Dwikozy

Dwikozy – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Dwikozy.

Historycznie położone są w Małopolsce, w ziemi sandomierskiej.

Miejscowość jest siedzibą gminy Dwikozy. Znajdują się tu Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego "Dwikozy" – producent win owocowych.

W Dwikozach urodził się Wiesław Myśliwski, autor "Nagiego Sadu", "Pałacu", Kamienia na kamieniu" oraz najbardziej znanej powieści "Widnokrąg", za którą otrzymał prestiżową nagrodę literacką "Nike".

Partnerską gminą Dwikoz jest Mošovca na Słowacji.

Położenie

Dwikozy - miejscowość będąca siedzibą gminy, leży w centralnej jej części na trasie Sandomierz - Lublin w odległości 7 km od Sandomierza. Zajmuje 703 ha, jest zamieszkana przez 2100 mieszkańców.

Na terenie wsi znajduje się też rezerwat przyrody porośnięty roślinnością stepową - stipa capillata i stipa pennata, która to roślinność występuje tylko w dwóch miejscach w Polsce - w Górach Pieprzowych koło Sandomierza i w Dwikozach.

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna o Dwikozach datuje się za panowania Kazimierza Sprawiedliwego, księcia sandomierskiego w 1167 roku. W tym czasie Dwikozy stanowiły własność kanonika kapituły kolegiaty sandomierskiej. Według Długosza w XV w. Dwikozy należały do fary w Górach Wysokich (kościół parafialny niedaleko Dwikóz), a właścicielem wsi był Mikołaj Dembowiec Kornicz.

Spis z 1827 r. wykazał w Dwikozach 60 domów i 517 mieszkańców . Wg Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego już w latach 80. XIX w. w Dwikozach znajdował się urząd gminy. Wieś miała w tym czasie 77 domów, 548 mieszkańców, 514 mórg ziemi dworskiej i 481 ziemi włościańskiej .

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Zabytki

Wśród zabytków Dwikóz można wymienić zabytkową kapliczkę z 1884 roku, stację kolei żelaznej wybudowaną w 1915 roku za czasów zaboru rosyjskiego i pomnik powstańców pomordowanych w bitwie z wojskami rosyjskimi pod Słupczą 8 lutego 1863 roku.

Turystyka

Przez miejscowość biegnie niebieski szlak turystyczny od podnóża Gór Świętokrzyskich, doliną rzeki Opatówki do Wisły.

Dwikozy są punktem początkowym niebieskiego szlaku turystycznego prowadzącego do Gołoszyc. Przez wieś przechodzi czerwony szlak turystyczny z Gołoszyc do Piotrowic.

Instytucje i przedsiębiorstwa

W Dwikozach funkcjonują:

• kościół parafialny pw. św Andrzeja Boboli
• Szkoła podstawowa (istniejąca od 1925)
• Publiczne gimnazjum (istniejące od 1999)
• Zakład Przetwórstwa Owocowo Warzywnego ZPOW Dwikozy
• Chłodnia spożywcza
• Urząd pocztowy
• Piekarnia