Krzyżanowice (województwo śląskie)

Krzyżanowice, (niem. Kreuzenort) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, siedziba gminy Krzyżanowice, nad Odrą.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Historia

Powstały na przełomie XIII o XIV wieku a pierwszy zapis o nich znajduje się w dokumentach Arcybiskupa Gnieźnieńskiego i pochodzi z 1285 roku. Wówczas wioska nazywała się „Krziżanowitz”. Pisownia zmieniała się wiele razy na przestrzeni wieków a skutkiem tego była zmieniająca się przynależność do różnych państw. Krzyżanowice należały kolejno do Polski, Czech, Habsburgów, Prus, Niemiec i od 1945 r. Ponownie do Polski. Dokumenty które zachowały się do dnia dzisiejszego podają następujące nazwy: Crizanowitz (nazwa ta pochodzi z języka łacińskiego, co jest charakterystyczne dla środniowiecza – łaciński był językiem uniwersalnym. Symbolizować to może przynależność do wspólnoty chrześcijańskiej już w średniowieczu), Krajanewitz, Krzizanewiz (nazwa która została poddana stopniowej germanizacji), no i w końcu Kreuzenort (wprowadzona 8 IV 1874 roku przez Cesarza Niemieckiego Wilhelma I i obowiązywała do 9 V 1945 roku).

Po zakończeniu II wojny światowej wrócono do nazwy Krzyżanowice, gdyż większość ziem Śląska znalazły się pod władzą polską. Jednak pochodzenie nazwy miejscowości nie jest pewne gdyż jedne źródła podają że wywodzi się od nazwy plemiona Crizan, jak wcześniej wspomniałem, a inne pochodzi od słowa „krzyż”. Bowiem krzyżowały się tutaj szlaki handlowe a krzyż miał znaczenie symboliczne, ponieważ stawiano go na rozstaju dróg. Jeśli nazwa pochodzi od słowa krzyż świadczy to o związkach handlowych zamieszkujących ludzi z ludami z północy i półudnia. Świadczyć to może o wysokiej pozycji ekonomicznej wsi w średniowieczu.

Pałac

Znajduje się tu pałac Lichnowskich ukończony w XIX wieku. Rodzina Lichnowskich utrzymywała kontakty z największymi kompozytorami. W dobrach Lichnowskich (także w Krzyżanowicach) przebywali m.in. Ludwig van Beethoven oraz Ferenc Liszt.

Zobacz też

• Krzyżanowice, Krzyżanowice Dolne, Krzyżanowice Średnie.