Brzustów (województwo łódzkie)

Brzustów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Inowłódz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego (szczegółowy podział na okresy patrz niżej).

Historia

Pierwsza wzmianka dotycząca Brzustowa pochodzi z XIV wieku. Jest nim akt lokacyjny wydany dnia 3 lutego 1367 roku w Raciążu przez biskupa włocławskiego Zbyluta z Gołańczy. Akt wydany za zgodą kapituły katedralnej, lokował wieś Brzustów na prawie średzkim. Miejscowość została zasiedlona osadnikami z ziemi sieradzkiej. Sołectwo zostało przekazane na szczegółowo określonych warunkach mieszczakowi (mieszczaninowi) wolborskiemu Piotrowi zwanemu Rusin oraz jego sukcesorom. W 1534 roku Brzustów liczył 18,5 łana użytkowanych przez 31 kmieci, a także posiadał 2 karczmy oraz 4 łany sołeckie.

Podział administracyjny

Przynależność administracyjna na przestrzeni wieków miejscowości Brzustów.

1367 - 1386 Królestwo Polskie, ziemia sandomierska, kasztelania opoczyńska

1386 - 1572 Królestwo Polskie, prowincja Małopolska, województwo sandomierskie, powiat opoczyński

1573 - 1795 Rzeczpospolita Obojga Narodów, Korona Polska, prowincja małopolska, województwo sandomierskie, powiat opoczyński

1795 - 1803 Cesarstwo Austriackie , Królestwo Galicji, cyrkuł sandomierski

1803 - 1809 Cesarstwo Austriackie, Królestwo Galicji i Lodomerii, cyrkuł sandomierski

1809 - 1815 Księstwo Warszawskie, departament radomski, powiat opoczyński

1815 - 1816 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, departament radomski, powiat opoczyński

1816 - 1836 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, województwo sandomierskie, obwód opoczyński, powiat opoczyński

1836 - 1842 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, gubernia sandomierska, obwód opoczyński, powiat opoczyński

1842 - 1845 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, gubernia sandomierska, powiat opoczyński, okręg sądowy opoczyński

1845 - 1859 Cesarstwo Rosyjski, Królestwo Polskie, gubernia radomska, powiat opoczyński

1859 - 1885 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, gubernia radomska, powiat opoczyński, gmina Unewel

1885 - 1915 Cesarstwo Rosyjskie, Królestwo Polskie, gubernia piotrkowska, powiat opoczyński, gmina Unewel

1915 - 1918 Cesarstwo Austro-Węgier, Generalne Gubernatorstwo Lubelskie, powiat opoczyński, gmina Unewel

1918 - 1939 II Rzeczpospolita Polska, województwo kieleckie, powiat opoczyński, gmina Unewel

1939 - 1939 II Rzeczpospolita Polska, województwo łódzkie, powiat opoczyński, gmina Unewel

1939 - 1944 Generalne Gubernatorstwo, gubernia radomska, powiat tomaszowski

1944 - 1950 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo łódzkie, powiat opoczyński, gmina Unewel

1950 - 1954 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo kieleckie, powiat opoczyński, gmina Unewel

1954 - 1972 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo kieleckie, powiat opoczyński, Gromadzka Rada Narodowa Brzustów

1972 - 1975 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo kieleckie, powiat opoczyński, gmina Białobrzegi

1975 - 1977 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo piotrkowskie, gmina Białobrzegi

1977 - 1989 Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo piotrkowskie, gmina Inowłódz

1989 - 1999 III Rzeczpospolita Polska, województwo piotrkowskie, gmina Inowłódz

1999 - dziś III Rzeczpospolita Polska, województwo łódzkie, powiat tomaszowski, gmina Inowłódz

Ważne miejsca

• Kościół parafialny pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej (1979-1983),
• Cmentarz parafialny (1946),
• Remiza Strażacka (1930),
• Szkoła Podstawowa (1964),
• Leśniczówka „Skrojnia” (1925),
• Leśniczówka „Borki” (II połowa XIX wieku),
• Gajówki „Skrojnia”(dwudziestolecie międzywojenne),
• Gajówki „Borki” (II połowa XIX wieku/dwudziestolecie międzywojenne),
• Przystanek kolejowy PKP-Brzustów,
• Okopy wojenne z I wojny światowej,
• Mogiły powojenne (I i II wojna światowa)

Kultura

• Powiatowe Święto Ziemniaka (pierwsza sobota października),
• Pieszy Rajd PTSM „Nenufary” (czerwiec),
• Zespół Folklorystyczny „Brzustowianki”,
• Zespół Dziecięcy „Ważka”,
• Chór parafialny,
• Świetlica Wiejska.

Organizacje

• Sołectwo Brzustów,
• Parafia Rzymskokatolicka pw. MB Czędtochowskiej,
• Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II,
• Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej,
• Leśnictwo Brzustów,
• Leśnictwo Borki,
• Koło Gospodyń Wiejskich,
• Stowarzyszenie "Aktywny Brzustów".

Ciekawostka

27 stycznia 1851 roku w Brzustowie urodził się Jan Chełmiński – malarz i kolekcjoner, współzałożyciel Towarzystwa Opieki nad Sztuką Polską w Paryżu (1897). Malował głównie sceny batalistyczne, z polowań i rodzajowe. Zmarł 1 listpoada 1925 roku w Nowym Jorku.