Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Żegiestów


Informacje o Żegiestów:

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 49.382999

Współrzedne geograficzne E: 20.799999

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 18

Liczba ludności: 959

Wysokośc npm: 486 m n.p.m.

Tablice rejestracyjne: KNS

Oficjalna strona miejscowości

Dzielnice, Żegiestów

  • Dzielnica: Żegiestów-Stacja

Żegiestów

Żegiestów – wieś uzdrowiskowa w południowej Polsce, położone w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Muszyna.

Położona nad Popradem i Żegiestowskim Potokiem, na wysokości 486 m n.p.m.

Według danych z 2005 r. wieś zamieszkiwało 959 osób.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.

Sołectwo Żegiestów obejmuje cały obszar wsi Żagiestów. Organem wykonawczym jest sołtys, którego wspomaga rada sołecka licząca razem z nim 6 członków.

Wieś posiada ponadto 4 części miejscowości: Żegiestów-Stacja, osiedle Żegiestów-Zdrój oraz 2 przysiółki Łopata Polska i Palenica.

Uzdrowisko Żegiestów

W uzdrowisku Żegiestów prowadzone jest leczenie w kierunkach: choroby układu trawienia, choroby reumatologiczne, choroby nerek i dróg moczowych.

Na terenie uzdrowiska znajdują się udokumentowane naturalne surowce lecznicze tj. szczawy o mineralizacji w granicach 1,0–2,3 g/dm³. Są to szczawy typu wodorowęglanowo-wapniowo-magnezowego lub wodorowęglanowo-magnezowo-sodowego. Uzdrowisko posiada 4 ujęcia wód leczniczych: źródło Anna oraz 3 odwierty: Żegiestów II, Zofia II, Andrzej II.

Z uwagi na strukturę topograficzną Żegiestowa utworzono 2 strefy ochrony uzdrowiskowej. Pierwsza (A1-Ż) obejmuje tereny osiedla Żagiestów-Zdrój, a druga (A2-Ż) przysiółek Łopata Polska, gdzie znajduje się sanatorium "Wiktor".

W 1924 r. Żegiestów został uznany za uzdrowisko posiadające charakter użyteczności publicznej.

Historia

Osada Żegiestów lokowana została przez biskupa Franciszka Krasińskiego, 26 lipca 1575 roku. Żegiestów należał do tzw. Klucza muszyńskiego – był to teren obejmujący Muszynę, Tylicz i Powroźnik oraz otaczające je wsie. Obszar ten był własnością biskupów krakowskich. Żegiestów powstał w miejscu, gdzie wcześniej znajdowała się osada Długi Łęg, założona prawdopodobnie w czasach panowania Kazimierza Wielkiego. Osada ta jednak, z powodu dużych trudności w przystosowaniu tej ziemi dla potrzeb człowieka, zanikła. Dlatego też przywilej biskupa Krasińskiego mówi o założeniu wsi na surowym korzeniu, co oznacza, że teren pod osadę należało wykarczować z porastających okolicę lasów.

Według ówcześnie obowiązującego prawa, mieszkańcy powstającej osady zwolnieni byli na pewien okres z wszelkich opłat, czynszów i danin. W przypadku Żegiestowa było to dwadzieścia lat.

Stosunkowo szybko, bo już w XVII w., w Żegiestowie wybudowano cerkiew. Powstanie cerkwi, nie zaś kościoła rzymskokatolickiego, związane było z obecnością na tym terenie prawosławnej ludności wołoskiej oraz ruskiej. Te dwie kultury, pasterska i rolnicza, wpłynęły znacząco na tutejszych osadników. W efekcie połączenia wszystkich tych grup ludności powstała formacja etniczna, nazwana później Łemkami, od słowa łem – oznaczającego trochę, niewiele. Łemkowie byli przeważnie wyznania unickiego, greckokatolickiego.

