Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Sławatycze


Informacje o Sławatycze:

Ilość ulic: 15

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 51.750000

Współrzedne geograficzne E: 23.549999

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 83

Liczba ludności: 2647

Tablice rejestracyjne: LBI

Herb Sławatycze:

Herb Sławatycze

Dzielnice, Sławatycze

  • Dzielnica: Rynek

  • Dzielnica: Wydymka

Sławatycze

Sławatycze – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Sławatycze, nad Bugiem. Drogowe przejście graniczne pomiędzy Polską a Białorusią. Miejscowość jest siedzibą gminy Sławatycze. Jest to najbardziej peryferyjnie położona siedziba gminy względem miasta powiatowego w całym województwie lubelskim. Do Białej Podlaskiej ze Sławatycz jest 50 km (do Włodawy 25 km).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Historia

Od wczesnego średniowiecza tereny, na których położona jest miejscowość, stanowiły przedmiot sporów między władcami Polski i Rusi. Kwestia przynależności terytorialnej tych ziem pod koniec X wieku nie jest wyjaśniona. Pewne jest natomiast, że w 1018 roku zostały przyłączone do Księstwa Polskiego przez Bolesława Chrobrego jako część krainy geograficznej nazywanej w historiografii Grodami Czerwieńskimi. W 1038 roku Grody Czerwieńskie ponownie przyłączył do Rusi Jarosław Mądry. Do Polski ziemie te na krótko powróciły w latach 70. XI wieku, kiedy to zostały przyłączone przez Bolesława Śmiałego. Od połowy XIII wieku tereny, na których położone są m.in. Sławatycze, były przedmiotem konfliktów polsko-ruskich, polsko-litewskich i rusko-litewskich. Do Polski tereny te powróciły po raz kolejny w roku 1282, kiedy to opanował je książę Leszek Czarny. W II połowie wieku XIII i I połowie wieku XIV wchodziły w skład Księstwa Halicko-Wołyńskiego.

Na skutek konfliktów wewnętrznych, agresywnej polityki Wielkiego Księstwa Litewskiego i zainteresowania tymi ziemiami książąt polskich Księstwo Halicko-Wołyńskie popadło w głęboki kryzys, który doprowadził do jego upadku i podziału między Polskę i Litwę. Tereny, na których leżą Sławatycze, były punktem zapalnym we wzajemnych relacjach Korony i Wielkiego Księstwa. Co prawda już w 1258 roku zostały przyłączone do Litwy przez syna Mendoga, Wojsiełka, ale ostatecznie hegemonię litewską na tych terenach potwierdził Wielki Książę Litewski Giedymin w 1320 roku. W 1349 roku na krótko tereny te przyłączył do Polski Kazimierz Wielki, jednakże już w 1351 roku powróciły one do Litwy. Spowodowane to było dążeniami Krakowa do poprawy stosunków z Wielkim Księstwem, który w XIII i I połowie XIV wieku były z reguły bardzo napięte.

Zawiązanie unii personalnej Polski i Litwy ostatecznie potwierdziło przynależność tych ziem do Wielkiego Księstwa. Z 1499 roku pochodzi pierwszy zapis źródłowy o miejscowości. Od 1569 roku Sławatycze wchodziły w skład Rzeczypospolitej Obojga Narodów, będąc jedną z miejscowości Wielkiego Księstwa Litewskiego położoną w województwie brzesko-litewskim. Prawa miejskie miejscowość otrzymała w roku 1577.

W wyniku III rozbioru ziem polskich w 1795 roku Sławatycze zostały przyłączone do monarchii Habsburgów. W wyniku wojny między Księstwem Warszawskim a Austrią i pokoju w Schönbrunn, Sławatycze jako miejscowość położona w III zaborze austriackim zostały przyłączone do Księstwa Warszawskiego (wchodziły w skład departamentu siedleckiego). Upadek Cesarza Francuzów Napoleona Bonaparte spowodował okupację Księstwa Warszawskiego przez Rosjan, której początek datuje się na rok 1813. Formalnie Księstwo istniało do 1815 roku kiedy to kongres wiedeński podzielił je między mocarstwa rozbiorowe. Sławatycze znalazły się w nowo utworzonym Królestwie Polskim, organizmie politycznym związanym z Rosją unią personalną i powiązanym z nią gospodarczo i politycznie. Autonomia Królestwa była przez kolejnych carów stopniowo zmniejszana. Sławatycze jako miejscowość położona w Królestwie Kongresowym wchodziła w skład województwa podlaskiego, a po ukazie cara Mikołaja I Romanowa z 7 marca 1837 przemianowującym w Kongresówce województwa na gubernie, w skład guberni siedleckiej. Ludność miejscowości brała czynny udział w powstaniu styczniowym, co zaskutkowało odebraniem praw miejskich i represjami carskimi. W 1867 roku zlikwidowano administracyjnie nazwę Królestwo Polskie, tworząc na jej miejsce nazwę Kraju Przywiślańskiego, co było jaskrawym dowodem postępującej rusyfikacji. Ustawa z 6 lipca 1912 roku wschodnie tereny guberni siedleckiej i guberni lubelskiej zostały oderwane od Kraju Przywiślańskiego i przyłączone bezpośrednio do Cesarstwa Rosyjskiego pod nazwą guberni chełmskiej. W skład tej guberni wchodziły również Sławatycze.

