Mapa miejscowości Wielgie

Informacje o Wielgie:

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 51.247501

Współrzedne geograficzne E: 21.489201

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 48

Liczba ludności: 668

Tablice rejestracyjne: WLI

Dzielnice, Wielgie

Dzielnica: Kolonia
Dzielnica: Lasek
Dzielnica: Obórki
Dzielnica: Pod Lasem
Dzielnica: Poduchowne
Dzielnica: Stara Wieś
Dzielnica: Wielgie Średnie-Wieś

Wielgie (województwo mazowieckie)

Wielgie – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie lipskim, w gminie Ciepielów.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.

Historia

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1234 r. Wielgie posiada wczesnośredniowieczny rodowód. Już w 1414 r. (za Oleśnickich) Janusz - właściciel Wielgiego i Łazisk ufundował kościół parafialny. W 1508 r. Wielgie należało do Anny Weszmuntowskiej. W 1569 r. dziedzicem był Jan Krempski. W 1662 r. dwór oraz większa część wsi (110 poddanych) należały do Mikołaja Głogowskiego, który w 1666 r. został kasztelanem radomskim. Drugi dwór wraz z mniejszą częścią wsi (18 osób) należały do Mikołaja Stogowskiego. Prawdopodobnie w XVI w., w odległości 400 m na północ od kościoła parafialnego wybudowano kościół (pw. św. Wojciecha) z czerwonej cegły, istniejący do dziś (obecnie jest to kaplica cmentarna na miejscowym cmentarzu). W 1789 r. Wielgie należało do Giebułtowskich.

Około roku 1791 wieś przejął ród Karczewskich i dziedziczył do 1944 r. (ponad 150 lat). W latach 1867-1871 przebywał w Wielgiem Jacek Malczewski, którego w latach 1869-1871 uczył Adolf Dygasiński. Wówczas dwór należał do Feliksa Karczewskiego, wuja Jacka Malczewskiego.

Dwór Karczewskich rozebrano po wprowadzeniu reformy rolnej w 1944 r. i eksmitowaniu ówczesnych właścicieli. Po dworku została "aleja kasztanowa" i piwnica. Nieopodal parku są obory, suszarnia chmielu i kurnik (ptaszarnia) należące niegdyś do dziedzica.

Ozdobą Wielgiem są również stawy rybne. We wspomnianej "alei kasztanowej" rośnie 600-letni dąb. Drzewo ma 630 cm w obwodzie i 27 m wysokości i jest cennym pomnikiem przyrody.

W 1991 r. Muzeum Wsi Radomskiej zakupiło drewnianą dzwonnicę pochodzącą z około 1870 r. W 1993 r. rozebrano zabytkową, drewnianą świątynię (zabytek klasy III), a na placu obok zbudowano nowy kościół murowany. Trzy zabytkowe ołtarze (barokowe i rokokowe) z drewnianej świątyni pw. św. Wawrzyńca zdobią jego wnętrze.

Obecnym proboszczem murowanego kościoła pod wezwaniem Bożego Ciała jest ks. Leszek Mach.

Wielgie jest miejscem akcji powieści Wacława Karczewskiego pt. "W Wielgiem".