Województwo warmińsko-mazurskie

Województwo warmińsko-mazurskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw. Położone jest w północno-wschodniej części kraju. Siedzibą wojewody i władz samorządu województwa jest Olsztyn.

Województwo warmińsko-mazurskie powstało w 1999 r. w wyniku regionalizacji kraju i objęło tereny dawnego województwa: olsztyńskiego oraz większe części województw elbląskiego i suwalskiego oraz fragmenty toruńskiego, ciechanowskiego i ostrołęckiego.

Geografia

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia województwa wynosiła 24 173,47 km², co stanowi 7,7% powierzchni Polski. Jest czwarte pod względem powierzchni pośród województw.

Obejmuje ono historyczne krainy Warmii, Mazur, Prus Górnych, ziemi lubawskiej, południowe części Natangii i Barcji, części Powiśla i Żuław Wiślanych oraz skrawki Suwalszczyzny. Południowa i wschodnia granica województwa warmińsko-mazurskiego pokrywa się, w niemal większości miejsc, z dawnymi granicami Prus Wschodnich, Prus Książęcych i Prus Królewskich.

Położenie

Województwo warmińsko-mazurskie graniczy z:

• Federacją Rosyjską (obwodem kaliningradzkim) (od północy) – na odcinku 212 km
• województwem podlaskim (na wschodzie) – na odcinku 225 km
• województwem mazowieckim (na południu) – na odcinku 218 km
• województwem kujawsko-pomorskim (na południowym zachodzie) – na odcinku 133 km
• województwem pomorskim (na zachodzie) – na odcinku 195 km
• Zalewem Wiślanym (na północnym zachodzie)

Województwo graniczy w jednym punkcie z Litwą jest to trójstyk Polski,Rosji i Litwy, a jednocześnie czwórstyk województw Województwa warmińsko-mazurskiego i Podlaskiego z Rosją i Litwą.

Podział administracyjny

• Powiaty:
  • Powiat bartoszycki
  • Powiat braniewski
  • Powiat działdowski
  • Powiat elbląski
  • Powiat ełcki
  • Powiat giżycki
  • Powiat gołdapski
  • Powiat iławski
  • Powiat kętrzyński
  • Powiat lidzbarski
  • Powiat mrągowski
  • Powiat nidzicki
  • Powiat nowomiejski
  • Powiat olecki
  • Powiat olsztyński
  • Powiat ostródzki
  • Powiat piski
  • Powiat szczycieński
  • Powiat węgorzewski

• Miasta na prawach powiatu:
  • Elbląg
  • Olsztyn

Nazewnictwo miejscowości i regionów

W latach 1945 – 1950 Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych ponownie nazwała niektóre miejscowości i obiekty fizjograficzne (rzeki, jeziora) na terenie polskiej części Prus Wschodnich, aby przywrócić – lecz często nadać nową – polską nazwę. Istniejące wcześniej w polskim piśmiennictwie lub lokalnej mowie nazwy, przemianowano na nowe, wcześniej nie używane, związane m.in. z zasłużonymi dla regionu postaciami:

• Ządzbork – Mrągowo
• Lec lub Łuczany – Giżycko
• Rastembork – Kętrzyn
• Węgobork – Węgorzewo
• Dryfort – Srokowo
• Nibork – Nidzica
• Rudczane – Ruciane
• Jańsbork – Pisz
• Wartembork – Barczewo
• Zybork – Jeziorany
• Melzak – Pieniężno
• Braunsberga – Braniewo
• Pruski Holąd – Pasłęk
• Zełwałd – Zalewo
• Margrabowa – Olecko
• Barsztyn – Bartoszyce
• Barty – Barciany
• Lecbark – Lidzbark Warmiński
• Ostród – Ostróda

