Szczerców

Szczerców – wieś gminna w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim, nad rzeką Widawką niedaleko drogi krajowej nr 8E67, w odległości 20 km na zachód od Bełchatowa. Przez miejscowość przebiegają drogi wojewódzkie 480 , 483. W okolicy Szczercowa ma przebiegać droga ekspresowa nr 8 (według południowego wariantu).

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Szczerców.

Na terenie gminy mieści się Odkrywka Szczerców Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, okres eksploatacji węgla brunatnego przewidziany jest w chwili obecnej na lata od 2009 do 2038 r. W Szczercowie znajduje się klub sportowy Astoria.

Historia

Pierwsze wzmianki o Szczercowie pochodzą z roku 1332. Początków osadnictwa należy szukać na terenie Wsi Szczercowskiej. Prawdopodobnie znajdowała się tam kuźnica przy której skupiało się osadnictwo. Kuźnica położona była w lasach królewskich przy ujściu rzeki Pilsi do Widawki. W dniu 8 maja 1367 Kazimierz Wielki wystawił dokument fundacyjny szczercowskiej parafii. Dokument spisał podkanclerzy Janko z Czarnkowa. Król nadał kościołowi dziesięciny. Z placów miejskich ksiądz otrzymywał opłatę w wysokości 1 grosza, kościelny natomiast 0,5 grosza. Ksiądz mógł też założyć jedną lub 2 jatki rzeźnicze oraz stawiać jazy na rzece Widawce. Otrzymywał również 3 łany ziemi uprawnej i 4 łąki, a także prawo do pobierania ceł na traktach: krakowskim i wrocławskim (pół grosza od każdego wozu i 2 denary od bydlęcia. Wcześniej Szczerców należał do parafii w Restarzewie, a do XIII wieku do parafii w Widawie. Prawdopodobną datą nadania praw miejskich dla Szczercowa jest rok 1364, niewykluczone jednak, że nastąpiło to nieco wcześniej. Nadanie to potwierdził w 1511 roku Zygmunt I. Potwierdzili je i rozszerzyli Zygmunt August w 1548 i 1564, Stefan Batory1578, Władysław IV 1633, Jan III Sobieski 1680, August III 1754 i Stanisław August Poniatowski 1765. W 1870 Szczerców utracił prawa miejskie tak jak wiele innych miast w zaborze rosyjskim, spowodowane to było udziałem mieszczaństwa w powstaniu styczniowym.

II wojna światowa

Oddziały Wehrmachtu wkroczyły do miejscowosci 3.09.1939 roku podpalając zabudowania gospodarcze i mieszkalne w wyniku czego wieś spłonęła w 80%. Żołnierze niemieccy zabili kilkunastu mieszkańców wsi wrzucając granaty do mieszkań i strzelając do napotkanych osób.

Legenda o powstaniu Szczercowa

Według legendy w roku 1176 książę Kazimierz Sprawiedliwy udał się do puszczy na łowy gdzie odłączył się od orszaku i zabłądził. Gdy męczyło go pragnienie jego giermek udał się na poszukiwanie wody. Po pewnym czasie napotkał chatę. Po wejściu do środka zobaczył w niej pięciu obdartych chłopców klęczących przy garnku stojącym na wygasłym palenisku i powtarzających: "będziemy rzepę jeść". Gdy giermek podniósł pokrywkę zobaczył, że w garnku są kamienie. Obok dzieci klęczała ich matka i modliła się słowami "Ojcze nasz" do momentu "chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj" i zaczynała modlitwę od początku. Gdy giermek powrócił wraz z księciem, wdali się w rozmowę z kobietą. Okazało się, że jest ona wdową i nie ma za co wyżywić dzieci. Włożyła więc kamienie do garnka i modliła się o cud. Ponieważ modliła się szczerze, Bóg zesłał wybawienie właśnie w osobie księcia. Książę zabrał ze sobą dzieci najpierw do Sandomierza, potem do Krakowa. Chłopcy dorośli na jego dworze i powrócili w swe rodzinne strony. Dwu z nich założyło kuźnicę i wytapiało żelazo, trzeci został borowym u książąt sieradzkich. Z czasem wokół kuźnicy zaczęli osiedlać się ludzie i powstała kaplica. Legendę miał znać Kazimierz Wielki, dlatego lokując osadę nazwał ją Szczercowem na pamiątkę szczerej modlitwy. Legenda ta nie ma żadnego potwierdzenia i nie wiadomo kiedy się zrodziła.

Zabytki

Według rejestru zabytków KOBiDZ na listę zabytków wpisane są obiekty:

• kaplica pw. Świętej Trójcy przy kościele par. pw. Narodzenia NMP, 1686, (nr rej.: 520-III-21 z 27.02.1950)
• drewniana kaplica cmentarna pw. św. Barbary z XVIII w. (nr rej.: 440 z 25.07.1967)

Na uwagę zasługują też:

• neoromański kościół parafialny NMP z początku XX w.
• Cmentarz żydowski w Szczercowie (pozostałości).
• ruiny drewnianego młyna wodnego z XIX w.
• aleja brzóz przy drodze do Lubca (blisko 500 drzew, w tym 3 brzozy o czarnej korze)