Jaśkowice (województwo małopolskie)

Jaśkowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skawina, przy drodze krajowej 44.

Historia Jaśkowic

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1274. Pierwotnie wieś mogła być posiadłością rodu Radwanitów podległa księciu opolskiemu Władysławowi. Z ich rąk przeszła pod władanie rodów: Gaweł, Sadek, Jaszek herbu Topór. Założycielem wsi był niejaki Jaśko, o czym może świadczyć zawarta w dokumencie z 1363 roku pierwsza nazwa wsi "Jaskowice". W 1422 roku wieś została posiadłością Mikołaja z Rusocic herbu Zadora.

W końcu XVII wieku kolejny właściciel szlachcic Jaskow (Jaskowic), zbudował dwór otoczony stawami. W 1778 roku Jaśkowice były własnością wojewody mińskiego Józefa Radziwiłła, następnie Szczepana Skrzyńskiego, a od 1791 roku Michała Lebowskiego. Na początku XIX wieku dobra jaskowickie były we władaniu Fryderyka Lgockiego, który w testamencie zapisał je córce Zofii Dąmbskiej.

W 1889 roku Jaśkowice w spadku otrzymał Henryk Dąmbski, który w trzy lata później sprzedał je lekarzowi Antoniemu Zubrzyckiemu i jego żonie Marii. Zubrzyccy założyli tutaj uzdrowisko w oparciu o lecznicze źródło wody siarczano-żelazistej. Powstały łazienki, kilka drewnianych i murowanych pensjonatów oraz kaplica dla kuracjuszy. Niedługo jednak trwała dobra passa uzdrowiska. W 1912 r. Przewodnik Kąpielowy napisał: Uzdrowisko z powodu jednak malarycznej okolicy niebawem upadło, a wille przeważnie niezamieszkiwane poszły w rozsypkę. Frekwencja jest minimalna. W tym okresie również i obszar dworki stanowił tylko resztówkę, ponieważ już wcześniej Zubrzyccy rozpoczęli intensywną parcelację majątku. W 1904 roku wieś kupiła Justyna Grabowicz, która z mężem lekarzem kontynuowała działalność uzdrowiskową. On to z wójtem Kazimierzem Kowalówką założył we wsi Straż Pożarną. W 1908 roku zbudowano szkołę z datków mieszkańców i właściciela. Zmieniono nazwę wsi na Jaśkowice. Grabowiczowie zmuszeni sytuacją osobista dokończyli parcelację uzdrowiska.

Po II wojnie światowej miejscowy dwór i część działek należącej do zabudowy dworskiej kupił pan Jan Kęska który osiedlił się tu wraz z rodziną, na terenie p. Kęski znajdowała się zabytkowa kapliczka niegdyś służyła ona kuracjuszom tutejszego uzdrowiska w której zorganizowano coniedzielne msze święte. W latach 80-tych tuż przed swoją śmiercią Jan Kęska przekazał kapliczkę wraz z częścią działki pod budowę kaplicy na potrzeby okolicznych wiernych, obecnie jest to kościół Parafialny. Po jego śmierci dwór przejęła jego córka Halina Moll, która po opuszczeniu Jaśkowic sprzedała nieruchomość w pierwszej połowie lat 90-tych. Obecnie zabudowania dworskie popadają w coraz większą ruinę.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Zobacz też:

• Jaśkowice
• Jaśkowice Legnickie