Powiercie

Powiercie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Koło.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Informacje ogólne

Wieś położona 3 km na południowy wschód od Koła przy drodze wojewódzkiej nr 473 do Łasku i Dąbia. W skład sołectwa wchodzą także osady: Zawadka i Parcela. Przez zachodnią część wsi przepływa rzeka Warta.

Historia

Wzmiankowana po raz pierwszy w 1364 r. była własnością szlachecką. W 1655 r. znajdował się we wsi obóz, w którym przebywało ok. 34 000 żołnierzy szwedzkich. Król szwedzki Karol Gustaw przyjmował tu Krzysztofa Przyjemskiego - posła Jana Kazimierza. W drugiej połowie XIX wieku powstał nad Wartą duży młyn wodny. W 1855 r. znaleziono we wsi dwie figury wczesnośredniowieczne, tzw. bałwany kamienne. Prymitywne rzeźby z piaskowca, o wysokościach 50 i 39 cm., przedstawiają sumarycznie potraktowane postacie ludzkie. Jedna z hipotez łączy figury z pogańskim kultem Słowian i uważa je za wytwór miejscowy. Rzeźby przebywają w Krakowie w Muzeum Archeologicznym. Obecnie jest największą miejscowością gminy wiejskiej Koło.

Szkoła Ponadgimnazjalna

Obecnie wieś stanowi ośrodek kształcenia ogrodniczego. W funkcjonalnym kompleksie gmachów (z salą gimnastyczną i internatem) mieści się Zespół Szkół Ponadgimnazjanych (dawniej Zespół Szkół Rolniczych), w którego skład wchodzi m.in. technikum ogrodnicze.

Szkoła Podstawowa i Gimnazjum

1 września 2003 r. powołano Zespół Szkół w Powierciu, w którego skład wchodzą Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. Pierwszym dyrektorem Zespołu został w wyniku konkursu Pan mgr Bernard Szulczewski. W 2005 roku, 10 listopada ,obchodzono 60-lecie powstania Szkoły Podstawowej oraz nadano jej imię Orła Białego. Takie samo imię otrzymało Gimnazjum.Z okazji jubileuszu rodzice oraz przyjaciele Zespołu Szkół w Powierciu ufundowali Sztandar. Rada Pedagogiczna zatwierdziła także hymn, którego autorką (muzyka i słowa) jest Pani Michaela Gross. W Zespole Szkół uczy się około 260 uczniów, a pracuje z nimi 22 nauczycieli. Do szkoły uczęszczają dzieci i młodzież z Powiercia, Kolonii Powiercie, Skobielic, Ladorudzka, Leśnicy, Koła i Rzuchowa i Przybyłowa.

Wiadomości o szkole do roku 1919 oparte są na wywiadzie z następującymi mieszkańcami tutejszego rejonu szkolnego: Janem Nowackim rolnikiem zamieszkałym na Zawadkach, Adamem Konarskim, Czesławem Stegentą i Z. Pilarskim zamieszkałymi w Kolonii Powiercie oraz Franciszkiem Andrzejczakiem ogrodnikiem zamieszkałym w Powierciu. Świadkowie ci zeznają, że od około 1903 roku dzieci ze wsi Kolonia Powiercie, Powiercie, Zawadki, Leśnica, a nawet Skobielice uczęszczały do państwowej szkoły w Bliznej Wsi (obecnie ulica Blizna w Kole; szkoła mieściła się w domu p.Imiłkowskich).

Do wojny japońskiej uczono więcej języka rosyjskiego; język polski był tylko dwa razy w tygodniu. Po wojnie japońskie uczono już języka polskiego codziennie, a język rosyjski był dwa razy w tygodniu. Ta szkoła z przerwami trwała do czasów polskich. Do tej szkoły chodziło mało dzieci. Obok tej szkoły odbywało się prywatne nauczanie w domach.

Na Zawadkach uczył Betner Jan (od jego zawodu nazywano go Hamernicki). Nauka odbywała się w lokalu majątku Aleksandra Kobuchowskiego (po 1945 r. gospodarstwo Franciszka Kazimierczaka). Nauka trwała w godzinach 8-14, dzieci było około 20. Rodzice opłacali za naukę 1 rubel na miesiąc.

W tym samym czasie, to jest za czasów carskich, uczył na Kolonii Powiercie w swoim mieszkaniu rolnik Sodkowski (w 1945 r. gospodarstwo p. Kokorzyckiej). Drugim takim nauczycielem na Kol. Powiercie był rolnik Józef Kujawa. Uczył on przez krótszy okres w swoim gospodarstwie (obecnie gospodarstwo rodziny Pilarskich).

Podobne nauczanie odbywało się we wsi Powiercie. W późniejszych latach uczyła p. Ryplówna, po niej Maria Wiśniewska, a następnie jeszcze raz p. Ryplówna. Szkoła mieściła się w majątku Powiercie. Nepomucen Sokolnicki dziedzic tegoż majątku dał nauczycielce mieszkanie, opał i produkty żywnościowe tak jak robotnikom, ale za to dzieci służby dworskiej musiała uczyć darmo. Dzieci ze wsi płaciły. Następną nauczycielką była p. Wertyporoch.

Zobacz też

• parafia Błogosławionych 108 Męczenników w Powierciu
• Powiercie-Kolonia

Bibliografia

• Pierwsza kronika Szkoły Podstawowej w Powierciu, Aniela Czajkowa
• Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Piotr Maluśkiewicz, Konin 1997, ISBN 83-86139-28-5
• Koło, Kłodawa, Uniejów, Dąbie, Przedecz oraz okolice – przewodnik turystyczny, Andrzej Czesław Nowak, Poznań 1987, ISBN 83-85034-05-6