I wojna światowa w znaczący sposób odbiła się na historii miejscowości. 1 sierpnia 1914 Rosja znalazła się w stanie wojny z II Rzeszą Niemiecką. Ofensywa niemiecka w 1915 roku spowodowała całkowite wyparcie Rosjan z Kongresówki. Sławatycze znalazły się pod okupacją państw centralnych. Umiędzynarodowienie sprawy polskiej spowodowało ogłoszenie 5 listopada 1916 roku tzw. Manifestu Dwóch Cesarzy, ustanawiającego Królestwo Polskie, nazywane częściej w historiografii Królestwem Regencyjnym. Obszar tego quasi-państwa nie był jasno określony. Niemniej można przypuszczać, że w jego skład według zamierzeń sygnatariuszy Manifestu wchodzić miały tereny, na których są położone Sławatycze.

W nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku w Lublinie został utworzony Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej pod prezesurą Ignacego Daszyńskiego, roszczący sobie prawo do zwierzchnictwa nad ziemiami polskimi. 11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna – najwyższa władza Królestwa Polskiego – przekazała zwierzchnictwo nad wojskiem Józefowi Piłsudskiemu. 14 listopada Rada rozwiązała się przekazując pełnię władzy cywilnej w ręce Piłsudskiego. 22 listopada rząd Jędrzeja Moraczewskiego wydał dekret ustanawiający urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa jako władzy najwyższej w państwie polskim. Zarówno rząd Daszyńskiego jak i władza Piłsudskiego rozciągały swe zwierzchnictwo na Sławatycze. Miejscowość zatem od pierwszych dni niepodległości należała do tworzącej się II RP. W okresie dwudziestolecia międzywojennego miejscowość leżała w województwie lubelskim.

Wybuch II wojny światowej zaznaczył się w Sławatyczach zbombardowaniem przez Niemców mostu na Bugu i bezładnym przemarszem na wschód rozbitych przez Niemców wojsk polskich. Na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku 17 września 1939 roku wojska sowieckie przekroczyły granicę polską na całej długości linii granicznej na wschodzie. Ofensywa sowiecka, będąca ogromnym zaskoczeniem dla rządu polskiego, ostatecznie załamała szanse Polski na odparcie agresji. Sowieci pojawili się w Sławatyczach w 2. dekadzie września. W myśl założeń pierwszej umowy Mołotowa z Ribbentropem z sierpnia 1939 roku ziemie na wschód od linii Wisły, Narwi i Sanu, a więc i Sławatycze, miały wejść w skład Związku Sowieckiego. Drugi pakt Ribbentrop-Mołotow, podpisany w Moskwie 28 września 1939, zmieniał ustalenia dotyczące podziału ziem polskich. Linię graniczną między Rzeszą a państwem Stalina przesunięto na wschód na korzyść Niemiec, opierając ją na linii rzek Bug, San, Narew, Pisa. Sławatycze znalazły się więc ostatecznie pod okupacją niemiecką. 12 października Hitler z części okupowanych ziem polskich utworzył Generalne Gubernatorstwo, do którego należały również Sławatycze (jako miejscowość dystryktu lubelskiego). Sławatycze wchodziły również w skład tzw. Wielkiej Rzeszy Niemieckiej. Okres okupacji zmienił całkowicie skład etniczny miasta. Likwidacji uległa niemalże cała ludność żydowska, licząca około 1000 osób. Ofensywa sowiecka postępująca od zimy 1943 roku, ostatecznie rozwinięta po bitwie na łuku kurskim doprowadziła do wyparcia latem 1944 roku Niemców ze Sławatycz. Miejscowość znalazła się pod władzą samozwańczego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego utworzonego w Moskwie w lipcu 1944 roku przez Józefa Stalina. Miejscowość znajdowała się pod administracją kolejnych nielegalnych komunistycznych rządów – Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej (od 31 grudnia 1944 roku), Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej (od 28 czerwca 1945 roku) i wreszcie od 1947 roku rządu Rzeczypospolitej Polskiej pod prezesurą Józefa Cyrankiewicza. Przynależność tych ziem do komunistycznej Polski ostatecznie potwierdziły konferencje pokojowe w Jałcie i Poczdamie w 1945 roku. Również na mocy tychże konferencji Sławatycze stały się miejscowością nadgraniczną.

Ze Sławatycz pochodzą Anna i Dominik Parczewscy, którzy w okresie II wojny światowej pod groźbą pozbawienia życia całej swojej rodziny przechowywali Żydów. Oboje pośmiertnie w 1994 roku zostali za to odznaczeni medalem „Sprawiedliwy wśród narodów świata”.

Przynależność państwowa wschodnich terenów Polski Ludowej była kwestionowana przez ukraińskich nacjonalistów, którzy uważali te ziemie za terytoria rdzennie ukraińskie. Do tej pory historiografia ukraińska ziemie, na których leżą Przemyśl, Zamość, Włodawa, Biała Podlaska, określa mianem kraju zakierzońskiego (od linii Curzona, popularnego określenia wschodniej granicy Polski) jako terytoriów historycznie przynależnych Ukrainie.

Sławatycze w okresie Polski Ludowej należały w latach 1944-1975 do województwa lubelskiego, od 1975 do województwa bialskopodlaskiego. Od 1989 roku w III RP, od 1998 w województwie lubelskim.

Do dziś zachował się tu dawny układ miejski z obszernym rynkiem i zabudową wzdłuż drogi głównej i kilku równoległych do niej ulic. Przy północnej stronie rynku stoi murowana parafialna cerkiew prawosławna pw. Opieki Matki Boskiej, zbudowana na przełomie XIX i XX w. (pierwotnie pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego). Naprzeciwko niej neorenesansowy kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej z początku XX w.

Zobacz też

  • cmentarz żydowski w Sławatyczach

Kody pocztowe, Sławatycze (wyświetlono 1/1)


Ocena internautów miejscowości Sławatycze
Średnia ocena: 3.6
liczba ocen: 25

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Sławatycze, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Sławatycze

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 23:17:49

Szybka zmiana regionu Polski