Piekielnik (województwo małopolskie)

Piekielnik – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czarny Dunajec.

Położenie

Miejscowość położona jest na granicy regionów Kotlina Orawsko-Nowotarska i Beskid Orawsko-Podhalański (północne regiony wsi). Przez miejscowość przebiega Wielki Europejski Dział Wodny. Przepływający przez miejscowość potok Piekielnik uchodzi do Czarnej Orawy znajdującej się w zlewni Morza Czarnego, zaś potoki po zachodniej stronie uchodzą do Czarnego Dunajca znajdującego się w zlewni Bałtyku

Historia

Wieś należała do roku 1918 do Austro-Węgier. Była zasiedlona i zamieszkiwana przez ludność polską. Według spisu z 1910 Polacy stanowili 97,8% ogółu mieszkańców (1239 osób). Od 1920 r. należy do Polski.

Piekielnik to niegdyś najbogatsza wieś Górnej Orawy, przez wieki jednak powiązana z Podhalem. Lokowana pod koniec XVI wieku. Węgierski kronikarz, który ponoć pierwszy opisywał te ziemie, zanotował nazwę Popielnik, z powodu złogów spalonego torfu. Torfowiska w tej okolicy płonęły bowiem często, a wgłębne pożary niezmiernie trudno było ugasić. Ze wzniesień nad Piekielnikiem widać panoramę Tatr. W ludowych piosenkach występują piekielnickie bory. Do niedawna istniało tu jeszcze kilka XIX-wiecznych kurnych chat z wyżką – obszernym strychem do przechowywania siana, wystającym nieco poza pion ściany domu. Do dziś uchowała się w środku wsi zaledwie jedna chata z wyżką, mocno zniszczona lecz jeszcze zamieszkana. Obecnie wyżki można spotkać tylko w stodołach.

Piekielnik był parafią już w XVIII wieku, lecz pierwszy drewniany kościół strawił pożar. W ołtarzu głównym i w ołtarzach bocznych nowego, murowanego kościoła z 1878 roku, stoi sześć barokowych posągów. Barokowe figury Ukrzyżowania z Matką Boską i św. Marią Magdaleną oraz św. Jakubem stoją także we wnękach murowanej piekielnickiej kapliczki. Na cmentarzu zachowały się ciekawe, XIX-wieczne kamienne nagrobki.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

W piekielniku urodził się i spędził większość życia Alojzy Śmiech, rzeźbiarz i poeta ludowy. Piekielnik jest także miejscem urodzenia Anny Krupy.