Pieszyce

Pieszyce (niem. Peterswaldau) - gmina miejska leżąca na Śląsku (Dolnym Śląsku), w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim.

Miasto jest położone u podnóża Gór Sowich w Kotlinie Dzierżoniowskiej, do dzisiaj zachowało układ wsi łańcuchowej, ciągnącej się kilka kilometrów wzdłuż Pieszyckiego Potoku (niem. Peterswaldauer Wasser).

Według danych z 30 czerwca 2009 miasto liczyło 9 340 mieszkańców.

Historia

• Wieś powstała jako osada rolnicza w XIII wieku. Rozwijała się także jako ośrodek administracyjny dużej posiadłości ziemskiej.
• Na początku XVIII wieku powstały manufaktury, a później tkalnie fabryczne przerabiające bawełnę.
• W 1844 w Pieszycach i Bielawie wybuchło powstanie tkaczy, które ogarnęło całe Przedgórze Sudeckie.
• W II poł. XIX w. nastąpiła dalszy rozwój miejscowego przemysłu włókienniczego.
• W 1900 uruchomiono połączenie kolejowe z Dzierżoniowem.
• Podczas II wojny światowej działał kobiecy podobóz pracy - filia Gross-Rosen.
• W 1945 miejscowość została włączona do Polski pod nową nazwą Pieszyce (w pierwszych latach po wojnie używano także nazwy Pietrolesie). Dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.
• W latach 1945-54 siedziba wiejskiej gminy Pieszyce.
• Po wojnie kontynuowane były tradycje przemysłu włókienniczego, zakłady z Bielawy, Dzierżoniowa, Pieszyc i Piławy tworzyły drugi co do wielkości ośrodek w Polsce (po ośrodku łódzkim).
• 18 lipca 1962 miejscowość uzyskała prawa miejskie.
• W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
• W 1977 zawieszono, a w 1978 ostatecznie zlikwidowano linię kolejową wiodącą przez miasto.

Zabytki

• Gotycki kościół Św. Jakuba z prezbiterium z XIV wieku i wieżą z 1525 r. przebudowany w XVIII wieku i na początku XX. Wejście ozdobione gotyckim portalem, a wewnątrz zespół nagrobków renesansowych i barokowych z XVI I XVII wieku.
• Pałac zbudowany w latach 1615-1617 jako renesansowy. W latach 1679 i 1710 został rozbudowany na wspaniałą barokową rezydencję. Pałac otacza park, w którym są resztki fos, murów obronnych i rzeźb. Pieszycki pałac był jednym z najokazalszych na Śląsku. 3 tys. m² powierzchni użytkowej, 60 pokoi i piękny park. W XVII w. zwany był Śląskim Wersalem. W okresie II wojny światowej mieścił obóz koncentracyjny dla kobiet. Po wojnie doraźnie remontowany. Jeszcze w latach 70. XX stulecia wykorzystywany na kolonie i obozy. Później stopniowo niszczał i był rozgrabiany. W grudniu 2000 roku zakupili go Alicja i Marjan Hajdukowie z Las Vegas.
• Poewangelicki kościół św. Antoniego, wzniesiony ok. 1873. Budowla w stylu neogotyckim, na planie krzyża, z obrazami pędzla A. Borna we wnętrzu.

Religia

Większość mieszkańców miasta stanowią członkowie Kościoła Rzymskokatolickiego. Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi także Kościół Zielonoświątkowy, protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym (zbór: ul. 9 Maja 2).

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002 Pieszyce mają obszar 63,6 km², w tym:

• użytki rolne: 49%
• użytki leśne: 42%

Miasto stanowi 13,29% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007:

Transport i komunikacja

Początki kolei żelaznych w Pieszycach sięgają przełomu XIX i XX wieku. W październiku 1900 zakończono budowę i uruchomiono 10,8 km 1-torową linię kolejową Dzierżoniów-Pieszyce-Bielawa Zachodnia. Linia ta funkcjonowała do grudnia 1976, w styczniu 1977 zawieszono przewozy, zarówno pasażerskie jak i towarowe. W 1978 rozpoczęto demontaż torowiska na całej długości linii.

">edytuj] Współpraca międzynarodowa

• Schortens
• Świecie

Sąsiednie gminy

Bielawa, Dzierżoniów, Walim, Nowa Ruda, Świdnica

Zobacz też

• Parafia św. Antoniego
• Parafia św. Jakuba