Skarbu Państwa, w 1987 roku został wyremontowany. W XIX-wiecznym parku znajdują się mające ponad 100 lat drzewa należące do 15 gatunków oraz staw.

We wsi znajduje się także niewykorzystywany już cmentarz ewangelicki.

Zobacz też

• Wałyczyk