Gmina Pałecznica

Gmina Pałecznica – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim. Gmina powstała 1 kwietnia 1991 z podziału gminy Racławice-Pałecznica. Siedzibą władz gminy jest Pałecznica.

W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie kieleckim.

Historia

Badania archeologiczne dowodzą, że tereny gminy Pałecznica były zamieszkane już około 600 lat temu. W pierwszych przekazach historycznych pojawiła się jako Pałesnica, Pałęsnica, Pałesznica, u Jana Długosza – Palcznycza. Wieś, w powiecie miechowskim, w dokumentach z 1337 wspomniana została jako własność Mszczuja – wojewody sandomierskiego. Większość miejscowości wchodzących w skład dzisiejszej gminy ma średniowieczny rodowód. Świadczy o tym fakt, iż są one wymieniane przez Jana Długosza w dziele „Liber Beneficjorum”.

Rozwojowi osadnictwa sprzyjały dobre warunki klimatyczne i glebowe. Przez wiele wieków stanowiły one własność rodów rycerskich, a później szlacheckich. W średniowieczu przebiegał tędy szlak handlowy prowadzący z Krakowa, przez Proszowice do Wiślicy i Sandomierza. W wyniku rozbiorów teren gminy i całej ziemi proszowickiej znalazł się pod panowaniem austriackim. W latach 1809–1814 wieś wchodziła w skład Księstwa Warszawskiego, w latach 1815–1831, Królestwa Polskiego, a następnie (do 1914) znalazła się w zaborze rosyjskim. W czasie insurekcji kościuszkowskiej zatrzymał się tu wraz ze swymi oddziałami Tadeusz Kościuszko przed bitwą pod Racławicami (według szacunków niektórych historyków w insurekcji brało udział ponad 100 chłopów z rejonu Pałecznicy).

Pod koniec XIX wieku Pałecznica stała się siedzibą gminy, zachowując ten status w okresie międzywojennym. W 1975 straciła status gminy i połączona została z Racławicami, co w znacznym stopniu wpłynęło na osłabienie jej znaczenia.

Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 3732 osoby.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002 gmina Pałecznica ma obszar 47,95 km², w tym:

• użytki rolne: 93%
• użytki leśne: 6%

Gmina stanowi 11,57% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004:

Sołectwa

Bolów, Czuszów, Gruszów, Ibramowice, Lelowice-Kolonia, Łaszów, Nadzów, Niezwojowice, Pałecznica, Pamięcice, Pieczonogi, Solcza, Sudołek, Winiary.

Sąsiednie gminy

Kazimierza Wielka, Proszowice, Racławice, Radziemice, Skalbmierz

Źródło

• Dz. U. z 1991 r. Nr 2, poz. 8 (data ogłoszenia: 22 grudnia 1990 r., data wejścia w życie: 2 kwietnia 1991 r.)