Aż do połowy XIX w. losy Żegiestowa w niczym nie odbiegały od losów innych osad łemkowskich. Ludzie zajmowali się hodowlą, zaś później (w czasach rozbiorowych), po wprowadzeniu wysokiego podatku od bydła, rolnictwem. Wpłynęło to na ich zubożenie, ponieważ gleby w okolicach Żegiestowa nie należą do najlepszych. Jednak mimo dotkliwej biedy, jak pisze Bożena Szczepaniak w artykule Żegiestów Wieś (Almanach Muszyny 1997, s. 126-133), Łemkowie byli ludnością bardzo prostą i na wskroś uczciwą. Rzeczy znalezione na drodze, czy w lesie, zawsze były zwracana do Zarządu Zdroju. W Zdroju nikt nie zamykał pokoi, bo nie było wypadków kradzieży. Los wsi poprawił się po powstaniu Żegiestowa Zdroju. Tutejsi mieszkańcy nie zajmowali się uprawą warzyw, toteż w te artykuły Zakład Zdrojowy zaopatrywali Słowacy. Sytuacja ta zmieniła się po założeniu szkółki rolniczej na Łopacie, gdzie zarząd Zdroju zorganizował szkolenia z zakresie urządzania inspektów, szklarni, uprawy jarzyn i owoców.

Początek uzdrowiska w Żegiestowie datuje się na rok 1846. Wówczas to Jakub Ignacy Medwecki, węgierski szlachcic, kierownik kąpielisk w Muszynie, odkrył w dolinie Szczawnego Potoku źródła wody mineralnej. Wykupił od miejscowych chłopów tereny, na których biły źródła, i rozpoczął budowę pierwszych pensjonatów i łazienek. Pierwsze źródło nazwane zostało Anna – na cześć żony Medweckiego. Zakład rozwijał się dobrze, jego właściciel nie narzekał na brak kuracjuszy, choć nie miał środków na zapewnienie im warunków lepszych, niż tylko drewniane, skromne pensjonaty. Po śmierci Ignacego Medweckiego w 1868 roku Zakład Zdrojowy przejęli jego spadkobiercy, zaś zarząd objął syn – Karol Medwecki. Okres jego 20-letnich rządów to czas rozkwitu miejscowości. Niewątpliwie przyczyniło się do tego otwarcie linii kolejowej Tarnów – Muszyna, z przystankiem w Żegiestowie Zdroju, dzięki czemu uzdrowisko stało się znacznie łatwiej dostępne. Powstawały nowe wille i pensjonaty (z wybudowanych wówczas domów do dziś zachowała się jedynie Żegotka, nazwana tak na cześć założyciela Zdroju, Ignacego Medweckiego. Żegota to słowiański odpowiednik imienia Ignacy), zbudowano wówczas Dom Zdrojowy (w miejscu obecnej pijalni wody Anna) oraz Nowe Łazienki. Park zdrojowy ozdobiły klomby różane, wytyczono ścieżki i aleje spacerowe, zamontowano oświetlenie naftowe. Oprócz kąpieli mineralnych w modę weszły kąpiele w Popradzie – uważane wówczas za lecznicze. Zakład stał się tak popularny, iż jego kierownik zmuszony był dawać ogłoszenia w prasie, by nikt nie przyjeżdżał bez rezerwacji miejsca.

 Bronisław Babel, Wspomnienia z Krynicy
Wyruszano gromadnie popularnymi wówczas wózkami chłopskimi, znacznie tańszymi od dorożek. Przejazd dwukonną dorożką z Krynicy do Żegiestowa i z powrotem kosztował 12 złotych reńskich czyli tyle ile kosztowały 2 pary luksusowych męskich butów z cholewami. Cena wózka chłopskiego, zwykle jednokonnego, wynosiła na tej trasie 3.50 złr., ale podróż była mniej wygodna. Droga nie była brukowana, lecz wysypywana szutrem, który szybko się ścierał i zamieniał w kurz. Przybywających gości podejmował Medwecki zwyczajem węgierskim wodą mineralną zmieszaną z winem, a potem częstował obiadem...

