Krynica Morska

Krynica Morska (do 1958 Łysica, niem. Kahlberg) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, na Mierzei Wiślanej, między Bałtykiem a Zalewem Wiślanym, przy drodze wojewódzkiej nr 501. Miejscowość turystyczna oraz kąpielisko morskie z portem rybacko-jachtowym.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 1361 mieszkańców. Krynica Morska jest gminą o najmniejszej liczbie mieszkańców w Polsce.

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia gminy miejskiej wynosi 116,01 km². Krynica Morska stanowi 15,63% powierzchni powiatu. W skład gminy miejskiej Krynica Morska wchodzą również części miasta: Przebrno i Piaski.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Według danych z roku 2005 Krynica Morska ma obszar 102,04 km², w tym: użytki rolne 1%, użytki leśne 16%

Turystyka

Miejscowość posiada liczne pola biwakowe, kempingi, ośrodki wczasowe oraz hotele. W sezonie połączenie statkami żeglugi przybrzeżnej z Tolkmickiem, Elblągiem i Fromborkiem.

Lista atrakcji turystycznych w Krynicy Morskiej:

• cmentarz żołnierzy radzieckich
• port Krynica Morska
• kościół z 1938
• latarnia morska
• jedyna w Polsce ulica Teleexpressu
• Wielbłądzi Garb – najwyższa wydma na Mierzei Wiślanej
• zawiera ukryte źródła solankowe

Demografia

Dane z 31 grudnia 2006:

Według danych z roku 2005 średni dochód na jednego mieszkańca gminy wynosił 5375,25 zł.

Historia

Po raz pierwszy wzmiankowana w XV wieku jako Kahlberg. Od 1466 należała do Gdańska, po 1842 przeszła na własność Elbląga. W tym czasie uruchomiono połączenia morskie z Elblągiem i Królewcem. Znacznie rozbudowana po II wojnie światowej. Od 1945 roku należy do Polski – nosiła nazwę Łysica. W 1958 roku zmieniono ją na Krynicę Morską. Do końca 1972 roku Krynica Morska należała do powiatu elbląskiego. W 1975 roku włączona do województwa elbląskiego, 1999 do województwa pomorskiego. W 1991 roku połączono 3 miejscowości (Krynica Morska, Nowa Karczma i Przebrno) i utworzono gminę miejską. Krynica Morska otrzymała prawa miejskie.

Nazwy miasta

• Łeb – pierwotna nazwa słowiańskadata
• W języku niem. Kahlenberge, Kaleberg, Kahlberg (Liep) w okresie przynależności do Gdańska oraz Prus – forma w nawiasie "Liep" nawiązuje do nazwy Łeb.
• W latach 1945–1958 kolejno Łysa Góra i Łysica – nazwy stanowiące kalkę ostatniej nazwy niemieckiej.
• Krynica Morska – aktualna nazwa miasta odwołująca się do wyrazu ukraińskiego i regionalizmu południowopolskiego jest nazwą niefortunną i całkowicie obcą z punktu widzenia mowy rdzennych mieszkańców Pomorza.

Obiekty hydrotechniczne

• port Krynica Morska nad Zalewem Wiślanym
• przystań morska "basen III – Nowa Karczma" nad Zalewem Wiślanym (w części miasta – Piaski)
• przystań morska "Leśniczówka" nad Zatoką Gdańską 54°24′19″N 19°30′27″E / 54.40528, 19.5075

Ochrona przyrody

• Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana
• rezerwat przyrody Buki Mierzei Wiślanej

Ciekawostki

W Krynicy Morskiej znajduje się placówka Straży Granicznej, ochraniająca odcinek granicy z Federacją Rosyjską na Mierzei Wiślanej.