Okonin (powiat grudziądzki)

Okonin – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta. Przez wieś przechodzi droga wojewódzka nr 534.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

Historia i zabytki

Wieś otrzymała przywilej lokacyjny od krzyżackiego mistrza krajowego Konrada von Thierberg w 1280 r., potwierdzony w 1325 r. Należała do komturstwa w Pokrzywnie, od 1416 r. do wójtostwa w Rogóźnie, po 1454 r. do starostwa pokrzywieńskiego.

Parafia rzymskokatolicka powstała prawdopodobnie około 1325 r. Kościół pw. śś. Kosmy i Damiana wzniesiony w połowie XIV w. jest budowlą ceglaną, gotycką, o salowym wnętrzu, z masywną wieżą od północy. Został przebudowany i podwyższony z fundacji Jana Działyńskiego przed 1640 r. po zniszczeniu podczas I wojny szwedzkiej (1626-1629). Najcenniejszym zabytkiem świątyni są gotyckie malowidła ścienne z około 1390 r. (co należy do rzadkości w wiejskich kościołach ziemi chełmińskiej), z postaciami jego patronów, apostołów oraz Zwiastowanie, św. Marcin i św. Jerzy (część widoczna jest ponad późniejszym stropem, na ścianach szczytowych na strychu). Zachowała się też malarska dekoracja wnęki sakrarium. Są prawdopodobnie dziełem mistrza, który wykonał malowidła w Kościele Mariackim w Toruniu i powstały z fundacji członków konwentu krzyżackiego w Pokrzywnie. Późnomanierystyczny ołtarz główny, ambona i chrzcielnica pochodzą z czasów odbudowy w XVII w., ołtarze boczne z początku XVIII w.

Filmy realizowane w Okoninie

• Samochodzik i templariusze – serial telewizyjny, rok produkcji 1971, premiera 1972, reżyseria Hubert Drapella

Bibliografia

• Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 11, Województwo bydgoskie, pod red. Tadeusza Chrzanowskiego i Mariana Korneckiego, z. 7, Powiat grudziądzki, Warszawa, Instytut Sztuki PAN, 1974
• Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość, praca zbior. pod red. Stanisława Kardasza, t. 14, Dekanat radzyński, Toruń, Wydaw. Diecezjalne w Toruniu, 1998, ISBN 83-86471-07-7
• Malarstwo gotyckie w Polsce, pod red. Adama S. Labudy i Krystyny Secomskiej, t. 1-3, Warszawa,Wydaw. DiG, 2004, ISBN 83-7181-318-X

Zobacz też

• Okonin, Okoniny, Okoniny Nadjeziorne
• Parafia św. Kosmy i Damiana w Okoninie