Świetną passę Żegiestowa przerwała w 1888 roku śmierć Karola Medweckiego. Wprawdzie wśród jego spadkobierców znaleźli się ludzie energiczni, gotowi kontynuować prace nad ulepszaniem zdrojowiska, jednak kilka następujących po sobie katastrof (pożar, awaria w zakładzie) spowodowały, że podupadły Żegiestów przeszedł w ręce nowych właścicieli – Wiktoryny Więckowskiej i ks. Michała Żygulińskiego. Zdrój powrócił do dawnej świetności. Powstała wówczas kaplica zdrojowa pw. św. Kingi, odbywały się koncerty, spotkania, wystawiono tu również pomnik ku czci Juliusza Słowackiego.

Podobnie jak śmierć Karola Medweckiego zagroziła istnieniu uzdrowiska, tak wybuch I wojny światowej niemalże je zrujnował. Jednak powstała po wojnie spółka Żegiestów Zdrój, na czele której stanął Jędrzej Krukierek, zaś później jego syn Kazimierz, podniosła uzdrowisko do rangi jednego z najlepszych w Polsce. W tym czasie powstały wille: Zamek (dziś zniszczony), Polonia (w prywatnych rękach, czeka na remont), Elżka (wystawiona na sprzedaż), Malutka, Orlątko (przez długie lata mieszkanie pracowników Zdroju, obecnie w prywatnych rękach), Sanato (dziś pensjonat Cztery Pory Roku), Biały Orzeł (mieści się tu poczta), Zosieńka i inne. Wtedy też zbudowano imponujący gmach Wiktora – na owe czasy (1936) był to jeden z najbardziej luksusowych budynków Polski południowej. Zakupem działki, na której stanął Wiktor, zainteresowany był Jan Kiepura, lecz nie mógł rywalizować z koncernem naftowym, któremu ostatecznie przypadła.

Obok Wiktora wznosi się budynek, zamieszkał obecnie przez pracowników sanatorium. Z tyłu budynku mozna zauważyć półokrągłą wieżyczkę, zwieńczoną kopułą. Jest to pozostałość po kaplicy – w tej willi bowiem w latach międzywojennych mieścił się pensjonat dla księży greckokatolickich; stąd też jego nazwa – Księżówka.

Niewątpliwie największą inwestycją okresu międzywojennego (1929) była budowa Nowego Domu Zdrojowego, projektu prof. Adolfa Szyszko-Bohusza. Dom ten stał się centrum kulturalnym Żegiestowa, tu też leczyła się największa grupa kuracjuszy. Jednak mimo pozytywnej roli, jaką Dom Zdrojowy odegrał w życiu Żegiestowa, nie brakło też minusów tej inwestycji. Wpłynęła ona bowiem na spore kłopoty finansowe spółki, a co więcej, tak usytuowany budynek zamknął możliwości dalszej rozbudowy Zdroju w dolinie Szczawnego Potoku. Istniejące tam domy skazane zostały na zagładę – pozostały jedynie łazienki i urządzona w latach 60. XX w. pijalnia. Rozkwit uzdrowiska zniweczył wybuch wojny. Urządzenia leczniczo-zabiegowe skradziono, kilka budynków zburzono, zaś pozostałe uległy zniszczeniu. Wysadzenie tunelu kolejowego na rok odcięło niemal Żegiestów od świata.

W czasie II wojny światowej w sanatorium Wiktor, nazywanym wówczas Dom Goeringa, mieścił się niemiecki szpital wojskowy, zaś w Domu Zdrojowym kwatera młodzieży z Hitlerjungen oraz szkoła policyjna.

Po wojnie, w 1947 roku, Zakład Zdrojowy został upaństwowiony. Wypoczywający tu kuracjusze byli kierowani do Żegiestowa z ramienia Funduszu Wczasów Pracowniczych i przez zakłady pracy, jak również przyjeżdzali na własną rękę. W uzdrowisku działały sklepy, restauracje, była apteka i zakład fryzjerski, funkcjonowała biblioteka, odbywały się dancingi, koncerty, odczyty. W 1996 roku (przed wejściem w skład Spółki Krynica-Żegiestów) znajdowało się tu 1300 miejsc noclegowych.

