Nowosielce (powiat przeworski)

Nowosielce – wieś w gminie Przeworsk, w powiecie przeworskim, w województwie podkarpackim); położona jest kilometr na południe od międzynarodowej trasy E40.

Historia

W 1624 r. podczas najazdu tatarskiego wieś Nowosielce oparła się Tatarom nie ulegając popłochowi. Pod wodzą swojego wójta byłego żołnierza Michała Pyrza, chłopi wytrzymali czterodniowe oblężenie kościoła, w którym schronili się ze swoim dobytkiem. W roku 1936 na tę cześć społeczeństwo usypało kopiec. 29 czerwca 1936 we wsi odbyło się poświęcenie kopca Michała Pyrza połączone z wielką manifestacją chłopską (na błoniach wsi Grzęska zgromadziło się ok. 150 tys. uczestników z całej Polski, w tym 65 tys. chłopów z 50 sztandarami i trzema orkiestrami z powiatu jarosławskiego, 40 tys. – z łańcuckiego, 25 tys. – z przeworskiego, 15 tys. – z Lubelszczyzny), w proteście przeciwko rządom sanacji. Na tę uroczystość przybyli do Nowosielec m.in. generalny inspektor sił zbrojnych gen. dyw. Edward Rydz-Śmigły, dowódca Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu gen. bryg. Wacław Wieczorkiewicz, wojewoda lwowski Władysław Belina-Prażmowski oraz biskup przemyski Franciszek Barda. Była to jedna z największych uroczystości chłopskich w Polsce międzywojennej.

Zabytki i atrakcje turystyczne

Obiekty zabytkowe

Według rejestru zabytków KOBiDZ na listę zabytków wpisane są obiekty:

1. Drewniany kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny (1595, XIX- nr.rej A-306 z 27.11.1952) o charakterze obronnym; kilkakrotnie remontowany. W XVII wieku ludność wsi broniła się w nim przed Tatarami. Od zachodu poprzedza go wyniosła wieża – dzwonnica z silnie nadwieszoną izbicą, po bokach zadaszenia – soboty.

• cmentarz kościelny (nr.rej A-306 z 27.11.1952)

2. Cmentarz rzymskokatolicki (2 części rozdzielone drogą) z połowy XIX wieku (nr.rej A-847 z 25.02.1997)

• 3 kaplice grobowe

3. Dom myśliwski z XIX w.(nr.rej A-840 z 07.11.1996)

• budynek gospodarczy

Inne

Zabytki kultury materialnej wymienione w Biuletynie Informacji Publicznej PODKARPACIE:

• Kopiec Pyrza usypany w 1936 (Michał Pyrz w 1624 dowodził obroną kościoła przed Tatarami).
• Ślady późnołużyckiego cmentarza ciałopalnego (700-900).
• Święte Jezioro, gdzie według legendy stała świątynia pogańska, o czym świadczą liczne, metalowe przedmioty, znalezione nad brzegiem jeziora.