Zrębice

Zrębice – wieś w południowej Polsce, położona 18 km na południowy wschód od Częstochowy. Wieś położona jest na terenie województwa śląskiego w powiecie częstochowskim i gminie Olsztyn. Zrębice w latach 1952-1954 należały do gminy Zrębice. W latach 1975-1998 miejscowość należała do województwa częstochowskiego.

Według danych z 2008 roku miejscowość zamieszkuje około 1000 mieszkańców. W Zrębicach znajduje się zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem świętego Idziego z 1789 roku oraz zabytkowa dzwonnica i kapliczka.

Geografia

Zrębice położone są na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Na terenie Zrębic znajduje się Rezerwat Sokole Góry, który objęty jest ścisłą ochroną. Na terenie rezerwatu znajduje się 8 wzgórz. Najwyższe wzniesienie to 402,1 m n.p.m., które liczy najwyższe wzniesienie Sokolich Gór - Puchacz.

Rezerwat Sokole Góry to kompleks wzgórz wapiennych z licznymi jaskiniami i schroniskami. Rezerwat powstał w 1936 roku (pod nazwą "Kniejeja Olsztyńska"). Dopiero w roku 1953 powstał rezerwat leśny "Sokole Góry" na obszarze o powierzchni 215 hektarów. W Zrębicach znajduje się na tzw. Szlak Orlich Gniazd.

Placówki i organizacje społeczne

W Zrębicach znajduje się Szkoła Podstawowa imienia Jarosława Dąbrowskiego i Gimnazjum w Zrębicach (Zespół Szkół w Zrębicach). Obecnym dyrektorem szkoły jest Grzegorz Trąbski. W Zrębicach znajduje się także Świetlica pt. "Kraina Marzeń", Koło Gospodyń Wiejskich. Jedną z organizacji społecznych w Zrębicach jest Grupa Odnowy Wsi Zrębice i Krasawa.

Turystyka

W Zrębicach znajduje się jedna kwatera agroturystyczna i folwark.

Szlaki piesze:

• Szlak Orlich Gniazd
• Warowni Jurajskich
• "Dróżki św. Idziego". Długość 8 km. Przebieg: Olsztyn – rezerwat Sokole Góry – Zrębice.
• Szlak architektury drewnianej woj. śląskiego. Pętla częstochowska: kościół św. Idziego

Szlaki rowerowe:

• Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd. Długość 188,3 km.
• Szlak Rowerowy Wokół Gór Sokolich i Olsztyna. Długość 34 km.
• Szlak Rowerowy Olsztyński. Długość 78,3 km. Trasa: Częstochowa – Olsztyn – Zrębice – Piasek – Julianka - Przyrów – Lipnik – Małusy Małe – Mirów.

Parafia Zrębice

W Parafii Zrębice 1 września obchodzony jest Odpust ku czci św. Idziego. Obecnym proboszczem parafii jest ksiądz Włodzimierz Białek, który objął stanowisko w 1999 roku, po śmierci księdza proboszcza Romana Kuźmińskiego. Parafia liczy 3 miejscowości: Krasawa I, Krasawa II oraz Zrębice. Na terenie Zrębic znajduje się parafialny cmentarz, który umiejscowiony jest w odległości 500 m od kościoła parafialnego. Obecnie na terenie parafii działają trzy wspólnoty religijne: Parafialna Rada Duszpasterska (licząca 10 osób), Służba Liturgiczna (ministranci) oraz Koło Żywego Różańca.

Historia

Parafia i wieś Zrębice powstały w około 1334 roku. Nazwa "Zrębice" wskazuje na wyręby lasów, na których niegdyś powstała wioska. W spisach Świętopietrza Zrębice występują pod nazwą Sdrabicz. Około 100 lat później (ok. 1470 r.) Jan Długosz w "Liber Benef." opisuje wioskę jako Sdrzembicze.

Parafia i wieś Zrębice po rozbiorach należały do najbiedniejszych. Z upadku materialnego podniósł ją ksiądz Jan Lelewicz w II połowie XIX wieku. W 1789 roku rozebrano modrzewiowy kościół parafialny, który wkrótce potem został odbudowany. W latach 1954-1955 okryto kościół nowymi gontami. Zaś w 1956 roku kościół został zelektryfikowany.

Zabytki i pomniki przyrody

• Modrzewiowy kościół parafialny

Kościół, według kronik parafialnych został ufundowany przez Kazimiera Wielkiego lub Władysława Opolczyka. Pierwotny modrzewiowy kościół parafialny pochodzi z XIV wieku. Pierwotnie znajdował się w miejscu, gdzie dziś stoi kapliczka. Został zbudowany w podzięce za uratowanie wsi od zarazy, jaka w tamtych czasach panowała. W 1778 kościół chylił się ku ruinie i został rozebrany. W tym samym roku powstała nowa świątynia. W XIX wieku kościół z powodu braku funduszy jeszcze raz chylił się ku ruinie, jednak w II połowie XIX wieku został restaurowany przez wyżej wspomnianego księdza Jana Lelewicza.

W 1789 roku do kościoła został przeniesiony obraz świętego Idziego. W kościele znajdował się zabytkowy obraz Matki Bożej Betlejemskiej (tzw. Betlejemka). Obraz pochodzi z XV wieku. Obraz wraz z figura Pana Jezusa Zmartwychwstałego został skradziony w 1998 roku. W kościele znajdują się także kamienna chrzcielnica z XVIII wieku, ołtarze barokowe z XVIII wieku oraz kropielnica miedziana w kruchcie, która pochodzi z 1717 roku.

• Drewniana kapliczka mszalna

Kapliczka została postawiona na początku XIX wieku kosztem i staraniem miejscowego leśniczego. Kapliczka poświęcona jest św. Idziemu. Kapliczka ta znajduje się na miejscu pierwotnego kościoła parafialnego.

• Oprócz tego w Zrębicach znajduje się kilka pomników przyrody: grupa lip w sąsiedztwie kościoła, kilkusetletni cis pospolity o obwodzie ponad 150 cm przy szkole podstawowej, oraz morwa biała obok znajdującej się za wsią kapliczki św. Idziego.

Bibliografia

• "Nabożeństwo do św. Idziego oraz wiadomości o parafii i Kościele w Zrębicach. Przez Ks. A. Augustyniaka 1905 rok"
• Olsztyn i Sokole Góry - Historie i Legendy
• Archidiecezja Częstochowska Katalog 2000 - Kuria Metropolitalna w Częstochowie

Zobacz też

• Szlak architektury drewnianej (województwo śląskie)