Łysa Góra (województwo małopolskie)

Łysa Góra – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Dębno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Położenie

Łysa Góra leży na Pogórzu Wiśnickim, od południa wieś otaczają Dąbrowa (Wilkówka) 409,7 m n.p.m., Chocholec 377,7 m n.p.m. i Kamionka 392,3 m n.p.m. Przez wieś przepływa, posiadająca tu źródła, rzeka Kisielina.

Historia

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1321 roku, do czasu rozbiorów Polski była własnością biskupów krakowskich. Później przeszła w ręce prywatne. Sławę zyskała jednak znacznie później, po wojnie, kiedy utworzono tu spółdzielnię produkującą artystyczne wyroby ceramiczne. Powstały tu później zakład produkcyjny "Kamionka", który sprzedawał je do różnych krajów na całym świecie, a utworzone technikum ceramiczne zyskało miano szkoły artystycznej. W 2008 r. spółdzielnia przeżywała poważne problemy ekonomiczne, a zainteresowanie kształceniem w szkole radykalnie spadło. W Łysej Górze znajdują się dwie zabytkowe kapliczki, szkoła podstawowa, gimnazjum, technikum i biblioteka. Działają Ludowy Klub Sportowy "Kłos" Łysa Góra, założony w 1948 roku, ochotnicza straż pożarna, ośrodek zdrowia i kilka sklepów.

W nocy z 16 na 17 sierpnia 1944 roku w Łysej Górze rozbił się aliancki bombowiec B-24 Liberator 161 z 31 dywizjonu Południowoafrykańskich Sił Powietrznych (SAAF), zestrzelony przez niemiecki myśliwiec w czasie powrotu do bazy we Włoszech po dokonaniu zrzutu dla powstania warszawskiego. W miejscowości znajduje się pomnik poświęcony poległej załodze bombowca.