Jadowniki (województwo małopolskie)

Jadowniki – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Brzesko, licząca prawie 1 500 gospodarstw i ok. 4 975 mieszkańców.

Wieś nad Uszwicą dzieli trasa 4E40 w relacji wschód-zachód, leży w odległości ok. 50 km od Krakowa i ok. 22 km od Tarnowa, znajdując się na granicy Pogórza Karpackiego.

Część wsi na północ od drogi E40 to typowa równina, natomiast południowa część miejscowości charakteryzuje się bardzo urozmaiconym krajobrazem, typowym dla miejscowości podgórskich. W tej właśnie części znajduje się Bocheniec (394 m n.p.m.) – najwyższe wzniesienie w okolicy z rozległą panoramą, miejsce gdzie przed wiekami znajdował się gród obronny (VIII w.), a obecnie znajduje się XIV-wieczny kościół. Pierwsza wzmianka historyczna o wsi występuje już w Kronice Wielkopolskiej Godzisława Baszko obejmującej lata 1195-96. Jadowniki zostały w latach 1259-1260 i 1287-1288 spustoszone i spalone przez Tatarów. Król Kazimierz Wielki kilkakrotnie odwiedzał wieś, podróżując z Krakowa na Węgry.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. W 1996 Jadowniki obchodziły jubileusz 800-lecia pierwszej pisemnej wzmianki historycznej.

Organizacje i stowarzyszenia działające na terenie Jadownik

• Folklorystyczny Zespół Pieśni i Tańca Jadowniczanie (rok zał. 1981)
• Polskie Stronnictwo Ludowe (posiada Sztandar Organizacyjny z 1937 r.)
• Towarzystwo Miłośników Ziemi Jadownickiej (rok zał. 1990)
• Parafialne Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe (rok zał. 1995)
• Caritas Parafialna (rok zał. 1995)
• Akcja Katolicka (rok zał. 1998)
• Kółko Rolnicze
• Ochotnicza Straż Pożarna (rok zał. 1887)
• Ludowy Klub Sportowy (rok zał. 1946)

Edukacja

• Publiczne Przedszkole nr 1, ul. Św. Prokopa 10 (oraz filia Przedszkola przy ul. Wschodniej 92)
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Św. Prokopa 4
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2im. Kardynała Stefana Wyszynskiego, ul. Szkolna 5
• Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II, ul. Szkolna 7

Kościoły

• Kościół pw. św. Prokopa Opata, ul. Św. Prokopa
• Kościół pw. św. Anny na Bocheńcu, ul. Św. Anny

Kultura i Sport

• Zespół Pieśni i Tańca Jadowniczanie
• Ludowy Klub Sportowy Jadowniczanka Jadowniki został założony 8 września 1946. Pierwszymi działaczami Klubu byli: Władysław Hudy - przewodniczący, Józef Dadej - z-ca przewodniczącego, Stanisław Topolski - sekretarz, Stanisław Hudy - z-ca sekretarza. Największymi sukcesami Jadowniczanki są: gra w 1/32 Pucharu Polski z Widzewem Łódź oraz gra w IV lidze. Jednym z najlepszych piłkarzy w historii Jadowniczanki jest Janusz Bodzioch, były zawodnik m.in. : Górnika Zabrze, a obecny kierownik drużyny Piasta Gliwice. Obecnie LKS Jadowniczanka gra w klasie okręgowej w grupie Tarnów (stan na sezon 2010/11).
• Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy Aslan Jadowniki, ul.Szkolna
• Szkolny Klub Sportowy "Orliki" Jadowniki.

Inne obiekty

• Ochotnicza Straż Pożarna
• Urząd Pocztowy
• Hotel
• Piekarnia
• Hurtownia
• Kółko rolnicze
• Wysypisko śmieci, ul. Szkolna (nieczynne)
• Ośrodek zdrowia, ul. Środkowa
• Apteka, ul. Środkowa
• Dom ludowy
• Izba regionalna
• Grodzisko Wiślan na Bocheńcu

Zobacz też

• Jadowniki, Jadowniki Bielskie, Jadowniki Mokre, Jadowniki Rycerskie