Potocznie (lecz niewłaściwie ze względów etnograficznych, kulturowych, historycznych i geograficznych) wyróżnia się "Mazury właściwe" i "Mazury Zachodnie" (właściwa nazwa: Prusy Górne), które rozdziela Warmia. "Mazury właściwe" (dawna Galindia i Ziemia Sasinów) utożsamiane są z Krainą Wielkich Jezior Mazurskich, a "Mazury Zachodnie" (Prusy Górne) z Pojezierzem Iławskim. Jest to jednak podział błędny, gdyż Mazury obejmują teren, który przed 1945 rokiem zamieszkiwała ludność polska wyznania ewangelickiego. Do Mazur zaliczamy więc: Giżycko, Mrągowo, Olecko, Ełk, Pisz, Ryn, Szczytno, Białą Piską, Ruciane, Nidzica, Mikołajki, Wielbark,Działdowo Pasym, Orzysz i Olsztynek. Do Mazur nie zalicza się: Iławy,Susza, Ostródy, Pasłęka, Morąga (Prusy Górne), Bartoszyc, Kętrzyna (Barcja), Węgorzewa, Gołdapi (część Litwy Mniejszej) oraz Górowa Iławeckiego (część Natangii).

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007 r.:

Według danych z 31 grudnia 2010 r. województwo miało 1 427 241 mieszkańców, co stanowiło 3,7% ludności Polski. Średnia gęstość zaludnienia jest najniższa w kraju i wynosi 59 osób na km² (śr. gęstość zaludnienia w Polsce – 122 os./km²), a na obszarach wiejskich wynosi około 25 osób na km².

Województwo jest najbardziej zróżnicowanym etnicznie regionem Polski. Wśród mniejszości narodowych i etnicznych wyróżnić można: Ukraińców (ok. 100 000 – 85 000 osób), Niemców (30 000 – 25 000), Mazurów (ok. 15 000), Warmiaków (ok. 4 000), Białorusinów (5 000 – 3 000), Romów (1 000), Litwinów (300 – 400), Tatarów, Rosjan i in.

Miasta

Największymi miastami województwa są Olsztyn i Elbląg. Olsztyn jest głównym ośrodkiem przemysłu spożywczego, oponiarskiego i drzewnego oraz turystyki. Podkreślone zostały siedziby powiatów a wytłuszczone miasta na prawach powiatu.

Olsztyn – 176.463 (87,89 km²)

Elbląg – 126.439 (80 km²)

Ełk – 57.129 (21,70 km²)

Iława – 33.775 (21,88 km²)

Ostróda – 33.191 (14,15 km²)

Giżycko – 29.304 (13,80 km²)

Kętrzyn – 28.351 (10,34 km²)

Szczytno – 25.562 (10,26 km²)

Bartoszyce – 25.164 (11,00km²)

Mrągowo – 22.272 (14,80 km²)

Działdowo – 21.644 (13,35 km²)

Pisz – 19.423 (10,04 km²)

Braniewo – 18.068 (12,36 km²)

Lidzbark Warmiński – 16.597 (14,34 km²)

Olecko – 16.028 (11,42 km²)

Nidzica – 14.697 (6,86 km²)

Morąg – 14.147 (10,70 km²)

Gołdap – 13.514 (17,20 km²)

Pasłęk – 12.195 (11,39 km²)

Węgorzewo – 11.541 (10,87 km²)

Nowe Miasto Lubawskie – 11.077 (11,61 km²)

Dobre Miasto – 10.579 (5,00 km²)

Biskupiec – 10.343 (4,86 km²)

Orneta – 9.837 (9,63 km²)

Lubawa – 9.417 (16,84 km²)

Lidzbark – 9.351 (5,70 km²)

Barczewo – 7779 (4,58 km²)

Olsztynek – 7.648 (7,69 km²)

Orzysz – 5.998 (8,16 km²)

Susz – 5.606 (6,67 km²)

Reszel – 5.411 (3,81 km²)

Ruciane-Nida – 5.013 (17,07 km²)

Korsze – 4.724 (4,03 km²)

