Banie Mazurskie

Banie Mazurskie (przed 1945 r. niem. Benkheim) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Banie Mazurskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Banie Mazurskie.

Historia

Wieś założona w 1560 r. (wg niektórych źródeł w 1566) przez komornika powiatu rynśkiego – Mikołaja. Sto lat później (1656) zniszczona przez Tatarów, a w 1710 wieś nawiedziła epidemia dżumy. W parafii w ciągu 4 miesięcy zmarło wówczas 2115 osób. W czasie II wojny światowej wieś uległa częściowemu zniszczeniu.

Po 1945 r. zasiedlona została głównie ludnością ukraińską, przesiedloną przymusowo (Akcja Wisła) z Bieszczadów i Rzeszowszczyzny. W Baniach Mazurskich działa oddział Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, zespół folklorystyczny oraz szkoła z językiem ukraińskim jako wykładowym.

18 listopada 1945 Banie Mazurskie zostały siedzibą gminy. Należało do niej wówczas 15 wsi sołeckich. W roku 1954 Banie Mazurskie zostały siedzibą gromady.

Zabytki

W Baniach poza obiektami sakralnymi znajduje się kilka domów z początku XX wieku przy ulicy M. Konopnickiej.

Kościoły

We wsi znajduje się kościół parafialny pw. św. Antoniego Padewskiego, jest to dawny kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki, zbudowany w latach 1566–74, szczyt wschodni z 1646 r., wieża z 1698 r., odrestaurowany w 1876 r. Kościół zniszczony był w 1945 r., odbudowany w latach 1975–1980 już jako katolicki. Wnętrze świątyni w stylu renesansowym.

We wsi jest również cerkiew greckokatolicka, dawna kaplica baptystów z II połowy XIX w.

Bibliografia

• Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1968.
• Darmochwał T., Rumiński M. J., Warmia Mazury. Przewodnik, Agencja TD, Białystok 1996.

Zobacz też

• Banie, Baniewice