Złota (województwo małopolskie)

Złota – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Czchów.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.

Złota, stanowiąca odrębne sołectwo w gminie Czchów o powierzchni 8,01 km2, leży w dolinie potoku Złockiego, na północny wschód od Czchowa, przy drodze łączącej Dębno z Biskupicami Melsztyńskimi.

Parafia Złota była wzmiankowana po raz pierwszy w wykazach świętopietrza w 1346 r. W dokumencie z 1384 r. jako właściciel wsi wymieniany jest "Jaśko de Slota". Zachowały się także wzmianki o sprzedaży wsi bądź jej części z lat 1472 i 1476 oraz dokumenty z wizytacji kanoniczych biskupów krakowskich w parafii od 1596 r.

W XVII w. Złota została własnością rodu Tarłów, którzy ufundowali w 1649 r. nowy drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła. Jest to jednonawowy budynek konstrukcji zrębowej z wieżą konstrukcji słupowej. Wewnątrz znajdują się trzy barokowe ołtarze z 2. poł. XVII w. Kościół był częściowo przebudowany w XIX w.

Kolejnymi właścicielami wsi byli członkowie rodziny Lanckorońskich. W 1820 r. Złotą zamieszkiwało 520 osób, w 1866 r. 605, zaś w 1896 r. 1031. W I. poł. XX w. liczba mieszkańców wsi wciąż rosła, w 1936 r. było ich 1235. W latach 1982-1983, z inicjatywy ówczesnego proboszcza parafii, ks. F. Korty, zbudowano obok zabytkowego kościoła nowy murowany kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Znajduje się w nim muzeum parafialne, prezentujące m.in. zabytkowe naczynia i szaty liturgiczne. Ponadto we wsi znajduje się prywatna izba regionalna, prezentująca stroje i przedmioty codziennego użytku.

W Złotej działa Ludowy Klub Sportowy Temida, reaktywowany w 2002 r. w miejsce istniejącego w latach 1985-1993 klubu 'LZS Temida. Drużyna piłkarska występuje obecnie w klasie A.