Szlaki turystyczne

POL Szlak żółty.svg Muszynka – Rezerwat przyrody Okopy Konfederackie – WojkowaMuszyna – Szczawnik – Pusta Wielka (1061 m) – Żegiestów POL Szlak niebieski.svg Żegiestów – Pusta Wielka (1061 m) – Runek (1082 m) – Przełęcz Krzyżowa – Krynica-Zdrój – Góra Parkowa (Krynica-Zdrój) (741 m) – PowroźnikLeluchów POL Szlak czarny.svg Żegiestów – Pusta Wielka (1061 m)

Kościół parafialny pw. św. Anny


Kościół pw. św. Anny (dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła) położony jest na zboczu wzgórza w Żegiestowie Wsi. Jego rodowód nie jest zbyt długi – zbudowany został w latach 1917-25, konsekrowany w roku 1928, zaś na przełomie 1946/47 roku, gdy zabrakło tu greckokatolickich Łemków, dekretem bpa Jana Stepy przekształcony został na kościół rzymskokatolicki. W 1951 roku tenże biskup erygował w Żegiestowie Wsi parafię, w skład której, oprócz kościoła pw. św. Anny, weszła kaplica w Zdroju oraz kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Zubrzyku. Jednak pomimo niezbyt długiej historii kościoła parafialnego, dzieje żegiestowskich świątyń sięgają czasów bardzo odległych. Pierwsza świątynia, unicka cerkiew oraz parafia (tzw. popostwo), powstały tu w roku 1600. Był to drewniany, typowy dla łemkowskiego budownictwa sakralnego, niewielki kościółek. Konsekrowany przez biskupa krakowskiego J. Korzyckiego, spłonął 23 lata po konsekracji. Dość szybko, jak na owe czasy, podjęto prace przy odbudowie świątyni – być może dlatego, że Żegiestów był własnością biskupów krakowskich i po prostu nie uchodziło, by w biskupich dobrach zabrakło kościoła. Nowa, murowana budowla, wzniesiona staraniem biskupa Kajetana Sołtyka, została poświęcona 2 października 1770 roku. Niedługo potem, za zgodą Konsystorza przemyskiego greckokatolickiego, cerkiew powiększono. Świątynia niestety nie dotrwała do naszych czasów, a jej ruiny zobaczyć można powyżej drogi prowadzącej na Palenicę, skręcając w górę w polną drogę obok domu numer 92. Pozostałości po cerkwi zobaczymy wówczas po prawej stronie. Obok cerkwi znajdował się cmentarz, na którym do dziś zachował się nagrobek żony ostatniego „swiaszczennika” (greckokatolickiego księdza – popa), Anny Prisłopskiej. Drugi cmentarz łemkowski położony jest powyżej ruin cerkwi.(dojdziemy do niego idąc dalej drogą, w którą uprzednio skręciliśmy). Znajduje się na nim tylko kilka nagrobków, z których najstarszy pochodzi z XIX w. Naprzeciwko kościoła pw. św. Anny, po drugiej stronie potoku, mieści się cmentarz parafialny. Na uwagę zasługuje na nim nagrobek Marii i Edwarda Wojdattów, właścicieli pensjonatu Zamek, zasłużonych dla powstania szkoły i plebanii w Żegiestowie.

Jak przeczytać można w inwentarzu dla klucza muszyńskiego z 1668 roku, uposażenie popa stanowił 1 łan, a dodatkowo otrzymywał on po kopie owsa z każdego kmiecego łanu.

