Tyczyn

Tyczyn – miasto w woj. podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, graniczące bezpośrednio z Rzeszowem. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Tyczyn. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. rzeszowskiego.

Przez miasto przepływa Strug, niewielka rzeka dorzecza Sanu.

Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 3252 mieszkańców. Miasto zabudowane jest głównie na terenie zwartym, szeregowym budownictwem mieszkaniowym, znajduje się w nim kilka niskich bloków.

Dodatkowo można wyróżnić następujące części miasta: Księży Lasek, Lasek, Łany, Łany Tyczyńskie, Mokra Strona, Potoki, Pułanek, Tyczyńskie Potoki, Zagrody.

Historia

Pierwsze dokumenty dotyczące osadnictwa na tym terenie pochodzą już z 1340 r. Tyczyn założony został na mocy dokumentu króla Kazimierza Wielkiego, wystawionego w Niepołomicach, datowanego 14 marca 1368 roku. Król zezwolił Bartoldowi Tycznerowi na lokację nowego miasta w lasach królewskich nad rzeką Białą (dziś jest to Strug), w pobliżu wsi o tej samej nazwie, w ziemi sanockiej. Pod lokację miasta król przeznaczył znaczny obszar, bo 112 łanów frankońskich, czyli 2464-2912 ha.

Związani z Tyczynem;

• Jerzy z Tyczyna (przed 1510-1591) – poeta humanistyczny sekretarz królewski, polski dyplomata na papieskim dworze. Urodzony w Tyczynie w rodzinie mieszczańskiej.

W Tyczynie urodziła się Kasia Sobczyk (1945-2010), piosenkarka, solistka Czerwono-Czarnych.

Zabytki

• Kościół św. Katarzyny i Świętej Trójcy – z 2 połowy XV w., przebudowany za czasów Jana Klemensa Branickiego w latach 1720-30, 1735-45 i 1759-63 w stylu barokowym. Dobudowano wtedy kaplicę św. Trójcy i dwie wieże wg projektu Jana Henryka Klemma. Sztukaterie wykonał Gottfried Schulz, a freski malował Antoni Perliczka.

Kościół jest siedzibą parafii św. Katarzyny, należącej do dekanatu Tyczyn, diecezji rzeszowskiej.

Źródła

• Polski słownik biograficzny.T.11.- Wrocław, 1964-1965
• Jerzy z Tyczyna: Polski dyplomata na papieskim dworze.
• Wybór listów Jerzego z Tyczyna do Marcina Kromera (1554-1585).- Warszawa, 1982

Edukacja

• Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie (obecnie Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie)
• Zespół Szkół w Tyczynie imienia Władysława Orkana
• Gimnazjum Publiczne im. Jana Pawła II w Tyczynie
• Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica w Tyczynie

Obiekty sportowe

• stadion MKS "STRUG" Tyczyn
• hala sportowa przy gimnazjum publicznym

Zobacz też

• Stary cmentarz żydowski w Tyczynie
• Nowy cmentarz żydowski w Tyczynie

Uwagi