Stary Żmigród

Stary Żmigród (do 1968 Żmigród Stary) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Nowy Żmigród, 3 km na południowy wschód od Nowego Żmigrodu.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Stary Żmigród jest wymieniony w akcie darowizny z 1462 r. W 1462 r. Katarzyna żona Pawła Gołuchowskiego zapisała 1000 grzywien otrzymanych od poprzedniego męża Stadnickiego na swojej ojcowiźnie Łysogóry, Stary Żmigród, Leszczyny – dzieciom poprzedniego męża Mikołajowi i Katarzynie – małżonce Jan Trzecieskiego.

Kościół parafialny pw.św Katarzyny w Starym Żmigrodzie

Parafia w Starym Żmigrodzie jest najstarszą w powiecie jasielskim. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1326 roku, kiedy to pobrano od miejscowego proboszcza Mikołaja daninę Świętopietrze. W centrum wsi znajdował się wtedy drewniany kościół. Ówczesna parafia obejmowała swym zasięgiem okoliczne miejscowości, a najbliższa parafia znajdowała się w oddalonym o ponad 20 km Zręcinie. Prawdopodobnie w roku 1474 parafia padła ofiarom napadu zbójeckiego pod dowództwem Tomasza Tharczy z Lipian. W wyniku tego napadu spłonął kościół. Z okresu tego znani są proboszczowie - wymieniony w 1479 roku Piotr oraz urzędujący w latach 1480-1483 Mikołaj Stadnicki, kanonik sandomierski. W 1500 roku wybudowany został nowy, tym razem murowany kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Konsekrowany został w 1544 r. przez biskupa Bernarda. W 1537 roku biskup krakowski Jan X Chojeński dokonał połączenia parafii Stary Żmigród z parafią Nowy Żmigród. Około roku 1596 kościołem filialnym w Starym Żmigrodzie zarządzał Jakub z Chodcza podejrzewany, o to, że jest zbiegłym z zakonu bernardynem. Parafianie odmawiali mu normalnych danin księżych, uiszczając jedynie małe opłaty na kolędę. Dlatego, by utrzymać rodzinę składającą się z konkubiny i pięciorga dzieci, ksiądz ten osobiście uprawiał niewielką rolę, pracując nawet w święta. W 1677 roku na wieś napadli zbójnicy, którzy ukradli z kościoła monstrancję z Najświętszym Sakramentem. Obecny został przebudowany w latach 1924 – 1930 przez ks. Juliana Beigerta. Zbudowany został w stylu romańskim z kamienia ciosanego. Sufit kościoła kasetonowy, dach kryty blachą. Nowy kościół konsekrował bp Faranciszek Barda, Biskup Przemyski, w 1931 r. Obecnie w ołtarzu głównym jest obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, po bokach figury św. Jacka oraz bł. Czesława. Konsekrowany w 1935 r., zawiera relikwie św. Wojciecha i św. Stanisława. Chrzcielnica kamienna, rzeźbiona, dzwony stalowe. Największy dzwon – Stanisław – waży 580 kg. Drugi dzwon – Józef, trzeci – Katarzyna – łącznie obydwa ważą 510 kg.

Odpust parafialny: 25.11.

Warto zwiedzić;

• Zabytkowy kościół z 1500 r. z gotyckim prezbiterium — dawną kaplicę ariańską. Ołtarz tego kościoła pochodzi z klasztornego kościoła Dominikanów z Nowego Żmigrodu zlikwidowany przez władze austriackie w 1788 roku.
• Ślady bardzo dawnych obwarowań, które miejscowe legendy wiążą z istnieniem zamczyska.
• Cmentarz parafialny