Ocena internautów miejscowości Lipiany
Średnia ocena: 3.3
liczba ocen: 29
Ilość ulic: 27
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 53.003059
Współrzedne geograficzne E: 14.969440
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 91
Liczba ludności: 4150
Gęstość ludności: 750,7 os./km²
Powierzchnia: 5.5 km²
Wysokośc npm: 62
Rodzaj gminy: miejsko-wiejska
SIMC: 0979120
TERC: 4324312034
Tablice rejestracyjne: ZPY
Lipiany (niem. Lippehne) – miasto w południowo-zachodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie pyrzyckim, położone na Pojezierzu Myśliborskim, pomiędzy jeziorami Wądół i Kościelnym. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lipiany i dekanatu Lipiany. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.
Według danych z 31 grudnia 2008 miasto miało 4159 mieszkańców.
Przez miasto przechodzi droga wojewódzka nr 156 biegnąca w kierunku wschodnim do Barlinka.
Lipiany położone są na skraju Pojezierza Myśliborskiego w miejscu o naturalnych walorach obronnych, jakie stanowiły wody Jeziora Wądół i Jeziora Kościelnego, otaczając miasto od północy, wschodu i południa.
W IX w. powstał na półwyspie jeziora Wedyjskiego (obecnie Wądół i Kościelne) warowny gród Pomorzan, który wchodził w skład systemu obronnego plemienia Pyrzyczan, stanowiąc ich południową strażnicę. Wokół grodu powstała osada podgrodowa, której mieszkańcy zajmowali się rolnictwem, rybołówstwem, częściowo handlem i rzemiosłem.
Do XIII wieku tereny te należały do księstwa pomorskiego. 18 sierpnia 1276 biskup kamieński Herman sprzedał ziemię lipiańską za 3000 srebrnych marek margrabiom brandeburskim Ottonowi, Johannowi i Konradowi, którzy włączyli ją do Nowej Marchii. Po wygaśnięciu dynastii askańskiej (1320 r.) i po długotrwałych sporach o sukcesję w 1337 r. jako lenno biskupa kamieńskiego miasto pozostało ostatecznie przy Brandenburgii. Od 1402 r. do 1454 r. znajdowało się pod panowaniem Zakonu Krzyżackiego. Lipiany zostały spustoszone przez husytów w 1433 r., przez Pomorzan w 1467 r., następnie przez strony walczące podczas wojny trzydziestoletniej.
Prawa miejskie miejscowość uzyskała na początku XIV wieku.
W 1344 roku mieszczanie z Lipian otrzymali przywilej wedle którego mogli być sądzeni tylko w obrębie murów obronnych, a rajcy przed sądem dworskim margrabiego. Od najdawniejszych czasów Lipiany miały prawo odbywania 4 jarmarków rocznie.
Po 1840 r. wybudowano drogę łączącą Lipiany z Pyrzycami i Myśliborzem, w 1882 r. miasto uzyskało połączenie kolejowe z Kostrzynem, a rok później ze Stargardem Szczecińskim. Pod koniec XIX wieku założono tu kilka fabryk m.in. wikliniarską (w 1890 r.)
W 1945 r. miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną, ponosząc stosunkowo niewielkie straty - zniszczeniu uległo tylko 39 budynków. Wkrótce Lipiany przekazane zostały administracji polskiej. Dotychczasowa ludność miasta uległa wysiedleniu do Niemiec i została zastąpiona polskimi osadnikami. Przejściowo funkcjonowały nazwy Lipiny oraz Lipiana (ta druga pojawia się m.in. w przedwojennym Atlasie nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej Stanisława Kozierowskiego). Obowiązującą do dziś nazwę wprowadzono formalnie 7 maja 1946 roku.
Od 1991 r. działa Radio Lipiany (obecnie VOX FM Lipiany, a wcześniej Radio Puls Lipiany).
Stare Miasto posiada późnośredniowieczny układ urbanistyczny oparty na eliptycznym kształcie z centralnie umieszczonym placem rynkowym. Cały jego obszar wpisany jest do rejestru zabytków. Ważniejsze obiekty w jego obrębie:
W mieście znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, komisariat policji, urząd pocztowy, dwa banki, piekarnia, wiele zakładów usługowych, lokali gastronomicznych i miejsc noclegowych. Lipiany to ośrodek produkcji armatur, blach, odzieży, części elektrycznych, a także przetwórstwa spożywczego. Wg danych z 2006 roku w mieście było 409 prywatnych podmiotów gospodarczych, z czego 317 stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
W miejscowości działał Zakład Rybacki Lipiany wchodzący w skład Państwowego Gospodarstwa Rybackiego Szczecin.
Struktura demograficzna mieszkańców Lipian wg danych z 31 grudnia 2007:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 4135 | 100 | 2132 | 51,56 | 2003 | 48,44 |
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) | 752 | 18,19 | 379 | 9,17 | 373 | 9,02 |
wiek produkcyjny (18–65 lat) | 2731 | 66,05 | 1289 | 31,17 | 1442 | 34,87 |
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) | 652 | 15,77 | 464 | 11,22 | 188 | 4,55 |
W mieście znajdują się dwie placówki oświatowe: Przedszkole Miejskie im. Kubusia Puchatka oraz Zespół Szkół w Lipianach, obejmujący szkołę podstawową, gimnazjum i liceum ogólnokształcące.
Ośrodkami kultury w mieście jest Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna im. Agnieszki Osieckiej, a także Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury.
W mieście działa Miejski Klub Sportowy Stal Lipiany, który obecnie (2010) gra w V lidze piłki nożnej (grupa szczecińska). Zespół piłkarski rozgrywa mecze na swoim stadionie miejskim przy ulicy Lipowej. Klub powstał w 1949 roku, posiada barwy niebiesko-białe. Wychowankiem klubu jest Andrzej Miązek.
Miasto podzielone jest na 3 okręgi wyborcze. Mieszkańcy Lipian wybierają do swojej rady miejskiej 10 radnych (10 z 15). Pozostałych 5 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Lipiany. Organem wykonawczym jest burmistrz, którym obecnie jest Krzysztof Boguszewski. Siedzibą władz jest zabytkowy ratusz przy placu Wolności.
Burmistrzowie Lipian:
Mieszkańcy Lipian wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Szczecin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 22:36:27