Brochów (województwo mazowieckie)

Brochów – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Brochów.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim.

Od 30 grudnia 1999 Brochów jest siedzibą gminy Brochów, która do końca 1995 nazywała się gmina Tułowice z siedzibą w Tułowicach. 1 stycznia 1996 zmieniono nazwę na gmina Brochów, pozostawiając jednak Tułowice jako siedzibę do 30 grudnia 1999.

Historia

Historia Brochowa sięga co najmniej II połowy XII wieku – wymieniany jest wówczas w dokumentach jako własność niejakiego Żyrona. Wiązany później z Czerwińskiem, od 1304 był własnością rodu Prawdziców. W XVII wieku jego właścicielami stali się Lasoccy, którzy próbowali przeprowadzić lokację miejską (nieudaną) w 1667.

Miejscowość była wielokroć niszczona, m.in. w czasie potopu, wojen napoleońskich, I wojny światowej (1915) i II wojny światowej (bitwa nad Bzurą - na jednej z wież kościoła znajdował się wówczas punkt obserwacyjny Wojska Polskiego).

Kościół parafialny

W Brochowie znajduje się zabytkowy, gotycko-renesansowy, kościół parafialny pw. św. św. Rocha i Jana Chrzciciela zbudowany w latach 1551-1561 i 1596 z fundacji Jana Brochowskiego, wojskiego warszawskiego, właściciela wsi i jego rodziny.

Twórcą kościoła był Jan Baptysta Wenecjanin. Jest on trójnawową bazyliką flankowaną trzema dużymi, cylindrycznymi wieżami - dwiema w narożach zachodnich, ujmujących szeroki narteks, i jedną nad apsydą prezbiterialną z emporą w wieży ponad prezbiterium. Sklepienie kolebkowe jest zdobione siecią kasetonową z powtarzającymi się motywami prostokąta i pokryte bogatą polichromią. Wokół kościoła biegnie dwukondygnacyjny ganek tunelowy ze strzelnicami.

Józef Łukaszewicz taką zamieszcza wzmiankę o kościele (fragmenty, pisownia oryginalna):

W XVII wieku kościół został nieznacznie przebudowany, otoczono go murem z bastionami i fosą.

Ostrzelany przez artylerię w r. 1915, odbudowany został 1924-1929 według projektu Jarosława Wojciechowskiego i T. Sawickiego z wprowadzeniem elementów modernistycznych. Ponowna restauracja po zniszczeniach drugiej wojny światowej nastąpiła w latach 1947-1948.

W 1806 w kościele tym ślub wzięli rodzice Fryderyka Chopina, który również tutaj był chrzczony. Z okazji dwusetnej rocznicy urodzin kompozytora podjęto w kościele prace konserwatorskie, przywracając częściowo wystrój malarski wnętrza, w szczególności kasetonów kolebkowego sklepienia oraz zaprojektowano nowe wyposażenie.