Kościół parafialny, przez długie lata zaniedbany, w latach 1980-85, staraniem ks. proboszcza Andrzeja Rakoczego, poddany został gruntownej renowacji. Zbudowany jest z kamienia i cegły, kryty blachą, z trzema drewnianymi, kopulasto zwieńczonym wieżyczkami. Posiada dwie przybudówki (w jednej z nich mieści się zakrystia) oraz niewielki transept (nawę poprzeczną). W ołtarzu głównym znajduje się rzeźba św. Anny, patronki kościoła, wraz z małą Maryją. Rzeźba ta pochodzi ze zbiorów z plebanii w Żegiestowie Zdroju i przeniesiona została do kościoła pod koniec lat 70. XX w. przez księdza proboszcza Andrzeja Rakoczego. Do tej pory bowiem nie było w świątyni żadnego wizerunku jej patronki. W prezbiterium, na ścianie ołtarzowej, znajdują się również posągi śś. Piotra i Pawła. Okna prezbiterium wypełniają witraże, przedstawiające śś. Stanisława Biskupa i Męczennika oraz Wojciecha. Święty Wojciech przedstawiony jest tutaj w scenie sprawowania Eucharystii, z nawróconym poganinem u stóp. Za tło witraża posłużył gaj, w którym Święty zginął, zaś w dolnej kwaterze znalazły się strzały, które przeszyły jego ciało. Witraż ten ofiarowała kościołowi Krystyna Rakoczy, zaś projekt powstał w pracowni Haliny Cieślińskiej-Brzeskiej w Krakowie (1988). Również witraż św. Stanisława zawiera treści symboliczne. Przy Świętym klęczą dziewczęta w strojach ludowych, zaś nad jego głową unosi się orzeł – znak zarówno Ducha Św., jak i symbol Polski. Z drugiej strony znalazł się wizerunek Skałki – miejsca, gdzie św. Stanisław nauczał i gdzie według legendy poniósł śmierć. W dolnej kwaterze artysta umieścił mitrę biskupią (nakrycie głowy) i miecz, od którego Święty zginął. Ołtarze boczne wykonane są w stylu neogotyckim, widać na nich jednak silny wpływ ludowy, dzięki czemu wnętrze kościoła harmonizuje z jego bryłą. Lewy ołtarz boczny poświęcony jest Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. W szczycie ołtarza znajdują się obrazki św. Kingi, św. Józefa oraz św. Huberta. W niszach umieszczone są figury św. Józefa, NSPJ i św. Antoniego, zaś poniżej cześć odbiera obraz Jezusa Miłosiernego. Prawy ołtarz boczny nosi wezwanie Matki Bożej Wspomożenia Wiernych oraz Matki Bożej Fatimskiej. W jego szczycie znalazły się wizerunki św. Edwarda, św. Ekspedyta oraz św. Jana Chrzciciela. Ołtarz ozdabiają również figury św. Tereski od Dzieciątka Jezus oraz św. Franciszka. Warto zwrócić uwagę na niewielkie obrazki w dolnej części ołtarza: Ukrzyżowanie oraz Zmartwychwstanie. Są to jedyne pamiątki, pochodzące z czasów, gdy kościół ten był jeszcze cerkwią. Okna nawy poprzecznej zdobią witraże, wykonane w pracowni Piotra Janka w 1991. Po lewej stronie kościoła znajduje się przedstawienie Sądu Ostatecznego, zaś po witrażem – figurka św. Tereski od Dzieciątka Jezus. Po prawej stronie widnieje Stworzenie Świata, a na ścianie pod witrażem zawieszony jest obraz Matki Bożej Częstochowskiej, ozdobiony wotami, z błogosławieństwem kard. Stefana Wyszyńskiego. W otoczeniu kościoła, u początku stopni prowadzących na dziedziniec kościoła, znajdują się figury Matki Bożej i św. Józefa. Niezwykle przejmujący jest natomiast krucyfiks (wyk. Zygmunt Janczura), zawieszony na zewnętrznej ścianie prezbiterium. Figura wiszącego na krzyżu Chrystusa na długo pozostaje w pamięci.

W Żegiestowie Wsi mieści się dom Sióstr Loretanek, które pomagają w pracach kościelnych i duszpasterskich.