Górowo Iławeckie – 4.844 (3,32 km²)

Biała Piska – 4.027 (3,24 km²)

Mikołajki – 3.851 (8,85 km²)

Jeziorany – 3.441 (3,41 km²)

Ryn – 3.139 (4,09 km²)

Tolkmicko – 2.725 (2,28 km²)

Miłakowo – 2.685 (8,68 km²)

Bisztynek – 2.552 (2,16 km²)

Pasym – 2.552 (15,18 km²)

Frombork – 2.528 (7,59 km²)

Miłomłyn – 2.348 (12,40 km²)

Kisielice – 2.222 (3,37 km²)

Sępopol – 2.201 (4,63 km²)

Zalewo – 2.108 (8,22 km²)

Pieniężno – 2.095 (3,83 km²)

Młynary – 1.844 (2,76 km²)

Administracja i polityka

Samorząd

Organem stanowiącym i kontrolnym jest Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego, składający się z 30 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Olsztyn.

Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego tworzą następujące osoby: Jacek Protas (marszałek), Urszula Pasławska, Jarosław Słoma, Anna Wasilewska i Witold Wróblewski.

Administracja rządowa

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Warmińsko-Mazurski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Olsztyn przy alei Marszałka J. Piłsudskiego 7/9, gdzie znajduje się Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie. W ramach urzędu działają także 2 delegatury: w Elblągu i Ełku. Obecnie wojewodą jest Marian Podziewski, a wicewojewodą Jan Maścianica.

Struktury wyznaniowe

Ochrona przyrody

Na terenie województwa planowane jest utworzenie Mazurskiego Parku Narodowego.

Obecnie istnieje 8 parków krajobrazowych oraz 104 rezerwaty przyrody.

Główne obszary leśne w województwie

• Puszcza Borecka
• Puszcza Napiwodzko-Ramucka
• Puszcza Nidzicka
• Puszcza Piska
• Lasy Iławskie
• Puszcza Romincka

Parki krajobrazowe

Turystyka i wypoczynek

Turystyka ma decydujące znaczenie dla bardzo wielu ludzi zamieszkujących te słabo zaludnione tereny. Wynika to z faktu, iż jest to obszar bardzo słabo uprzemysłowiony. Nie bez znaczenia jest to, iż znajduje się tu wiele uroczych, zalesionych obszarów, a także jezior (Mazury nazywane są często Krainą Tysiąca Jezior), co w sposób oczywisty sprzyja czerpaniu dochodów z wynajmu kwater prywatnych, pensjonatów, jak również agroturystyki. Bogata sieć kanałów sprzyja turystyce jachtowej i kajakowej. Od lat tereny te należą do ulubionych miejsc wypoczynku ludzi zamieszkujących duże aglomeracje – przede wszystkim mieszkańców Warszawy i Łodzi, jak również z zagranicy, głównie z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Czech, Rosji. Swoje posiadłości ma tutaj wiele gwiazd rodzimej rozrywki.

źródło art. Mazury

Kultura

Instytucje kultury samorządu województwa

• Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie
• Centrum Spotkań Europejskich Światowid w Elblągu
• Centrum Polsko-Francuskie Côtes d'Armor Warmia i Mazury w Olsztynie
• Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku
• Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie
• Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku
• Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
• Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku
• Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu
• Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie
• Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie
• Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny w Olsztynie

Media

• Gazeta Olsztyńska
• Telewizja Polska Olsztyn
• Polskie Radio Olsztyn
• Radio Planeta Olsztyn

Nauka i oświata

Państwowe uczelnie wyższe

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Elblągu
• Uniwersytet Gdański, zamiejscowy ośrodek dydaktyczny w Elblągu (Wydział Nauk Społecznych)
• Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie – Szkoła podlega MSWiA

