Dzięgielów

Dzięgielów (cz. Děhylov, niem. Dzingelau) – wieś sołecka w gminie Goleszów w powiecie cieszyńskim, w województwie śląskim. Leży w dolinie Puńcówki, powierzchnia sołectwa wynosi 831 ha, a liczba ludności 1332, co daje gęstość zaludnienia równą 160,3 os./km².

Historia

Wzmiankowana po raz pierwszy (jako Zengilow) w dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (ok. 1305 r.). Od lat 1494/1496 do początku XVII w. w posiadaniu rodziny Czelów z Czechowic, jednego z najwybitniejszych rodów szlacheckich Księstwa Cieszyńskiego. Następnie w posiadaniu rodziny Goczałkowskich, w ostatnich latach XVIII w. w rękach barona Józefa Beesa, później własność Komory Cieszyńskiej.

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 61 budynkach w Dzięgielowie na obszarze 817 hektarów mieszkało 499 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 61,1 os./km². z tego 121 (24,2%) mieszkańców było katolikami, 378 (75,8%) ewangelikami, 489 (98%) było polsko-, 5 (1%) czesko- a 4 (0,8%) niemieckojęzycznymi. Do 1910 liczba budynków wzrosła do 65 a mieszkańców do 506, z czego 143 (28,3%) było katolikami, 363 (71,7%) ewangelikami, 502 (99,2%) polsko-, 3 (0,6%) czesko- a 1 niemieckojęzycznymi.

W latach 1975-1998 wieś należała do województwa bielskiego.

Zabytki

Zamek na wschodnim krańcu wsi (49°42′57.42″N 18°43′04.6″E / 49.71595, 18.717944), wzniesiony z końcem XV w. przez Czelów. Po zniszczeniach wojny trzydziestoletniej odbudowany w połowie XVII w. przez Jana Goczałkowskiego i ponownie przebudowany w latach 60. XVIII w. staraniem Antoniego Goczałkowskiego i jego żony, hrabianki Prażma. Obecnie trójskrzydłowy, z sienią na przestrzał w skrzydle zachodnim, prowadzącą ongiś na czworoboczny, zamknięty dziedziniec (skrzydło wschodnie wyburzone). Utrzymany w stylu późnorenesansowym z elementami barokowymi. Przy skrzydle północnym dobudowane dodatkowe ramię. Portal sieni pochodzi z przełomu XVI/XVII w., nad nim podwójny kartusz z herbami Śreniawa (Goczałkowskich) i Odrowąż oraz datą 1768. Do końca XX w. wykorzystywany był przez gminę jako budynek mieszkalny, obecnie jest własnością prywatną.

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzą następujące Kościoły:

• Kościół Ewangelicko-Augsburski (parafia Ewangelicko-Augsburska)
• Kościół Rzymskokatolicki (filiał parafii św. Jerzego w Puńcowie)
• Kościół Wolnych Chrześcijan (zbór w Dzięgielowie)

W północnej części wsi, w przysiółku "Na Kępie", znajduje się zasłużony Ewangelicki Diakonat Żeński "Eben-Ezer", założony w 1923 z inicjatywy pastora Karola Kulisza oraz największy w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Polsce dom opieki „Emaus”, zbudowany w latach 1977–1980 (obecnie w pobliżu istnieje również drugi taki obiekt – "Emaus 2").

Ponadto Dzięgielów jest miejscem, w którym corocznie odbywa się Tydzień Ewangelizacyjny, organizowany przez Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.

Komunikacja

Przez wieś kursują autobusy PKS Cieszyn Sp. z o.o. oraz busy prywatnego przewoźnika TRANSBUS.

Urodzeni w Dzięgielowie

• Jerzy Franek – kierowca wyścigowy
• Andrzej Hławiczka – nauczyciel i muzyk
• Karol Kulisz – duchowny luterański

Galeria

• 

  Kaplica rzymskokatolicka

• 

  Kościół Ewangelicki Eben-Ezer

• 

  Ewangelicki Dom Seniora "Emaus II"

• 

  Szkoła Podstawowa

• 

  OSP Dzięgielów