Pilica (województwo śląskie)

Pilica - historyczne małopolskie miasto w woj. śląskim, w powiecie zawierciańskim, u źródeł rzeki Pilicy. Miejscowość położona w środkowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pilica. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. katowickiego. Siedziba dekanatu pilickiego

Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 1948 mieszkańców.

Historia

Od początków swojego istnienia Pilica należała do Małopolski. Testamentem Bolesława Krzywoustego Pilica weszła w skład senioralnej dzielnicy krakowskiej. Prawdopodobna data otrzymania praw miejskich to 1393 r. Rezydencja właścicieli Pilicy - średniowieczny, a potem renesansowy zamek Pilica - pierwotnie znajdowała się w pobliskim Smoleniu. W początku XVII wieku powstała nowsza warowna siedziba położona w pobliżu miasta, rozbudowana następnie do potężnej nizinnej twierdzy bastionowej. Została ona stosunkowo łatwo zajęta przez Szwedów, którzy jednak rychło zostali zmuszeni do jej opuszczenia. Wycofując się, Szwedzi spalili miasto oraz stary zamek, który od tego momentu zaczął obracać się w ruinę. Drugi raz - na znacznie dłużej - Szwedzi zajęli zamek pilicki w czasie Wojny Północnej. Kilka lat po powstaniu styczniowym, 1 stycznia 1870 r. Pilica utraciła prawa miejskie na podstawie ukazu carskiego z 1 czerwca 1869 r. Odzyskała je dopiero w 1994 r.

Ludzie związani z Pilicą

• Franciszek Kacper Fornalski – urodzony w Pilicy oficer Wojska Polskiego w czasie powstania listopadowego
• Narcyz Turchan – błogosławiony, franciszkanin, gwardian pilickiego klasztoru oo. franciszkanów w latach 1924-1930. Zginął śmiercią męczeńską w obozie koncentracyjnym w Dachau 19 marca 1942 roku.
• Barbara Piasecka-Johnson – właścicielka zamku pilickiego od 1989 roku.
• Elżbieta Pilecka – żona Władysława Jagiełły, króla polski, pochodziła z Pilicy
• Otton z Pilczy
• Jan Otrębski
• Aleksander Moszkowski – niemiecki pisarz i satyryk
• Juliusz Isaak – polski entomolog
• Jerzy Kolasiński – polski kompozytor, dyrygent i pedagog (urodził się w Pilicy w 1906)

Miejska architektura

• Zabytkowy XVII-wieczny zamek z parkiem i murami obronnymi
• Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela
• Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej – Opiekunki Rodzin
• Klasztor oo. augustianów – obecnie w ruinie
• Kościół szpitalny św. Jerzego
• Historyczny drewniany kościół św. apostołów Piotra i Pawła na wzgórzu św. Piotra spalony przez niemieckich narodowych socjalistów pod koniec II. wojny światowej w 1945 roku. Obecny kościół stanowią wykonane z drewna ołtarz, ogrodzenie i dzwonnica oraz murowana zakrystia, która jako jedyna ocalała z pożaru w 1945 roku. Tylko raz w roku – w święto patronów kościoła 29 czerwca – odprawiane są tu pod gołym niebem Msze Święte. Również raz do roku – w Wielki Piątek – ma tutaj swój początek nabożeństwo drogi krzyżowej, które kończy się w kościele św. Jana Chrzciciela.

Struktury wyznaniowe

Zobacz też

• Parafia Najświętszego Imienia Jezus w Pilicy-Biskupicach
• Parafia św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Pilicy
• Cmentarz żydowski w Pilicy
• Gmina Pilica
• Zamek w Pilicy
• Wyżyna Krakowsko-Częstochowska

Galeria

• 

  Zamek

• 

  Zamkowe mury obronne

• 

  Niszczące działanie czasu

• 

  Rynek

• 

  Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej – Opiekunki Rodzin