Niepubliczne uczelnie wyższe

• Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna
• Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego
• Olsztyńska Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania im. Tadeusza Kotarbińskiego
• Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych "Regent College" w Elblągu
• Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Warszawie – Ośrodek zamiejscowy w Elblągu
• Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku ,filia w Iławie
• Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie
• Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie – Wydział Nauk Humanistyczno-Społecznych w Olsztynie.
• Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku filia w Ełku
• Wszechnica Mazurska w Olecku
• Prywatna Wyższa Szkoła Zawodowa w Giżycku

Seminaria duchowne

• Wyższe Seminarium Duchowne Metropolii Warmińskiej "Hosianum" w Olsztynie
• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Ełckiej w Ełku

Placówki naukowe

Instytuty naukowe:

• Instytut Mazurski w Olsztynie
• Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie i Giżycku
• Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie

Stacje badawcze:

• Obserwatorium astronomiczne w Olsztynie
• Stacja Hydrobiologiczna w Mikołajkach
• Stacja Badawcza Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN w Popielnie
• Stacji Obserwacji Sztucznych Satelitów – Obserwatorium satelitarne w Lamkówku
• Stacja Limnologiczna UMK w Iławie

Gospodarka

W 2008 r. produkt krajowy brutto woj. warmińsko-mazurskiego wynosił 35,4 mld zł, co stanowiło 2,8% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 74,2% średniej krajowej, co plasowało warmińsko-mazurskie na 12. miejscu względem innych województw.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. warmińsko-mazurskiego w 1. kwartale 2011 r. wynosiło 2949,61 zł, co lokowało je na ostatnim miejscu względem wszystkich województw.

W końcu czerwca 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 97,9 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 18,6% do aktywnych zawodowo.

Transport i komunikacja

Transport drogowy

• E77 – w województwie na odcinku drogi krajowej 7
• E28 – w województwie na odcinku dróg krajowych 7 22 54

• S7 – Gdańsk – Elbląg- Olsztynek – Warszawa – ... – Rabka
• S16 – Grudziądz – Olsztyn – Mrągowo – Augustów – droga nie objęta planami GDDKiA
• S22 – Elbląg – przejście granicz. Grzechotki
• S51 – Olsztyn – Olsztynek

• 7 – (Żukowo – Gdańsk) – Elbląg – Pasłęk – Miłomłyn – Ostróda – Olsztynek Nidzica – (Warszawa – ... – Rabka-Zdrój – przejście granicz. Chyżne)
• 15 – (Trzebnica – Gniezno – Inowrocław – Toruń) – Nowe Miasto Lubawskie – Lubawa – Ostróda
• 16 – (Dolna Grupa – Grudziądz – Łasin) – Kisielice – Iława – Ostróda – Olsztyn – Barczewo – Biskupiec – Mrągowo – Nikutowo – Mikołajki Orzysz – Ełk – (Augustów – przejście granicz. Ogrodniki )
• 22 – przejście granicz. Grzechotki – Braniewo – Chruściel – Elbląg – (Malbork – ... – Gorzów Wielkopolski – Tudnica – przejście granicz. Kostrzyn nad Odrą )
• 51 – Olsztynek – Gryźliny – Stawiguda – Olsztyn – Dywity – Dobre Miasto – Lidzbark Warmiński – Plęsy – Bartoszyce – przejście granicz. Bezledy
• 53 – Olsztyn – Klewki – Pasym – Szczytno – Rozogi – Dąbrowy – (Myszyniec – Wydmusy – Kadzidło – Dylewo – Ostrołęka)
• 54 – Chruściel- Braniewo – przejście granicz. Gronowo
• 57 – Bartoszyce – Bisztynek – Biskupiec – Dźwierzuty – Szczytno – Wielbark – (Chorzele – Przasnysz – Maków Mazowiecki)
• 58 – Olsztynek – Zgniłocha – Jedwabno – Szczytno – Babięta – Stare Kiełbonki – Zgon – Ruciane-Nida – Pisz – Biała Piska – (Szczuczyn)
• 59 – Giżycko – Ryn – Mrągowo – Nikutowo – Piecki – Nawiady – Stare Kiełbonki – Spychowo – Rozogi
• 63 – Granica państwa - Rudziszki - Węgorzewo – Giżycko – Orzysz – Pisz – (Kolno – Łomża – ... – przejście granicz. Sławatycze )
• 65 – przejście granicz. Gołdap – Olecko – Ełk – Grajewo – Mońki – Białystok – przejście granicz. Bobrowniki

Łączna długość dróg wojewódzkich w województwie warmińsko-mazurskim wynosi 1870,250 km.

