Powiat rypiński

Powiat rypiński – powiat w Polsce (we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Rypin.

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Rypin
• gminy wiejskie: Brzuze, Rogowo, Rypin, Skrwilno, Wąpielsk
• miasta: Rypin

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Zabytki w powiecie

• Ugoszcz – zespół pałacowo-parkowy z II poł. XIX w.
• Studzianka – kościół pw. Matki Boskiej Studziennej, z 1704 r.
• Żałe – kościół pw. św. Anny, murowany w 1930 r.
• Trąbin – kościół pw. św. Antoniego zbudowany w 1881 r.
• Skrwilno – kościół pw. św.Anny i Michała Archanioła z 1888 r.
• Okalewo – kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej z 1846 r.
  • Zespół pałacowo-dworski, klasycystyczny z ok. 1800 r.
• Grodzisko z IX-X w. nad jeziorem Skrwileńskim.
• Rogowo – kościół pw. św. Bartłomieja wzniesiony w 1878 r.
• Radziki Duże – ruiny zamku wzniesionego między 1405-1466 r. Zamek uszkodzony w czasie wojen szwedzkich. Murowany z cegły o układzie wendyjskim i gotyckim na podmurówce z kamienia polnego.
• Rypin – kaplica pw. św. Barbary z 1850 r.
  • Kościół pw. Trójcy Świętej z 1355 r. Wzniesiony z fundacji książąt dobrzyńskich Bolesława i Władysława. Odnawiany po raz ostatni w 1995 r. Polichromia wnętrza wykonana w 1932 r. przez Władysława Drapiewskiego. Gotycki, ze szczytami i kruchtą zachodnią neogotyckimi. Orientowany. Murowany z cegły w układzie gotyckim, na cegłach widoczne liczne dołki (zrobione palcami w ramach pokuty). Od zachodu neogotycka kruchta. Wnętrze nakryte pozornym sklepieniem kolebkowym.
  • Kościół ewangelicko-augsburski z 1888 r.
• Rusinowo – spichlerz folwarczny z pierwszej połowie XIX w.
  • Zespoły dworskie z I poł. XIX w.
• Sadłowo – kościół pw. św. Jana Chrzciciela wzniesiony w 1752 r.
• Kowalki – zespoły dworskie z II połowy XIX w.

Bibliografia

• Rypin. Szkice z dziejów miasta, pod red. M. Krajewskiego, Rypin 1994.
• M. Krajewski, A. Mietz, Zabytki ziemi dobrzyńskiej, Włocławek 1996.