Kościół pw. św. Kingi w Żegiestowie-Zdroju

Początki rzymskokatolickiej świątyni w Żegiestowie Zdroju są nader skromne. Założyciel tutejszego uzdrowiska, Ignacy Medwecki, urządził w 1850 roku pierwszą kaplicę w... szopie, służącej pierwotnie jako skład butelek z woda mineralną. Pomieszczenie to było tak maleńkie, że prócz księdza mieściło ledwie kilkanaście osób. W szopie znajdował się jedynie prowizoryczny ołtarz, zaś nabożeństwa odprawiali księża kuracjusze, natomiast w niedziele przyjeżdżał tu kapłan z kościoła parafialnego w Muszynie. Wiadomo było oczywiście, iż sytuacja taka nie mogła trwać zbyt długo. W 1868 roku, z inicjatywy ks. Albina Dunajewskiego (późniejszego biskupa i kardynała krakowskiego) zawiązał się Komitet budowy kościoła, który zajął się zbieraniem funduszy na budowę murowanej kaplicy, która mogłaby pomieścić wzrastającą liczbę wiernych – kuracjuszy i mieszkańców Żegiestowa. Jak informuje tablica przed kościołem, w Komitecie owym działali „wybitni kuracjusze świeccy i duchowni: bp. Hirschler, Sebramowicz, bp Wałęga, ks. Oświęcimski, dr Walczyński, dr Szczepański, Załuscy, Badeniowie itp.” W roku 1875, na miejscu szopy-kaplicy, powstał nowy budyneczek, również drewniany, nieco większy i lepiej wyposażony. Wciąż jeszcze jednak nie była to świątynia z prawdziwego zdarzenia. Gdy 10 lat później, w roku 1885, Komitet budowy kościoła został zatwierdzony w stałym składzie, udało mu się przekonać ówczesnego właściciela Żegiestowa Karola Medweckiego, by własnym kosztem wystawił murowaną kaplicę (naprzeciw willi „Wodospad”, za Domem Zdrojowym – dziś już nie istniejącej). Jednak Medwecki, zanim zdążył rozpocząć prace budowlane, zmarł, zaś jego spadkobiercy wystawili niewielką, drewnianą kapliczkę, noszącą wezwanie św. Antoniego. Pełniła ona funkcje kościoła aż do 1907 roku, czyli do powstania murowanej kaplicy, później zaś została przekształcona w izolatkę. Jak się jednak okazało, miejsce wybrane na budowę nie było najlepsze, zaś skromna, drewniana budowla nie zadowoliła członków Komitetu. Podjęli oni starania o uzyskanie działki ładniej położonej i lepiej dostępnej dla wiernych. Po skomplikowanych działaniach udało się im uzyskać teren położony wysoko nad deptakiem, również niezbyt zadowalający, lecz lepszy od miejsca, gdzie stała już kapliczka. Zamówiono wówczas projekt kaplicy u znanego architekta Jana Zawiejskiego, budowniczego kościoła w Krynicy (który wsławił się zaprojektowaniem Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie). Projekt ten spłonął niestety podczas pożaru willi „Żegotka”. W pewnym stopniu odtworzyli go architekci Grabowski i Żarczewski. W 1906 roku Zakład Zdrojowy zakupiony został przez ks. Michała Żygulińskiego oraz Wiktorię Więckowską, którzy chętnie podarowali Komitetowi pięknie położoną parcelę na wzgórzu nad Żegotką. Budowa kościoła trwała do roku 1907, zaś poświęcony został w lipcu 1908 roku. Jego patronką została św. Kinga (wówczas jeszcze błogosławiona), opiekunka całej Ziemi Sądeckiej, fundatorka klasztoru klarysek w Starym Sączu. Budowniczy, któremu Komitet zlecił wystawienie świątyni, nie najlepiej wywiązał się z powierzonego mu zadania, toteż dość szybko konieczne okazało się wykonanie remontu. W roku 1909 trzeba było osuszać skałę, w 1913 odwodnić fundamenty, zaś w roku 1924 pojawiła się konieczność przeniesienia szat kościelnych do osobnego pomieszczenia, ponieważ w zawilgoconej zakrystii uległyby zniszczeniu. Od początku powstania kościółka Komitet gromadził środki na zakup wyposażenia. Część finansów pochodziła z funduszy kościelnych, część zaś z prywatnych fundacji. Również utrzymanie i zapewnienie