• 503 – Elbląg – Tolkmicko – Pogrodzie
• 504 – Elbląg – Pogrodzie – Braniewo
• 505 – Frombork – Młynary – Pasłęk
• 506 – Chruściel – Stare Siedlisko – Nowica
• 507 – Braniewo – Pieniężno – Orneta – Dobre Miasto
• 508 – Jedwabno – Wielbark
• 509 – Elbląg – Młynary – Drwęczno
• 510 – Pieniężno – Lelkowo – Granica państwa
• 511 – Olsztyn – Lidzbark Warmiński – Górowo Iławeckie – przejście granicz. Bezledy
• 512 – Szczurkowo – Bartoszyce – Górowo Iławeckie – Pieniężno
• 513 – Pasłęk – Orneta – Lidzbark Warmiński – Kiwity – Wozławki
• 515 – (Malbork – Dzierzgoń) – Susz
• 519 – (Stary Dzierzgoń) – Zalewo – Małdyty – Morąg
• 520 – (Prabuty) – Kamieniec
• 521 – (Kwidzyn – Prabuty) – Susz – Iława
• 522 – (Górki – Prabuty – Trumieje) – Sobiewola
• 526 – Pasłęk – Śliwice – (Lepno – Myślice – Przezmark)
• 527 – (Dzierzgoń) – Rychliki – Pasłęk – Morąg – Łukta – Olsztyn
• 528 – Orneta – Miłakowo – Morąg
• 530 – Ostróda – Łukta – Dobre Miasto
• 531 – Łukta – Podlejki
• 536 – Iława – Sampława
• 537 – Lubawa – Frygnowo – Pawłowo
• 538 – (Radzyń Chełmiński – Łasin) – Nowe Miasto Lubawskie – Uzdowo – Rozdroże
• 541 – Lubawa – Lidzbark – (Żuromin – Dobrzyń)
• 542 – Rychnowo – Działdowo
• 544 – (Brodnica) – Lidzbark – Działdowo – (Mława – Przasnysz – Ostrołęka)
• 545 – Działdowo – Nidzica – Jedwabno
• 590 – Barciany – Korsze – Reszel – Biskupiec
• 591 – Mrągowo – Kętrzyn – Barciany – Michałkowo – przejście granicz.
• 592 – Bartoszyce – Kraskowo – Kętrzyn – Giżycko
• 593 – Miłakowo – Dobre Miasto – Jeziorany – Lutry – Reszel
• 594 – Bisztynek – Robawy – Kętrzyn
• 595 – Jeziorany – Barczewo
• 596 – Mnichowo – Bęsia – Biskupiec
• 598 – Olsztyn – Butryny – Zgniłocha
• 600 – Mrągowo – Kałęczyn - Szczytno
• 601 – Babięta – Nawiady
• 604 – Nidzica – Wielbark
• 609 – Mikołajki – Ukta
• 610 – Piecki – Ruciane-Nida
• 642 – Sterławki Wielkie – Ryn – Woźnice
• 643 – Wilkasy – Olszewo
• 650 – Barciany – Węgorzewo – Banie Mazurskie – Gołdap
• 651 – Gołdap – Żytkiejmy – (Szypliszki – Sejny)
• 652 – Kowale Oleckie – (Suwałki)
• 653 – Sedranki – (Bakałarzewo – Suwałki – Poćkuny)
• 655 – Kąp – Wydminy – Olecko – (Raczki – Suwałki -Tartak)
• 656 – Staświny – Zelki – Ełk
• 657 – Nowa Wieś Ełcka – Drygały – Biała Piska
• 661 – Cimochy – Kalinowo

