Turza Wielka (województwo warmińsko-mazurskie)

Turza Wielka (niem. Groß Tauersee) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie ciechanowskim.

Historia

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1502 roku. Używano wymiennie określeń Turza oraz Thurza. Nazwa pochodzi od nieistniejącego już jeziora Turskiego, nad którym miejscowość kiedyś leżała. Wieś została założona przez Rycerzy Zakonnych, po zawarciu pokoju z Litwinami w 1379 r. W tym samym okresie wybudowano pierwszy kościół, jednak ciągłe wojny między zakonem a stroną polską spowodowały, że kościół popadł w ruinę i nigdy nie został odbudowany. Nowy kościół został założony dopiero po I wojnie światowej w 1924 roku z inicjatywy właściciela majątku - Aleksandera Kamińskiego. Świątynia powstała w przeciągu zaledwie 4 miesięcy, a 1 lipca 1935 r. została erygnowana (stała się parafią) dekretem biskupa chełmińskiego Stanisława Wojciecha Okoniewskiego.

We wsi znajduje się zabytkowy budynek stacji kolejowej z 1909-1910 w bardzo dobrym stanie oraz magazyn, dom dla pracowników kolei i jedna nastawnia. W centrum miejscowości zachował się neobarokowy pałacyk właścicieli majątku z początku XX wieku. Między pałacykiem, a stacją kolejową znajduje się dawny folwark z kilkoma budynkami z XIX i początku XX wieku.

Sołectwo Turza Wielka

Turza Wielka znajduje się zachodniej części gminy Działdowo i jest czwartą, co do liczby ludności miejscowością na terenie gminy. Powierzchnia sołectwa wynosi 1.590,61 ha co stanowi 5,5% obszaru gminy.

Źródła

• Plan Rozwoju Miejscowości Turza Wielka na lata 2008-2013 (pdf)

Zobacz też

Inne miejscowości o tej samej i podobnej nazwie:

• Turza Wielka

Inne artykuły dotyczące tej miejscowości:

• Parafia MB Różańcowej w Turzy Wielkiej
• Turza Wielka (stacja kolejowa)