mieszkania księdzu, zależało od prywatnych dobroczyńców. W roku 1929 powstały plany plebanii, jednak sytuacja finansowa Zakładu była w tym czasie tak kiepska, że nie był on w stanie zapłacić za wystawienie budynku. Z problemem tym uporał się dopiero w 1934 roku ks. Józef Skwirut, pierwszy kapłan stale rezydujący w Żegiestowie. Udało mu się to dzięki ogromnej pomocy finansowej Marii i Edwarda Wojdattów, właścicieli wybudowanego ówcześnie Zamku, Jana Sula, właściciela apteki, oraz p. Józefa Damsego i K. Krukierka. Plebania ta spłonęła w 1938 roku. Została odbudowana nakładem Komitetu i istnieje do dzisiaj. Kościół jest jednonawowy, z niewielką zakrystyjką (z lewej strony, patrząc od wejścia), oszkarpowany, kryty dachówką. Zbudowany jest w stylu neogotyckim, z kamienia i cegły. W latach 1995-2000, kiedy jeszcze Żegiestów odwiedzało wielu kuracjuszy, i obliczony na 200 osób kościółek był stanowczo zbyt mały, świątynię powiększono oraz obudowano odkryty, ozdobiony dwoma kolumnami przedsionek. Usunięto również drewnianą dzwonnicę, zbudowaną jako zadaszenie dla wiernych, którzy nie zmieścili się w kościele. Wzniesiono zamiast niej metalową konstrukcję przy północnej ścianie świątyni. Wyposażenie kościoła jest raczej skromne. W ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks z postacią Jezusa. Pod krzyżem stoi Matka Boża oraz św. Jan. Ołtarz ten wykonał w stylu neogotyckim Jan Wałaszek z Krakowa (1908). Do roku 1975 w kościele był również ołtarz boczny, noszący wezwanie św. Anny, a fundacji Anny Woronieckiej. W ścianę za ołtarzem wprawiony jest witraż św. Kingi, ufundowany przez ks. Michała Żygulińskiego w 1908 roku. Drugi witraż znajduje się w południowej ścianie kościółka, przedstawia św. Stanisława Kostkę, zaś pozostałe okna ozdobione są kolorowymi szybkami. W roku 1923 zakupiono do kościoła konfesjonał, który jednak niedługo został usunięty, ponieważ jego rozmiary nie pasowały do małego kościółka. Dosyć długo, z powodu zawilgocenia ścian, kościół nie posiadał polichromii. Wykonał je w końcu Tadeusz Terlecki, artysta krakowski, w 1932 roku. Stylizowane na malarstwo średniowieczne, odnosiły się do św. Kingi i związanych z nią legend. W tym samym roku T. Terlecki wykonał również dla kościółka neogotycki konfesjonał, nawiązujący kształtem do konfesjonałów z krakowskich bazylik. Niestety, podobnie zresztą jak w przypadku ołtarza i ambony, drewno użyte do wykonania tych sprzętów było nie najlepszej jakości, bądź też nie było w odpowiedni sposób konserwowane. Dlatego też płytę ołtarza trzeba było wymienić, zgrabna, dopasowana do ołtarza ambona już nie istnieje, zaś konfesjonał, choć wciąż cieszy oko, w każdej chwili grozi rozpadnięciem się. W kościele warto zwrócić uwagę na międzywojenny obraz Jezusa Miłosiernego, umieszczony nad drzwiami do zakrystii. Obok niego, między szkarpami, znajduje się obraz kanonizacyjny św. Kingi, kopia wizerunku poświęconego w Starym Sączu przez Ojca Świętego Jana Pawła II, w czasie Mszy św. kanonizacyjnej. Po prawej stronie kościoła znajduje się też figura Najświętszego Serca Pana Jezusa, zaś po lewej – Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Warto zwrócić też uwagę na feretron z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej. Przy wyjściu z kościoła znajduje się tablica epitafijna Andrzeja Krukierka, jednego z przedwojennych właścicieli Żegiestowa, zasłużonego dla rozwoju uzdrowiska. Zaś nad drzwiami wejściowymi umieszczona jest brązowa plakieta z wizerunkiem św. Kingi, pochodząca z czasów powstania kościółka. Święta przedstawiona jest na niej jako zakonnica, piastująca w dłoni ufundowany przez siebie klasztor.