Funkcjonujące

• Gronowo – Świętomiejsce (ros. Мамоново (Mamonowo))
• Bezledy – Iławka (ros. Багратионовск (Bagrationowsk))
• Gołdap – Gusiew (ros. Гусев)

Projektowane

• Grzechotki – Świętomiejsce II (Mamonowo II)
• Perły – Kryłowo (ros. Крылово)
• Rapa – Oziorsk (ros. Озёрск)
• Piaski – Bałtijsk (ros. Балтийск)

Transport kolejowy

Wskaźnik gęstości linii kolejowych w województwie wynosi 5,5 na 100 km².

• Braniewo
• Bartoszyce
• Skandawa

Projektowane

• Gołdap

Transport wodny

Na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego znajdują się 4 porty morskie: port Elbląg, port Frombork, port Nowa Pasłęka, port Tolkmicko oraz 1 przystań morska w Suchaczu.

Obecnie realizowany jest projekt budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną w oparciu o współpracę z Ukrainą.

W województwie utworzono 2 morskie przejścia graniczne: Elbląg i Frombork.

Transport lotniczy

• port lotniczy Mazury (EPSY/SZY) – nieczynny międzynarodowy port lotniczy koło Szczytna
• lotnisko Elbląg (EPEL/ZBG) – sportowe lotnisko w Elblągu
• lotnisko Olsztyn-Dajtki (EPOD/QYO) – sportowe lotnisko z nowo wybudowanym, oświetlonym asfaltobetonowym 800 m pasem w Olsztynie
• lotnisko Gryźliny (lotnisko Łańsk) – wielofunkcyjne lotnisko powojskowe/rządowe z trawiastym pasem 860 × 60 m koło Olsztynka
• lotnisko Olecko – lotnisko rekreacyjne
• lotnisko Wilamowo – sportowe lotnisko (poniemieckie wojskowe) koło Kętrzyna
• lotnisko Lidzbark – lotnisko powojskowe miało 46 ha, okolice Lidzbarka
• lotnisko Muszaki – nieczynne wojskowe lotnisko z 500 m asfaltowym pasem koło Nidzicy
• lotnisko Orneta – lotnisko powojskowe z 2000 m betonowym pasem koło Ornety
• lotnisko Rostki – dawna wojskowa baza lotnicza z zarośniętym trawą 2000 m pasem koło Orzysza
• lotnisko Wielbark – nieczynny drogowy, wojskowy odcinek lotniskowy koło Nidzicy
• lotnisko Grajwo – lotnisko rekreacyjne koło Giżycka

Wyróżnienia wojewódzkie

Dziennikarz roku Warmii i Mazur

Tytuł "Dziennikarza roku" przyznawany jest przez Kapitułę, w skład której wchodzą przedstawiciele olsztyńskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, za profesjonalizm, promowanie wysokich standardów pracy w mediach oraz za przestrzeganie etycznych kanonów zawodu.

• 2002 – Marek Książek, Gazeta Olsztyńska
• 2003 – Jacek Panas, Polskie Radio Olsztyn
• 2004 – Tamara Jesionowska, Gazeta Olsztyńska
• 2005 – Andrzej Mielnicki, Gazeta Olsztyńska
• 2006 – Joanna Wojciechowska, Gazeta Wyborcza

Zobacz też

• Warmia, Mazury, Prusy Górne, Barcja, Natangia, Powiśle, Żuławy Wiślane, Suwalszczyzna, Galindia, Ziemia Sasinów
• Mazurski Park Krajobrazowy, Pojezierze Mazurskie
• Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego, Pojezierze Iławskie
• Welski Park Krajobrazowy, Garb Lubawski