Kobylin

Kobylin to miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kobylin.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto miało 3130 mieszkańców.

Położenie

Położony jest nad strumieniem Rdęca (dawniej Rzedziąca), u zbiegu linii kolejowych Krotoszyn-Leszno i Kobylin-Rawicz (nieczynna), przy drodze krajowej nr 36: Ostrów Wielkopolski-Krotoszyn-Rawicz-Lubin-Prochowice, około 16 km na zachód od Krotoszyna i około 45 km na zachód od Ostrowa.

Historia

Z 1303 roku pochodzi pierwsza wzmianka o Kobylinie jako mieście. Data samej lokacji pozostaje nieznana, doszło do niej jednak z pewnością wskutek starań ówczesnego właściciela, wojewody kaliskiego, Mikołaja Przedpełkowica z rodu Łodziów - być może doszło do niej jeszcze za panowania Przemysła II.

Pierwszą nazwą miasta była Wenecja. W przeszłości liczne jarmarki (do dziewięciu rocznie). Od 1456 roku w Kobylinie prowadzono szkołę przyklasztorną oo. Bernardynów. Jej absolwenci kierowali się zazwyczaj na studia do Krakowa. Byli wśród nich:

• Maciej z Kobylina - nauczyciel Mikołaja Kopernika,
• Piotr z Kobylina - profesor Uniwersytetu Krakowskiego, autor pierwszego znanego polskiego podręcznika, wydanego w 1541 roku O nauce ratowania położnic,
• Andrzej Glaber - profesor Uniwersytetu Krakowskiego, lekarz.

Podczas powstania wielkopolskiego mieszkańcy zorganizowali kompanię ochotniczą, która brała udział w walkach o Zduny i Rawicz. Podczas II wojny światowej w mieście i okolicy toczyły się zacięte boje. Kobylin został zajęty przez Armię Czerwoną 23 stycznia 1945 roku, ale już następnego dnia Wehrmacht ponownie zajął miasto na kilka godzin. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego.

Zabytki

• ratusz miejski w Rynku, z herbem miasta nad wejściem,
• zabytkowe domy,
• Kościół parafialny - kościół późnogotycki wzniesiony w latach 1512 – 1518 i przebudowany w 1782 roku.
  • W ołtarzu głównym kościoła mieści się renesansowy tryptyk z około 1518 roku. Wykonany w drewnie lipowym i malowany temperą przez mistrza Franciszka z Sierakowa. Tryptyk przedstawia legendę o św. Stanisławie biskupie męczenniku. Na lewym skrzydle ukazano kupno wsi od Piotrowina i świadczenie przed królem, w środku zabójstwo, a po prawej oskarżenie i poćwiartowanie zwłok biskupich. W środkowej części znajduje się także wizerunek klęczącego biskupa Jana Konarskiego z Kobylina, fundatora ołtarza.
  • na wyposażeniu wczesnorenesansowa kropielnica z 1518 roku,
  • cmentarz przykościelny,
• Zespół klasztorny franciszkanów (OFM - Zakon Braci Mniejszych), pod wezwaniem Matki Bożej przy Żłóbku, którzy osiedlili się w Kobylinie w 1456 roku. Ufundowany przez Katarzynę, Wojciecha, Klimka i Mikołaja Kobylińskich, ówczesnych właścicieli miasta. Początkowo arcybiskup gnieźnieński Jan Sprowski był przeciwny tej fundacji, wyraził na nią zgodę dopiero w 1463 roku. Pierwsze budynki, zbudowane z drewna były usytuowane nad rzeką Rdęcą. Murowany gotycki kościół powstał pod koniec XV wieku. Najpierw zbudowano prezbiterium (które zachowało się do dziś), następnie powstał korpus kościoła (pod koniec XVI w.). W 1707 roku wojska rosyjskie walcząc przeciwko Szwedom zrabowali i spalili klasztor Benedyktynów. Klasztor odbudowano po zakończeniu działań wojennych, prace ukończono w 1720 roku. Świątynia jest budowlą wzniesioną z cegły, nawa główna została otynkowana, prezbiterium natomiast pozostało w stanie surowym. Od strony południowej do kościoła przylega klasztor, zbudowany w XVI wieku i rozbudowany w wieku XVII i XVIII. To budynek w stylu barokowym, z cegły, otynkowany, jednopiętrowy, częściowo podpiwniczony. Składa się z trzech skrzydeł, otaczających prostokątny wirydarz. Czwarte skrzydło jest wydłużone w kierunku północnym. Zarówno kościół, jaki i klasztor były wyposażone w cenne naczynia i liczne dzieła sztuki.
  • Na uwagę zasługuje kolekcja prowincjałów wielkopolskich, składający się z ośmiu obrazów późnobarokowych z końca XVIII wieku. W kruchcie (przedsionku kościoła) znajduje się nagrobek Jana Konarskiego, kasztelana kaliskiego (rzeźba z czerwonego marmuru – postać rycerza w zbroi), drewniany krucyfiks i zabytkowe prowadzące do wnętrza kościoła dwuskrzydłowymi, rzeźbionymi, drewnianymi drzwiami z 1726 roku.
  • W podziemiach kościoła pochowano m.in. Jana Konarskiego (1599); poetę i historyka Samuela ze Skrzypna Twardowskiego (1661); starosta bielski, ojciec generała J.N. Umińskiego i dziadek błogosławionego Edmunda Bojanowskiego Hilary Umiński (1791).
  • Obok kościoła klasztornego wznosi się barokowa dzwonnica z pierwszej połowy XVIII wieku, drewniana, zbudowana według konstrukcji słupkowej oraz kapliczka (również z XVIII wieku), murowana i otynkowana. Znajdują się w niej dwie figurki gotyckie: Matki Bożej Bolesnej i Chrystusa Frasobliwego.

Sport

• KS Piast Kobylin, klub piłkarski założony w 1924 roku, grający w sezonie 2011/2012 w III lidze, grupie kujawsko-pomorskiej-wielkopolskiej.
• UKS " SAMSON " - sekcja zapasów-styl wolny oraz sumo, klub odnosi sukcesy na arenie krajowej oraz międzynarodowej.

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Kobylinie
• Kobylin (stacja kolejowa)