Przy plebanii, w której mieszkają księża rektorzy kaplicy pw. św. Kingi, znajdowała się pierwsza w Żegiestowie polska szkoła podstawowa. Powstała ona w roku 1935, a na celu miała zapewnienie dzieciom z polskich rodzin kontakt z polskim językiem i kulturą, jako że istniejąca w Żegiestowie Wsi placówka podlegała bardzo silnym wpływom ruskim – uczyły się w niej przede wszystkim dzieci łemkowskie. Do powstania szkoły przyczynili się Maria i Edward Wojdattowie, ks. Józef Skwirut oraz aptekarz Jan Szul. Mimo trudności, szkoła przetrwała cały okres II wojny światowej. Po jej zakończeniu dzieci uczyły się w szkółce wiejskiej, w bardzo skromnych warunkach. Dopiero w latach 80. XX w., z inicjatywy dr Wincentego Spiechowicza, w Żegiestowie Wsi, obok kościoła, powstał duży i na owe czasy nowoczesny budynek szkoły podstawowej.

Kapliczki w Żegiestowie

Kapliczka Matki Bożej nad Deptakiem

Ufundowana w 1933 roku przez Bronisławę Styfi z Przemyśla, miłośniczkę Żegiestowa, wg projektu Z. Rasińskiego. Trzy lata później Komisja Zdrojowa wykonała ścieżkę, prowadzącą zboczem Kiczery, od figury, aż do Zimnego Potoku. Od momentu powstania kapliczki, co roku, 15 sierpnia, w święto Wniebowzięcia Matki Bożej, odbywała się uroczysta procesja z pochodniami. Ostatnia taka procesja miała miejsce 15 sierpnia 1939 roku. Po wojnie zwyczaj ten zanikł, choć przez pewien czas u stóp figury śpiewano majówki, zaś przy prowadzącej od deptaku ścieżce urządzano ołtarze w święto Bożego Ciała. Figura zawsze ozdobiona była kwiatami i wotami. W latach 90. XX w. Kapliczka została odnowiona – postać Matki Bożej, dotychczas okrytej błękitnym płaszczem i z zachowaniem naturalnego kolorytu twarzy, przemalowano na biało. Ostatnio powrócono do poprzedniej kolorystyki.

Kapliczka Matki Bożej Uzdrowienia Chorych

Kapliczka wznosi się na zboczu góry nad drogą do Muszyny. Niewielka figurka Matki Bożej ustawiona jest na ogromnym głazie. Powstała ona w roku 1938 z inicjatywy Józefa Damsego, zasłużonego pracownika Zakładu Zdrojowego. Do wzniesienia kapliczki przyczyniła się legenda o cudownym uzdrowieniu. Matka, niosąca do Żegiestowa chore dziecko, przysnęła zmęczona na górskim szlaku (drogi do Muszyny wówczas nie było), a gdy obudziła się – dziecko było już zdrowe. Od tej pory miejsce to zasłynęło jako cudowne, dlatego też powstała tu kapliczka.

Kapliczka św. Huberta („Pod Górką”)

Kapliczka położona jest przy niebieskim szlaku na Pustą Wielką, w lesie ponad Żegiestowem Wsią. Niegdyś istniała tam niewielka, złożona z 16 rodzin osada łemkowska. Do dziś zachowały się resztki fundamentów – oraz drzewa owocowe. Po wysiedleniu Łemków kapliczka podupadła. Wyremontowali ją w roku 1985 myśliwi z krynickiego koła łowieckiego Sokół. Od tamtej pory, co rok, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, przed kapliczką gromadzą się mieszkańcy Żegiestowa i okolic, myśliwi, a także turyści i kuracjusze, na uroczystą Mszę św.


Kody pocztowe, Żegiestów (wyświetlono 1/1)

Ocena internautów miejscowości Żegiestów
Średnia ocena: 3.7
liczba ocen: 6

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Żegiestów, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Żegiestów

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-17 01:29:46

Szybka zmiana regionu Polski