Dylewo (powiat ostrołęcki)

Dylewo (Dylewo Stare, Dylewo Nowe) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Kadzidło przy drodze krajowej nr 53.

Do 1931 roku była miejscowością gminną w nieistniejącej już gminie Dylewo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.

Położenie

Dylewo jest położone w północno-wschodniej Polsce na terenie Niziny Północnomazowieckiej i Puszczy Zielonej, w województwie mazowieckim, w północnej części powiatu ostrołęckiego, w gminie Kadzidło. Przez miejscowość przepływa struga Piasecznica.

Historia

Pierwsze wzmianki o Dylewie występują w XVI w. Wieś założona została w 1621 roku przez starostę ostrołęckiego, Andrzeja Mniszcha. Z jego inicjatywy w Dylewie osiedleni zostali szlachcice Kaczyńscy ze wsi Kaczyno (dziś Kaczyny - dzielnica Ostrołęki), dając tym samym początek strzelcom kurpiowskich. Byli oni zobowiązani do chodzenia w ściśle określonym ubiorze, który miał być pierwowzorem stroju kurpiowskiego. W Dylewie znajdował się jedyny na Kurpiach folwark i w XIX wieku mieszkał tam naddzierżawca ekonomii ostrołęckiej. Wg danych z 1827 roku w Dylewie (Starym i Nowym łącznie) znajdowało się 89 domów, a liczba mieszkańców wynosiła 504 osoby.

Do 1923 r. miejscowość pełniła funkcję ośrodka administracyjnego - Gminnej Rady Narodowej. Gmina ta obejmowała swoim zasięgiem 20 pobliskich wsi. W latach 1900–1914 nastąpiła wielka fala emigracji, spowodowana klęską głodu na ziemiach Puszczy Kurpiowskiej. W tym czasie za granicę wyemigrowało ok. 20% ludności Dylewa. Do czasów I wojny światowej wyjechało z Dylewa do 400 osób. Jednocześnie emigranci mieli przysyłać według Adama Chętnika, około 40 tysięcy rubli rocznie. Większość z emigrantów udała się do Ameryki Północnej. W XIX wieku postawiono w Dylewie karawakę – drewniany krzyż mający chronić przed epidemiami. Od 1892 roku do lat 90. XX wieku w Dylewie istniała karczma, obecnie zrekonstruowana w skansenie kurpiowskim w Nowogrodzie. W czasie I wojny światowej powstał także przy drodze z Dylewa do Obierwii mały cmentarz żołnierski. Od lat międzywojennych do 1973 roku znajdowała się we wsi stacja kolei wąskotorowej Dylewo.

W latach międzywojennych mieszkańcy wsi, tak jak i w innych kurpiowskich miejscowościach opowiadali się większością w wyborach za obozem narodowym, który osiągał np. w 1930 roku na terenie ówczesnej gminy Dylewo 79,4% głosów poparcia.

W 1918 roku w Dylewie powstała Szkoła Podstawowa, 4 klasowa, której pierwszym gospodarzem był ob. Lewandowski. Obecnie w skład Zespołu Placówek Oświatowych w Dylewie wchodzą:

• Przedszkole Samorządowe
• Szkoła Podstawowa
• Publiczne Gimnazjum.

20 maja 2002, ZPO nadano imię Jana Pawła II.

W Dylewie urodzili się: wiceprezydent Warszawy Mateusz Lubowidzki i jego brat, marszałek sejmu Królestwa Polskiego, Józef Lubowidzki

Straż Pożarna

W 1926 roku powstała jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej założona przez Walentego Gralę. Budynek został zmodernizowany w 2006 roku z udziałem środków unijnych. Obecnie w tymże budynku mieści się Filia Gminnej Biblioteki Publicznej oraz siłownia. Do OSP Dylewo należy 30 strażaków.

Parafia

W Dylewie funkcjonuje parafia pw. NMP Ostrobramskiej Matki Miłosierdzia należąca do dekanatu Kadzidło. Erygował ją Biskup Łomżyński Stanisław Stefanek 21 sierpnia 2005 r. Liczy ona 1875 wiernych z miejscowości: Dylewo, Dylewo Kolonie, Gibałka, Góry Dylewskie, Łodziska, Szafarnia. Nabożeństwa odbywają się w kaplicy, która powstała dzięki prałatowi dekanatu Kadzidło Marianowi Niemyjskiemu, oraz obecnemu proboszczowi parafii Dylewo ks. mgr Jackowi Majkowskiemu. Kaplica będzie spełniać role świątyni parafialnej do momentu ukończenia budowy właściwej świątyni.

• Adres: Dylewo, ul. Lipowa 16, 07-420 Kadzidło, woj. mazowieckie.
• Proboszcz (od 2005): – ks. mgr Jacek Majkowski
• Msze św.:
  • w niedziele: 9.00, 11.30, 18.00
  • W dni powszednie: 18.00 (zimą), 19.00 (latem)

Sport

W 2002, z inicjatywy Jana Kaczyńskiego, późniejszego prezesa, powstał klub piłkarski Luks "Dylewianka" Dylewo (zarejestrowany jako stowarzyszenie sportowe w Starostwie Powiatowym w Ostrołęce 18 sierpnia 2002 roku). W Dylewie istnieje boisko "Orlik 2012" oraz hala sportowa przy Zespole Placówek Oświatowych.

Wykaz ulic

W miejscowości Dylewo znajdują się następujące ulice:

• ul. Chabrowa
• ul. Dworska
• ul. Krótka
• ul. Księdza Mieszki
• ul. Lipowa
• ul. Ostrołęcka
• ul. Pogodna
• ul. Polna
• ul. Poprzeczna
• ul. Sachalin
• ul. Słoneczna
• ul. Szkolna
• ul. Wodna

Zobacz też

• Kurpie
• Dylewo Nowe
• Dylewska Góra