Wolbromek

Wolbromek (niem. Wolmsdorf) - wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Bolków, na pograniczu Pogórza Kaczawskiego i Pogórza Wałbrzyskiego w Sudetach. Przez wieś przepływa Nysa Szalona, w dolnej części także potok Sadówka. Obszar na którym położona jest wieś nosi nazwę Obniżenie Wolbromka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Historia

Wieś powstała przypuszczalnie już w XII w. Dawnej wieś dzieliła się na Wolbromek Górny i Dolny. Wolbromek Górny (310 ha) od 1870 r. był w posiadaniu rodziny von Schmettow. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1305 r. Wolbromek Dolny (320 ha) był częścią ziemiańskiej ordynacji w Jugowej.

Od maja 1945 r. rozpoczyna się ewakuacja ludność wsi. Pierwszymi transportami kolejowymi odjeżdżają kobiety i dzieci, docierają do Bawarii, wkrótce ewakuowana zostaje pozostała ludność wioski. Mężczyzn poniżej 60 roku życia wcielono do Volkssturmu i zgrupowano w Wierzchosławicach. Do wysiedlenie ludności, która postanowiła zostać, na podstawie ustaleń konferencji poczdamskiej doszło w nocy 23 stycznia 1946 r. Całą tamtejszą noc niemieccy mieszkańcy spędzili w sali gospody zum Deutschen Reich. Rano pojechali na wozach do Jawora gdzie zostali zakwaterowani w zrujnowanych mieszkaniach. 23 lipca razem z mieszkańcami Jawora przewieziono ich koleją na teren powiatu Höxter w Westfalii. Niektórzy z mieszkańców zostali też przewiezieni wraz z pierwszym transportem z Bolkowa. Także 23 lipca 1946 r. wraz z mieszkańcami Gorzanowic i Świn pozostali mieszkańcy byli eskortowani do Jawora, a z tamtą zostali do Brakel w Westfalii.

Kalendarium

• 1914 - tutejsza szkoła zostaje przeniesiona do nowego budynku

Zabytki

• Kościół filialny pw. św. Barbary (1473 z dn. 13.01.66), wzmiankowany w 1305 r. Obecny wzniesiony w XV w. następnie przebudowany w XVIII w. oraz restaurowany w XIX w. Orientowany, murowany, jednonawowy, z wieżą od zachodu, z prostokątnym prezbiterium nakrytym dwuprzęsłowym sklepieniem krzyżowo-żebrowym.
• Cmentarz przykościelny (997/J z dn. 8.12.89)

Stowarzyszenia i związki

• LZS Nysa Wolbromek
• Ochotnicza Straż Pożarna w Wolbromku

Szlaki turystyczne

• czerwony – Szlakiem Zamków prowadzący z Bolkowa do Bolkowa przez wsie: Wolbromek, Kłaczyna, Świny, Gorzanowice, Jastrowiec, Lipa, Muchówek, Radzimowice, Mysłów, Płonina, Pastewnik Górny, Wierzchosławice.
• niebieski – Szlakiem Zamków prowadzący z Bolkowa do Bolkowa przez wsie: Świny, Wolbromek, Sady Dolne, Sady Górne, Nagórnik, Półwsie, Wierzchosławice.
• zielony – Szlakiem Zamków Piastowskich - przez las na północ od wsi przebiega fragment szlaku Siedlęcin - Grodno.

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 10 Góry Wałbrzyskie, Pogórze Wałbrzyskie, Pogórze Bolkowskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2005, ISBN 83-85773-85-1
• Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-x.